ایمنی سیستم‌ها1

از طرف دیگر با وجود همگانی گسترش صنایع با توسعه و تقویت علم ایمنی در كشورهای توسعه یافته، در كشور ما علی‌رغم تلاشهای زیادی كه در راه گسترش صنایع مختلف مبذول گردیده است، بعد اساسی «ایمنی صنایع بدست فراموشی سپرده شده و یا حداقل بصورت سطحی بدان پرداخته شده بطوریكه متأسفانه در اغلب اوقات در حد آنالیز حوادث آنهم در حد یك بعدی و در راستای سلب مسئولیت از مدیران رده بالا و مقصر جلوه دادن بعضی دیگر متوقف مانده است كه در این پروژه سعی می‌‌شود با معرفی یكی از تكنیك‌های قانونمند كه بر پایه فلسفه «پیش گیرنده» قرار دارد به تجزیه و تحلیل مقدماتی خطر این شركت پرداخت.

مفهوم ایمنی سیستم:

عبارت است از بكارگیری مهارتهای فنی و مدیریتی ویژه در قالبی نظام‌مند و آینده‌نگر به منظور شناسایی و كنترل خطرات موجود در طول عمر یك پروژه، برنامه یا فعالیت بعبارت ساده‌تر ایمنی سیستم عبارت است از فرایند تجزیه و تحلیل خطرات و كنترل آنها كه از فاز ایده سیستم شروع و در كل فازهای طراحی، ساخت، آزمایش، استفاده و كنار گذاشتن آن ادامه یابد.

لازم به ذكر است كه كاربرد درست ایمنی سیستم نیازمند بكارگیری دقیق روشهای مهندسی به همراه كنترل‌های مدیریتی لازم جهت اطمینان از كاربرد دقیق و اقتصادی آنهاست لذا فعالیتهای ایمنی سیستم را می‌توان در دو دسته كلی فعالیتهای مهندسی، فعالیتهای مدیریتی تقسیم‌بندی كرد.

تعاریف و اصطلاحات:

• ایمنی: در فرهنگ لغات اصطلاح ایمنی به معنی امنیت، آسایش، سلامتی و…آمده است و از نظر تعریف عبارتست از میزان یا درجه فرار از خطر. ایمنی كامل یعنی مصونیت در برابر هر نوع آسیب، جراحت و نابودی كه با توجه تغییرپذیری ذاتی انسان و غیر قابل پیش‌بینی بودن كامل اعمال و رفتار او و همچنین علل دیگر به نظر می‌رسد كه هیچگاه ایمنی صددرصد حتی برای یك دوره اصطلاحاتی نظیر«پیشرفت ایمنی»، «ارتقاء ایمنی» و «ایمن‌تر» و… استفاده می‌كنند.
• سیستم:  عبارتست از مجموعه افراد، تجهیزات، قوانین، روشها و دستورالعملها به منظور اجرای یك فعالیت معین دریك محیط خاص كنار یكدیگر قرار می‌گیرند.
• ایمنی سیستم: استفاده از یك حد بهینه و مطلوب از ایمنی با بكارگیری اصول مهندسی و مدیریت ایمنی سیستم جهت كسب ابتكار عمل و غلبه بر مسائل حاد عملیاتی در طول چرخه عمر سیستم.
• خطر: به شرایطی اطلاق می‌شود كه پتانسیل رساندن آسیب و صدمه به كاركنان، خسارات به وسایل، تجهیزات، ساختمانها و از بین بردن مواد یا كاهش قدرت كارآیی در اجرای یك عمل از قبل تعیین شده باشد.