خطبه‌ همام (صفات متقین)

- پرهیزكاران در دنیا دارای فضیلتهایی هستند (از دیدگان برترند، زیرا) گفتارشان از روی راستی است (برای رضای خدا سخن می گویند) پوشا كشان میان رو(افراط و تفریط در زندگیشان نیست) و رفتارشان (بین مردم) به فروتنی است. زیرا در قرآن سوره 17 آیه 37 می فرماید : از روی تكبر بر زمین راه مرو كه تو هرگز نمی‌توانی (به پاهایت) زمین را بشكافی ، و هرگز از جهت درازای (گردن كشی) به كوهها نمیرسی.

4- از آنچه كه خداوند بر ایشان روا نداشته چشم پوشیده‌اند (حرامی مرتكب نمی شوند) و بعلمی كه آنانرا سود رساند گوش فرا داشته‌اند (از سخنان بیهوده كه موجب خشم خدا و رسول (ص) می شود دوری می نمایند، چناچنه در قرآن سوره 25 آیه 72 می فرماید: بندگان برگزیده حق كسانی هستند كه در مجالس لهو و لعب و جاهائیكه سخنان باطل نادرست گفته و یا كارهای زشت بجا می‌آورند حاضر نمی‌شوند).

در سختی و گرفتاری چنانند كه دیگران در آسایش و خوشی (بقضای الهی تن داده بآنچه كه خدا خواسته راضی و خوشنوندند).

5- خداوند در نظر آنان بزرگ است و غیر از او (هر چه هست) در دیده آنها كوچك و یقین و باورشان به بهشت مانند كسی است كه آن را دیده كه اهل آن به خوشی بسر میبرند، و ایمانشان به آتش مانند كسی است كه آنرا دیده و می‌داند كه اهل آن گرفتار عذابند.

6- دلهایشان اندوهناك است، و (هم از) آزارشان ایمن باشند. (زیرا منشاء آزار هر گناه حب دنیاست كه آنان نسبت به آن بی میل هستند) و بدنشان (بر اثر روزه و عبادت و قناعت و بندگی بسیار) لاغر است، و خواسته‌هایشان (در دنیا) اندك است. (بیشتر از آنچه به ناچاری به آن نیاز دارند نمی طلبند) و نفسهایشان با عفت و پاكیزگی است. (پیرو شهوات نیستند).

7- چند روز كوتاه (دنیا) را به شكیبایی بسر میبرند و در پی آسایش همیشگی (نعمت بی‌پایان بهشت) هستند. این كردار تجارتی است پرفایده كه پروردگارشان برای آنها فراهم نموده(چون آنان خود را برای عبادت و بندگی آماده ساخته، خداوند هم راه وصول بسعادت ترا به آنها نشان داد) دنیا به آنان روآورد (كالا و آرایش خود را به آنان جلوه داد) آنان از آن روگردانیدند (از آن چشم پوشیدند) و آنها را اسیر و گرفتار نمود و آنها جانشان را فدا كردند (بسختیهای آن تن دادند) و خود را از آن رهاندند.