1. پرس های دستی

طرز كار : پیچ فرمان پرس معمولاً پرس معمولاً چند راهه ساخته می شوند و در مهره ای می گردد كه در قسمت فوقانی بدنه تعبیه شده است . این پیچ در بالا به وسط اهرمی متصل می شود كه در دو سر آن دو وزنه قرار دارد .

قطر پیچ معمولاً متناسب با نیروی پرس است به عبارت دیگر هر چه قطر پیچ بیش تر باشد ابعاد پرس بزرگ تر می شود و لذا نیروی بیش تری دارد .

مورد استفاده : از این رس ها برای كارهای برشی ، خمشی و كششی كه به نیروی زیادی نیاز ندارند استفاده می شود و به طور كلی در كارگاهایی كه بخواهند قبل از قرار دادن قالبی روی ماشین پرس ، آزمایش هایی از نظر تنظیم قالب و یا كنترل نمونه روی آن انجام دهند .

1. پرس های اصطكاكی

طرز كار : با فشار دادن روی اهرم مخصوص فرمان یكی از چرخ های دوار یا چرخ لنگری كه به پیچ پرس متصل است تماس گرفته آن را به گردش وا می دارد (كورش پایین رونده ) . با رها كردن اهرم چرخ دوم (كه در همان جهت حركت می كند ) . به نوبه خود با چرخ لنگر تماس پیدا می كند و آن را در جهت عكس می گرداند (كورس بالا رونده) .

مورد استفاده : از این پرس ها برای كارهای ضربه ای و خم كاری استفاده  می كنند .

3) پرس های لنگی

بدنه این پرس ها به شكل های مختلف ساخته می شوند ، مانند بدنه بوته جقه ای ثابت ، بدنه بوته جقه ای خم شده و بدنه ستون دار (2 یا 4 ستونه) .

طرز كار : روی قسمت لنگ محور یك بوش قرار دارد كه توسط یك دیسك هزار خاره می تواند به محور متصل شود . این دیسك هزار خاره كه هنگام گردش محور شاتون را نیز می گرداند به كمك اهرم مخصوص روی محور حركت كرده و از درگیری با بوش لنگ خلاص می شود و محور می تواند آزادانه بگردد . حالت قرار گرفتن بوش لنگ تعیین كننده مقدار لنگ و از انجا كورش كشویی پرس می باشد .

این پرس ها كلاچی دارند كه اتصال چرخ طیار و محور را امكان پذیر       می سازد و نیز ترمزی دارند كه هنگام كلاچ گرفتن سرعت را كاهش       می دهد.

4-پرس های میل لنگی

محور این نوع پرس ها را یك میل لنگ تشكیل می دهد بنابراین كورس كشویی ثابت بوده ومقدار كورس آن به علت وجود میل لنگ می تواند بیشتراز پرس های لنگی باشد .

برای این كه این نوع پرس ها نیز طرز كار صحیحی داشته باشند به یك كلاچ و ترمز مجهز هستند . بدنه این پرسها معمولاً از نوع بدنه های ستوندار ساخته می شود .

5- پرس های زانویی

بدنه این پرسها نیز مانند پرس های میل لنگی از نوع ستون دار ساخته      می شود و اختلاف آن با پرس میل لنگی فقط در نوع فرمانشان می باشد .

پرس های مكانیكی دو ضربه ای

این پرس ها دارای 2 حركت بوده ، فقط برای كارهای كششی به كار        می روند و خود نیز بر دو نوع اند  الف) پرسهای با فشار انداز متحرك و       ب ) پرسهای با میز متحرك

الف ) پرسهای با فشار انداز متحرك

بدنه این پرسها هم به صورت بوته جقه ای ساخته می شود و هم به صورت ستون دار. فرمان فشار انداز یا توسط ((كام)) و یا توسط زانویی انجام        می گیرد . زمانیكه كشویی كشش پایین می آید كشویی فشار انداز از حركت باز می ایستد .

ب ) پرسهای با میز متحرك

بدنه این پرس ها از نوع ستون دار ساخته می شود . میز این پرسها در ستون ها هدایت شده و توسط دو كام فرمان می گیرند و شبیه كام هایی هستند كه كشویی پرس با فشارانداز را به حركت در می اورد .كشوشی كشش به وسیله یك شاتون به حركت در می آید .

7- پرس های هیدرولیك

این پرس ها به صورت یك ضربه ای و یا دو ضربه ای با بدنه ستون دار و یا بوته جقه ای ساخته می شوند . حركت و نیروی كشویی توسط یك پیستون و در داخل یك سیلندر و تحت فشار مایع انجام می گیرد امتیاز این پرسها آن است كه می توان فشار روغن را تنظیم كرده لذا فشارلازم را بدست آورد و هر لحظه آن را كنترل كرد .

