اگر خلاقیت و قوة تخیل آنان را تشویق نكنیم كودكان به بزرگسالانی خلاق بدل نمی‌شوند.

كار و فعالیت هنری كودكان در ایجاد فرصت‌هایی بمنظور ابراز خلاقیت اهمیت حیاتی دارد.

در نظر گرفتن تنوع وسایل و امكانات دار اتاق كودك به دلیل استفادة طولانی مدت از اهمیت بسیاری برخوردار است. كودكان به نقاشی و حجم‌سازی بسیار علاقه مندند و دوست دارند وسایلی را كه در اختیار دارند رنگی كنند، مثل نقاشی كردن روی دیوارهای اتاقشان. گاهی این مسئله باعث ایجاد اضطراب و نگرانی در خانواده‌ها می‌شود: اما باید دقت كرد كه كودكان را از انجام این كار نهی نكنیم و فضای لازم را برای انجام این كار برای او فراهم كنیم.

تحقیقات نمایانگر آن است كه هوش و استعداد، خلق و خو و شخصیت، قدرت‌ها و مهارت‌ها در سال‌های اول زندگی شكل می‌گیرد. در مرحلة بعدی، رشد انسان بیشتر در جهت  كمی است تا كیفی. لذا هر قدر محیط زندگانی كودك غنی‌تر، سالم‌تر و آگاهانه‌تر باشد، هوش كودك بیشتر و رفتار او متعادل‌تر خواهد بود و در اینجا ضرورت استفاده از فضای كار و فعالیت مناسب كه كودك را به سمت و سویی مناسب سوق دهد، ضروری به نظر می‌رسد.

شناسایی مشكل:

كودكان ظروف خالی نیستند. آن‌ها عقاید و افكار و آرزوهای خود را برای آفریدن دارند. مسئولیت ما این است كه مهارتهای فعلی كودكان و درك آن‌ها را رشد دهیم و با ایجاد فرصت‌های تازه این مهارت‌ها را گسترده‌تر كنیم تا نگرش‌ها، مهارت‌ها و دانش ‌آن‌ها در زمینة تجارب گسترده و وسیع‌تر رشد كند.

برای كمك به كودكان در جهت نیل به خلاق‌ترین مرحلة ممكن برای آنها كافی نیست مهارتها را به آنها آموزش دهیم یا فرصت‌هایی برایشان به وجود آوریم تا استعدادهایشان را گسترش دهند. همچنین كافی نیست عادات خوب كاركردن را به آنها بیاموزیم. باید به آن‌ها كمك كنیم تا نقاطی را كه علایق و مهارتهایشان منطبق می‌گردند یعنی محل تقاطع خلاقیت خود را تشخیص دهند.در این محل قلمرو مهارتهای كودك و مهارتهای تفكر خلاق وی بر روی علایق درونی وی منطبق می‌شوند. این تركیب پرقدرتی است زیرا جایی است كه كودك به احتمال بسیار زیاد خلاق خواهد بود.

كودكان به فضای كافی برای كار كردن و منابع در دسترس نیاز دارند تا بتوانند از تجاربی كه به آنان ارائه می‌شود بیشترین بهره را ببرند. فضای خانه به دلیل مأنوس بودن محیط آن برای كودك، در او احساس امنیت ایجاد می‌كند. از این رو در نظر گرفتن فضایی جهت انجام كارهای هنری، امكان رشد و پرورش خلاقیت و در عین حال ایجاد انگیزه و اشتیاق در كودك را فراهم می‌آورد.

كودكانی كه دارای فضاها و وسایل شخصی هستند، كودكان تواناتر و با اعتماد به نفس بیشتری خواهند شد. آنها یاد می‌گیرند كه وسیله مربوط به خودشان است و آنها هستند كه از آن استفاده می‌كنند، پس می‌آموزند چطور  با آن برخورد كنند و حتی چطور  در حفظ و نگهداری آن بكوشند.

مبلمان كارهنری فضایی مناسب در اختیار كودك قرار می‌دهد كه به راحتی به انجام فعالیت‌های خویش بپردازد. در اختیار قرار گرفتن این فضا شخصی برای كودك حس استقلال طلبی را در او پرورش داده و باعث  ایجاد نظم و ترتیب در امور شخصی او می‌شود.

در نتیجه طراحی مبلمان كار هنری باید به گونه‌ای باشد كه در عین رعایت اصول ارگونیكی، میل و رغبت به انجام فعالیت‌های هنری را نیز در كودك افزایش می‌دهد.

تعیین هدف:

جملة هدف: طراحی مبلمان كار هنری (نقاشی، حجم‌سازی و كاردستی) اتاق كودكان پیش دبستانی.

