بنابراین ضرورت تولیدات غذایی جهت تامین نیازهای مرتبط امری اجتناب ناپذیر است.

ذرت گیاهی است گرمسیری كه بدلیل ویژگیهای زیاد از جمله قدرت سازگاری با شرایط اقلیمی گوناگون مورد توجه تولید كنندگان قرار گرفته بطوریكه ذرت از نظر سطح زیر كشت مكان، زراعت آن بعنوان یك گیاه پر محصول جهت تأمین كالری مورد نیاز بشر بطور مستقیم و غیر مستقیم از اهمیت ویژه ای برخوردار است . تولید ذرات در جهان در سال 2002 ، 589/189/602 تن بود . حدود 17 درصد سطح زیر كشت جهانی ذرت آبیاری می شود كه از این مقدار حدود 40 درصد مواد غذایی حاصل می شود .

در ایران تقریباً 70 درصد مساحت كشور را اقلیم خشك و نیمه خشك شامل می شود كه متوسط بارندگی سالیانه آنها كمتر از 300 میلیمتر است

از آنجائیكه مرحله گلدهی ذرت به عنوان حساسترین مرحله رشد و نمو ذرت با گرم ترین ماه سال ( تیرماه ) مطابقت دارد و معمولاً نزولات آسمانی در این موقع از سال رخ نمی دهد و از طرفی حداكثر نیاز آبی محصولات رایج منطقه ( پنبه ، چغندر قند ، گوجه ) به همین زمان ارسال مربوط می شود و ظرفیت شبكه های آبیاری ، زراعت را در وضعیتی قرار داده كه فواصل آبیاری ذرت طولانی شده و عملكرد كاهش می یابد . ذرت در آب و هوای نیمه خشك مدیترانه ای برای نیل به عملكرد دانه بالا نیاز به آبیاری تكمیلی دارد .

ذرت گیاهی است گرمسیری كه بدلیل ویژگیهای زیاد از جمله قدرت سازگاری با شرایط اقلیمی گوناگون مورد توجه تولید كنندگان قرار گرفته بطوریكه ذرت از نظر سطح زیر كشت مكان، زراعت آن بعنوان یك گیاه پر محصول جهت تأمین كالری مورد نیاز بشر بطور مستقیم و غیر مستقیم از اهمیت ویژه ای برخوردار است . تولید ذرات در جهان در سال 2002 ، 589/189/602 تن بود . حدود 17 درصد سطح زیر كشت جهانی ذرت آبیاری می شود كه از این مقدار حدود 40 درصد مواد غذایی حاصل می شود .

در ایران تقریباً 70 درصد مساحت كشور را اقلیم خشك و نیمه خشك شامل می شود كه متوسط بارندگی سالیانه آنها كمتر از 300 میلیمتر است

از آنجائیكه مرحله گلدهی ذرت به عنوان حساسترین مرحله رشد و نمو ذرت با گرم ترین ماه سال ( تیرماه ) مطابقت دارد و معمولاً نزولات آسمانی در این موقع از سال رخ نمی دهد و از طرفی حداكثر نیاز آبی محصولات رایج منطقه ( پنبه ، چغندر قند ، گوجه ) به همین زمان ارسال مربوط می شود و ظرفیت شبكه های آبیاری ، زراعت را در وضعیتی قرار داده كه فواصل آبیاری ذرت طولانی شده و عملكرد كاهش می یابد . ذرت در آب و هوای نیمه خشك مدیترانه ای برای نیل به عملكرد دانه بالا نیاز به آبیاری تكمیلی دارد .

خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی زیادی ، در مقاومت به خشكی موثر هستند كه به عنوان شاخص های مورد انتخاب توصیه شده اند . برای مثال بسته شدن روزنه ها ، كاهش سطح برگ ، افزایش كارایی فتوسنتز ، رسوب چربیها ، توسعه سیستم ریشه ای ، مقاومت در برابر انتشار گازها ، تغییر در مقدار تركیبات آلی ، قندی و ازته ،اسید آمینه پرولین ، تنظیم پتانسیل اسمزی ، تغییرات سرعت رشد نسبی ، و سرعت رشد محصول از این جمله می باشند.

با توجه به خصوصیت اصلی زراعت در مناطق با محدودیت منابع آبی و لزوم گسترش سطح زیر كشت با هدف افزایش محصولات زراعی در این مناطق ، و با توجه به اینكه آبیاری یكی از نیازهای مهم تولیدات كشاورزی محسوب می شود . دستیابی به ژنوتیپ های محتمل به شرایط دشوار با كارایی بالای مصرف آب ضروری بنظر می رسد .