چگونگی انتخاب دستگاه پرس

انتخاب پرس به نوع كاری كه باید انجام دهد نیروی لازم ابعاد قالب ، كورس مورد احتیاج و روش كار پیش بینی شده (تك ضربه ای و یا با ضربه های متوالی ) بستگی دارد.

كارهای برشی می توانند روی انواع پرس های یك ضربه ای انجام گیرند. كارهای خمشی روی پرسهای لنگی ، اصطكاكی و یا پرس های مخصوص خم كاری انجام می گیرد كارهای كششی عمیق از ورق نازك نیاز به پرس های دو ضربه ای با میز متحرك دارد . برای كارهای كششی كه به نیروی زیادی در انتهای كورس نیاز دارد ، از پرس های دو ضربه ای با فشار انداز متحرك استفاده می شود .

برش

1. واژه شناسی برش

الف ) برش : قیچی و برداشت قطعه ای از یك نوار فلز به صورت مسطح با محیط غیر مشخص كه به آن پولك می گویند .

ب ) سوراخ كاری : برش سوراخ گرد با ابعاد كوچك .

ج ) سوراخ گیری : برش سوراخی با شكل غیر مشخص به ابعاد نسبتاً بزرگ

د ) شیارسازی : برش یك شیاردر لبه و یا محیط یك قطعه

هـ ) جاسازی : برش نا تمام ، به طوری كه قطعه بریده شده از هم جدا نشود

و ) لبه گیری : برش لبه صاف و یا  نا صاف یك قطعه فرم دار

ز) دور بری : برش بیش از یك مرحله برای بدست آوردن قطعه ای با ابعاد دقیق‏

1. اصول كار

قالب از یك سنبه و یك ماتریس تشكیل شده كه مقطع سنبه به شكل جسم مورد برش می باشد . ماتریس سوراخی دارد كه سنبه در آن حركت می كند و قطعه بریده شده از آن به بیرون می افتد . هنگامی كه سنبه پاین می آید ورق فلز  را به ماتریس چسبانده و آن را به فرم سنبه در سوراخ ماتریس      می برد . در این حالت تغییر شكل پلاستیكی ای از دو طرف روی ورق فلز به وجود آمده و از آنجا خطوط خارجی شكل می گیرد و بنابراین می توان عمل برش را به قیچی شدن تشبیه كرد .

خطوط پارگی كه در دو طرف ورق با فرود آمدن سنبه ایجاد می شود باید همدیگر را قطع كنند تا مقطع بریده شده ورق صاف و بی عیب باشد. البته در صورتی این عمل امكان پذیراست كه محل شروع پارگی در دو طرف ورق روی یك خط قرار گرفته باشد ، اگرسنبه و ماتریس فاقد لقی باشند ، پارگی در دو طرف ورق روی یك خط قرار نمی گیرد . بنابراین باید لقی به سنبه و ماتریس داده شود تا پارگی ها روی یك خط قرار گیرد .

واحدهای تولیدی این مدیریت عبارتند از :

1-سالن پرس غربی (سالن جدید):

این سالن در سال 1355 راه اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفت . تعداد 25 دستگاه پرس موجود در این سالن مكانیكی میان سه دستگاه وبل اكشن و بقیه سینگل می باشند . كه قطعات روكار (gaco ) ،خودروسواری را تولید می كنند. كلیة قطعات روكار پیكان ، Face در این زمان تولید می شود و در حال حاضر قطعات روكار پژوپرشیی نیز به این مجموعه اضافه شده است . این سالن دارای سه خط تولید همزمان می باشد . باضافه خطوط كوچكی كه قطعات تقویتی و تزئینی را تولید می كنند. دراین سالن جهت حمل ضایعات از سیستم كانوا برحمل ضایعات و شوت اتوماتیك استفاده می شود.

2- سالن پرس شرقی (پرس قدیم و ضربه ای ):

این سالن از دو قسمت پرسهای هیدرولیك سنگین و پرسهای یك به ضربه ای تشكیل شده . كلیة قطعات داخلی و تقویتی خودرو دراین سالن تولید می شوند پرسهای این سالن از 1600 تن دبل اكشن تا 60 تن یكی یه می باشد .