شرح مسئله:

بررسی نیازها و خصوصیات كودكان 4 تا 6 ساله و طراحی مبلمان كار هنری برای آنان

احتیاجات:

- استفادة شخصی كودك

- تشویق به رعایت نظم و ترتیب در امور

- ایجاد حس رضایت و راحتی

- پرورش خلاقیت

محدودیت‌ها:

- محدودیت فضای قرارگیری: یكی از محدودیت‌ها، محدودیت فضایی است. این محدودیت به علت شكل خانه‌های امروزی به وجود آمده است؛ خانه‌های كوچك با اتاق‌های كوچك.

- اقتصادی بودن: بیشتر خانواده‌ها تمایل دارند محصولی را كه برای فرزند خود خریداری می‌كنند بتوانند به مدت طولانی‌تری استفاده كنند و این به دلیل هزینة اولیه‌ای است كه متقبل می‌شوند.

ویژگی‌های مورد نیاز:

- تطبیق با ابعاد بدنی كودك

- امكان دسترسی كودك به قسمتهای مختلف مجموعه

- جلب توجه به سبب زیبایی و قابل قبول بودن طرح

- انصای حس مالكیت كودك

- تعدیل حس استقلال طلبی

تحلیل نیاز:

تسهیلات عامل بسیار مهم در پیشبرد برنامة كیفی كودكان است. باید محل كافی برای نگهداری كارهای هنری، ابزار و وسایل، كارهای ناتمام و ارائة نمونة موجود باشد.

قطعاً برای بهبود نقاشی كودكان به ابزارهای انگیزش، كمك و تجزیه‌زا نیازمندیم و مسئولیت فعال نمودن این تجربه‌ها در قسمتی به عهدة فضا و ابزار مناسب است.

امتیاز مكاشفه در محصول:

مبلمان كارهنری امكان مكاشفه و لذت در نقاشی و همچنین افزایش امكان تخیل را به كودكان می‌دهد. در عین حال مسئولیت فعال نمودن جنبة هنری كودك را تا حدودی بعه عهده می‌گیرد. چنان چه این فضا هدفمند طراحی شود كودك را به اندازه كافی درگیر می‌نماید و فرصتهای گوناگونی را برای كشف، آزمایش، انتخاب، سازماندهی و احساس در كودك ایجاد می‌كند.

بررسی مقدار نیاز به محصول:

انسان هیچ ‌گونه عملی را بدون احساس  نیاز به آن انجام نخواهد داد ولی در بعضی موارد برخی از نیازها باید در شخصی ایجاد شده و یا به صورت یك امتیاز ویژه به شخص اهداء گردد. باید گفت كه كودك با یك تكه كاغذ پاره یا دیوار خانه و یك مداد ساده نیاز نقاشی كردن خود را به هر نحو ممكن بیان می‌دارد و این نكته به نظر غیر قابل كتمان می‌آید ولی محصول می‌تواند با توجه به هدفی خلاقه – آموزشی نوعی نیاز در شخص  ایجاد كنند. كودك با این محصول ارتباط رفاهی و حسی برقرار می‌كند و محصول از جنبة تزئینی خود خارج شده و یكی از وسایل ضروری وی می‌گردد.

هدف ایجاد نیاز در محصول:

برای پرورش استعدادهای گوناگون كودك باید موقعیتهای فراهم آورد تا امكان خلق تفكرات و تمایلات عینی میسر گردد.

وقتی كودك امكان نقاشی كردن در حالت‌های مختلف و دسترسی به انواع ابزارهای مورد نیاز خود را دارد می‌تواند بیش از هر چیز از نقاشی و دیگر فعالیت‌های هنری خود لذت ببرد.

گروهی معتقدند آموزش و پرورش عملی است كه به وسیلة بزرگسالان روی خردسالان انجام می‌شود و به عبارت دیگر عملی است كه نسل متقدم بر روی نسل متأخر انجام می‌دهد.

دسته‌ای آموزش و پرورش را كنش‌های تأثیراتی می‌دانند كه در متعلم اعمال می‌شوند تا بدان وسیله در او شناخت‌ها، عادات، ارزش‌ها، روش زندگی و … بوجود آمده و به او اجازه می دهد كه از خود فعالیتهای نهادی را كه شخصاً قادر به تحقق آنها نبوده است، بروز دهد.

