اثرات تنش خشكی و راههای مقابله با آن در گیاه ذرت

ذرت گیاهی است گرمسیری كه بدلیل ویژگیهای زیاد از جمله قدرت سازگاری با شرایط اقلیمی گوناگون مورد توجه تولید كنندگان قرار گرفته بطوریكه ذرت از نظر سطح زیر كشت مكان، زراعت آن بعنوان یك گیاه پر محصول جهت تأمین كالری مورد نیاز بشر بطور مستقیم و غیر مستقیم از اهمیت ویژه ای برخوردار است . تولید ذرات در جهان در سال 2002 ، 589/189/602 تن بود . حدود 17 درصد سطح زیر كشت جهانی ذرت آبیاری می شود كه از این مقدار حدود 40 درصد مواد غذایی حاصل می شود .

در ایران تقریباً 70 درصد مساحت كشور را اقلیم خشك و نیمه خشك شامل می شود كه متوسط بارندگی سالیانه آنها كمتر از 300 میلیمتر است

از آنجائیكه مرحله گلدهی ذرت به عنوان حساسترین مرحله رشد و نمو ذرت با گرم ترین ماه سال ( تیرماه ) مطابقت دارد و معمولاً نزولات آسمانی در این موقع از سال رخ نمی دهد و از طرفی حداكثر نیاز آبی محصولات رایج منطقه ( پنبه ، چغندر قند ، گوجه ) به همین زمان ارسال مربوط می شود و ظرفیت شبكه های آبیاری ، زراعت را در وضعیتی قرار داده كه فواصل آبیاری ذرت طولانی شده و عملكرد كاهش می یابد . ذرت در آب و هوای نیمه خشك مدیترانه ای برای نیل به عملكرد دانه بالا نیاز به آبیاری تكمیلی دارد .

خصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی زیادی ، در مقاومت به خشكی موثر هستند كه به عنوان شاخص های مورد انتخاب توصیه شده اند . برای مثال بسته شدن روزنه ها ، كاهش سطح برگ ، افزایش كارایی فتوسنتز ، رسوب چربیها ، توسعه سیستم ریشه ای ، مقاومت در برابر انتشار گازها ، تغییر در مقدار تركیبات آلی ، قندی و ازته ،اسید آمینه پرولین ، تنظیم پتانسیل اسمزی ، تغییرات سرعت رشد نسبی ، و سرعت رشد محصول از این جمله می باشند.

با توجه به خصوصیت اصلی زراعت در مناطق با محدودیت منابع آبی و لزوم گسترش سطح زیر كشت با هدف افزایش محصولات زراعی در این مناطق ، و با توجه به اینكه آبیاری یكی از نیازهای مهم تولیدات كشاورزی محسوب می شود . دستیابی به ژنوتیپ های محتمل به شرایط دشوار با كارایی بالای مصرف آب ضروری بنظر می رسد .