3- سالن برش و خم و فرم بری :

در این سالنها انواع قیچی ،خم كن و نورد، قیچی ناغنی ، چكشهای برقی ماشینهای فرم بر و ماشین چند كاره نصب شده است . این ماشین آلات ضمن تولید قطعه ، و ورقهای مورد نیاز پرسكاری را نیز تامین می كنند. قطعاتی كه فاقد قالب می باشد و از نظر اقتصادی ساخت قالب جهت این قطعات به صرفه  نیست . با این ماشین آلات تولید می شوند. قطعات آزمایشی و نمونة قطعات كلیة خودروهای جدید نیز توسط این دستگاه ها تولید می شود .

4- سالن كوئل بری :

ورقهایی كه توسط شركت خریداری می گردد و به دو صورت كوئل تاشیت تحویل گرفته می شود. ورقهای كوئل پس از حمل به قسمت كویل بدوی تحویل می گردند در این قسمت سه دستگاه كوئل بو وجود دارد:

كوئل به شماره 1 با كوئل بر باعرض 4500، كویلها را به ورقهای با ابعاد و اندازة مشخص و قابل مصرف تبدیل می كند.

كوئل به شماره 2 : باكوئل بری كه كوئلهای عریض را به كویلهای كم عرض مبدل می سازد.

كوئل به شماره 3: باكوئل بر به عوض 600 ه كوبلهای كم عرض را به ورق تبدیل می كند.

در ضمن در این سالنها، دو دستگاه پرس منگنز (پرسهای خاص تولید نبشی و ناودانی ) دو دستگاه نورد به دو دستگاه قیچی و یك دستگاه پرس كششی زمینی جهت تولید قطعات وجود دارد . فعالیت اصلی این ماشین آلات تهیه قطعاتی است كه بدون استفاده از قالب جهت خودروهای سنگین و آزمایش تولید می شود.

پروژه ها و فعالیتهای جنبی :

از سال 1373 تاكنون در پروژه در این مدیریت تعریف و با موفقیت به اجرا درآمده كه خلاصه ای از فعالیتهای این در پروژه به شرح زیر می باشد:

پروژة بهینه سازی بدنه پیكان :

هدف از اجرای این  پروژه بازسازی كامل ابزارها و تجهیزاتی بود كه بنوعی با افزایش كیفیت بدنة پیكان در ارتباط می باشد . از آن جهت بازسازی تجهیزات حمل و نگهداری قطعات تولیدی ،بازسازی و نوسازی سالنهای پرس و بازسازی و نوسازی سرویسهای بهداشتی و رفاهی .

در این بخش كلیه قالبها و جیگها بازسازی شد و مدارك فنی و اطلاعات مربوط به این ابزارها از قسمتهای مختلف شركت جمع آوری در یك آرشیو متمركز گردید و سعی شد تا قالبها و جیگها براساس نقشه و اطلاعات فنی موجود اصلاح گردند و در مواردی كه امكان این عمل وجود نداشت نقشه ها و اطلاعات فنی بارضایت موجود ابزارها هماهنگ شوند.

پروژه بازسازی و تجهیز ماشین برش و پرس :

مهمترین هدف این پروژه راه اندازی و بهره برداری از خط كانوایر زیرزمینی حمل ضایعات سالن پرسهای مكانیكی بود كه با موفقیت به پایان رسید در حال حاضر كلیه ضایعات و دور ریز قطعات از روی قالب به داخل شوتهایی كه در طرف پرس تعبیه شده اند می ریزند و از آنجا توسط كانوایوی كه در زیر زمین پرس قرار دارد به داخل پرس ضایعات حمل می شود و سپس تبدیل به بلوك ضایعات می شود كه این یدكها توسط كامیون جهت مصرف دركوره های ذوب به ریخته گری انتقال می یابند.

پروژه های در دست اجرا:

از مهمترین پروژه هایی كه در ایران خودرو اجراء خواهد شد و مسئولیت آن به این مدیریت واگذار گردیده است ،پروژه طرح  و توسعة‌ پرس شاپ می باشد . با اجرای این پروژه پرس شاپ آمادگی تولید قطعات بدنه 250000 دستگاه خودرو را درسال خواهد داشت . در این پروژه سعی شده است كه از تجهیزات مدرن استفاده می شود تا جوابگوی نیاز تولید و برنامه های بلند مدت مدیریت شركت باشد. گذاشتن ورق خام و برداشتن قطعة تكمیل شده در كلیة خطوط پر این سالن بصورت اتوماتیك انجام خواهد گرفت و بهمین لحظا برای تولید قطعه به نیروی انسانی زیادی نیازنیست و بهمان نسبت نیز كیفیت قطعات و ایمنی پرسكاری نیز افزایش می یابد .