فهرست مطالب:

فصل اول: تاریخچه و مبداء ذرت..................... 7

فصل دوم: ویژگیهای قسمتهای مختلف گیاه و انواع ذرت. 12

(1-2) ویژگیهای گل وساق........................... 13

(2-2) ویژگیهای ریشه ............................. 16

(3-2) ساختمان دانه ذرت........................... 16

(4-2) انوع ذرت................................... 18

فصل سوم: اصلاح ذرت................................ 21

(1-3) وضع ژنیتیكی ذرت............................ 22

1. روشهای اصلاح ذرت 22

(3-3) هدفهای اصلاح ذرت............................ 28

فصل چهارم: آفات و بیماریهای ذرت.................. 30

(1-4) آفت ذرت.................................... 31

1. بیماریهای مهم ذرت 32

فصل پنجم: كاشت و برداشت ذرت...................... 35

(1-5) كاشت....................................... 36

• انتخاب بذر..................................... 36
• مقدار بذر...................................... 36
• فواصل خطوط كاشت................................ 37
• عمق كاشت....................................... 39
• طرق كاشت....................................... 39
  1. برداشت 40
• انواع ماشینهای برداشت.......................... 40
• زمان نحوه برداشت............................... 40

فهرست اشكال:

- شكل شمارة (1).............................. 14

مقطع نمودار ساختمان گل مونث ذرت

- شكل شماره (2).............................. 14

A- گل آذین نر پابساكهای خارج شده – B- بلال با كاكلهای خارج

- شكل شماره (9).............................. 15

گل نر و ماده - تنوع ژنتیكی - ردیف كشت

- شكل شماره (3).............................. 16

گل‌های پایه‌دار و بدون پایه گل مذكر ذرت

- شكل شماره (4).............................. 18

مقطع نمودار دانه ذرت

- شكل شماره (5).............................. 20

انواع مختلف ذرت

- شكل شماره (6).............................. 41

ذرت چین خودرو با بستر پوست كن و دماغه ذرت چهار ردیفه

- شكل شماره (7) ............................. 41

چاپر

- شكل شماره (8).............................. 42

دستگاه برداشت بلال ذرت

فهرست جداول

جدول شماره (1):.............................. 11

سطح زیركشت و مقدار محصول و عملكرد ذرت در كشورهای مختلف (از Hoffmann 1970)

جدول شماره (2):.............................. 38

رابطه تعداد بوته در هكتار فاصله ردیف‌ها و فاصله دو بوته در زراعت ذرت

فهرست مطالب

عنوان                                           صفحه

مقدمه........................................ 2

1-ذرت........................................ 6

1-1. منشاء و تاریخچه ذرت..................... 6

2-1. اهمیت محصول ذرت......................... 7

3-1. طبقه بندی ذرت........................... 8

4-1. ویژگیهای انواع ذرت...................... 10

5-1. فنولوژی ذرت............................. 11

1-5-1. جوانه زنی و سبز كردن ذرت.............. 11

2-5-1. مرحله سبز كردن تا ظهور گل آذین نر..... 12

3-5-1. مرحله تشكیل گل آذین نر تا ظهور تارهای ابریشمی 12

4-5-1. مرحله تشكیل تارهای ابریشمی تا رسیدن دانه 13

6-1. رشد و نمو............................... 13

1-6-1. رشد اندام های رویشی................... 13

1-1-6-1. ریشه................................ 13

2-1-6-1. برگ................................. 14

2-6-1. رشد اندام های زایشی................... 14

7-1. خاك مناسب ذرت........................... 15

8-1. دمای موردنیاز........................... 15

9-1. رطوبت موردنیاز.......................... 16

10-1. تنشهای محیطی........................... 17

11-1. خشكی و تنش خشكی........................ 18

12-1. اثرات عوامل طبیعی اقلیمی بر روی نیاز آبی گیاهان    19

13-1.اثرات فیزیولوژیك تنش آب................. 21

14-1. تنش خشكیدر مرحله رشد رویشی گیاه ذرت .... 25

15-1.تنش خشكی و رشد زایشی ذرت ............... 27

16-1. تنش خشكی و اثرات آن بر روی عملكرد و اجزاء عملكرد   29

17-1.سایر صفات مرتبط با خشكی................. 33

1-17-1.محتویات نسبی آب برگ (RWC).............. 33

2-17-1. پایداری غشای سیتوپلاسمی............... 34

18-1. مكانیزمهای مقابله با تنش های خشكی...... 36

1-18-1. مقاومت به خشكی....................... 36

2-18-1.فرار از خشكی.......................... 36

3-18-1.اجتناب از خشكی........................ 37

4-18-1. صفات مرتبط با اجتناب از خشكی......... 37

7-4-18-1. مكانیزم های روزنه ای............... 37

2-4-18-1. افزایش بازده فتوسنتزی.............. 38

3-4-18-1. كاهش مساحت برگ..................... 39

4-4-18-1. وفور ومحل روزنه ها................. 39

5-4-18-1. سیستمهای كارآمد ریشه............... 39

6-4-18-1. نسبت زیاد ریشه به شاخه............. 40

5-18-1. تحمل خشكی............................ 40

6-18-1. مكانیزم های تحمل خشكی................ 40

1-6-18-1. اجتناب از صدمات ناشی از كاهش رشد... 40

2-6-18-1. تحمل در مقابل گرسنگی............... 41

3-6-18-1. اجتناب در مقابل از بین رفتن پروتئین ها    41

19-1. چگونگی ازریابی مقاومت به خشكی.......... 41

20-1. تنش خشكی و شاخص برداشت................. 42

21-1. كارایی مصرف آب......................... 43