بنابر تعاریف فوق می‌توان گفت كه آموزش و پرورش عملی است به منظور تربیت و تكامل روان و جسم، احساسات و عواطف یك فرد، كه یك جامعه یا یك گروه اجتماعی سعی دارد بوسیلة آن قدرتی را كه از طریق یادگیری‌هایش بدست آورد، جهت ادامة حیات فردی و جمعی به اعضای جوان انتقال دهد. این چنین تربیتی لازم است تا موجب شود كه فرد با استفاده بهتر از منابع موجود در یك جامعه و تفهیم ارزش‌های واقعی آن به سوی زندگی بهتر در آن جامعه جهت خود و دیگر افراد جامعه سوق داده شود. از این روست كه هدف تعلیمات رسمی در یك اجتماع باید ضمن شناخت و شكوفایی استعدادها به حقیقت آنچه كه می‌تواند ایده‌آل باشد و آنچه كه باید مورد استفاده قرار گیرد، بپردازد.

كوشش‌های تربیتی باید دارای هدفی چون فراهم نمودن تسهیلات ادامة حیات فرد در ارتباط با جمع، متناسب با مكان و زمان، تفهیم مفاهیم ارزش‌ها، پیشرفت‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی باشد.

مفهوم تعلیم و تربیت در هر جامعه‌ای با نظام اجتماعی آن ارتباط داشته و هدف تربیت در هر جامعه‌ای اختصاص به آن دارد. از این روست كه در جوامع مختلف می‌تواند در مفهوم انتقال دانستنی‌ها، انتقال و تحلیل یادگیری‌ها، یك نیاز انسانی، وسیلة حكومت حكام، وسیله منازعه برای تولید و بالاخره وسیلة منازعة طبقات اجتماعی محسوب گردد.

نهاد آموزش و پرورش، در هر معنا و مفهومی كه بكار ‌رود، می‌تواند وسیله لازمی باشد جهت پیشرفت هر تحول دریك جامعه و بخصوص تحولی كه در شئون مختلف اجتماعی بكار رفته و سیاست زندگی جمعی را استحكام می‌بخشد.

از این روست كه تعلیم و تربیت می‌تواند در قالب مفهوم یك نیاز و لازمه‌ی بقای هر جامعه‌ای قلمداد شود.

عده‌ای از مربیان وظیفة تعلیم و تربیت را انتقال سرمایه تمدنی ذكر كرده‌اند كه در اینجا باید این نكته مدنظر مربیان باشد كه تنها انتقال این میراث موجب ترقی و توسعه آن نمی‌شود زیرا بسیاری از افكار نظریات، آداب و رسوم و عقایدی كه سال‌ها در میان مردم یك جامعه نفوذ داشته و بوسیلة نسل‌ها انتقال یافته‌اند و این افكار و نظریات به همان وضع سابق باقی مانده، بر اعمال مردم حكومت دارند. بنابراین وظیفة تعلیم و تربیت در مقابل میراث فرهنگی یا سرمایة تمدنی نه تنها انتقال آنها از نسلی به نسل دیگر است بلكه كار مهم تعلیم و تربیت یا مربی كمك به افراد در ارزش سنجی این میراث و توسعة آن‌هاست و شاید یكی از عوامل عقب ماندگی كشورهایی كه در گذشته فرهنگ‌های غنی داشته‌اند همین امر بوده است كه آنها فقط به انتقال میراث فرهنگی خود پرداخته‌اند و اقدامی برای ارزش سنجی و توسعه و پیشرفت آن میراث نكرده‌اند.

مدرسه مؤسسه‌ای از نهاد اجتماعی تعلیم و تربیت است كه تربیت اعضای آیندة اجتماع را به عهده می‌گیرد. لازمة تحقیق امر آموزش و پرورش این است كه عمدتاً ارتباطی بین انسانها بوجود آورد و اجتماع كه خود معجونی از ارتباطات است، دراین راه اقدام می‌كند. روابط انسانی موجود در درون مدرسه، جانبخش ارتباط اجتماعی است. چون مدرسه در قالب ارتباطات عمدی كه بوجود می‌آورد از طرق مختلف به فردی كه در آینده قسمتی از مسئولیت‌های اجتماعی را به عهده خواهد گرفت، فهمیدن و تجزیه و تحلیل كردن را در كنار آموخته‌های خودكفایی جهت امرار معاش می‌آموزد. از این روست كه مدرسه خود سیمایی است از اجتماع، در قالب اجتماعی كوچك برای كودكان و نوجوانان كه كاملاً مشخص از سایر جوامع بشری است. بعلاوه برآورد آرمان‌های عالی آموزش و پرورش در رفع نیازهای اجتماعی را برنامه هایی منظم و قبلاً تدراك شده‌ای لازم است. نظام‌های تربیتی با اقدام براین عمل تحقق آن را در محلی به نام مدرسه یا آموزشگاه عملی می‌سازند.

مدرسه جهت سازندگی اجتماعی كوشش می‌كند در برنامه‌ریزی‌های خود، خواسته‌های اجتماعی را در مورد توجه قرار ‌دهد.