تولید مثل

الف – ایجاد امكان لقاح: گامت ها باید با یكدیگر برخورد كنند تا بتوانند تركیب شوند و سلول تخم را ایجاد نمایند. گر چه اغلب، گامت نر- بر خلاف گامت ماده – متحرك است اما معمولاً برای برخورد با هم به شرایط محیطی وابسته اند، بنابراین، برای انجام لقاح شرایط مكانی و زمانی خاصی لازم است.

از نظر شرایط مكانی، لقاح ممكن است در بیرون بدن جاندار صورت بگیرد ( مانند بسیاری از بی مهره گان، ماهی ها و دوزیستان) یا آن كه در داخل بدن باشد ( مانند خزندگان، پرندگان و پستانداران و بسیاری از گیاهان) در حالت اول آن را لقاح خارجی و در صورت دوم، آن را لقاح داخلی گویند.

از نظر شرایط زمانی، تولید گامت ها و نیز رها شدن آنها به منظور تركیب با یكدیگر باید تقریباً در یك موقع و در زمان مناسب باشد تا امكان برخورد مؤثر گامت ها فراهم شود. این زمان مناسب، در برخی جانوران مثل پستانداران و پرندگان، دوره‌ی جنسی نام دارد.

بحث كنید

در لقاح خارجی، گامت ها در محیط زندگی جاندار – كه معمولاً آب است – رها می شوند. البته در لقاح داخلی نیز باید محیط مناسب برای زنده ماندن گامت ها تا هنگام لقاح، فراهم شود.

1. گامت هایی كه لقاح خارجی دارند، باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
2. چرا لقاح خارجی روش مطمئنی برای تولید جاندار جدید نیست؟
3. جرا برای والدین، لقاح خارجی، روش متكی بر صرفه جوی ماده و انرژی نیست؟
4. مزایای لقاح بر لقاح خارجی چیست؟
5. چرا حتی در لقاح داخلی تعداد گامت های نر بسیار بیش تر از گامت های ماده است؟

ب- ایجاد امكان رشد تخت تا ایجاد نوزاد: برای آن كه تولید مثل موفق باشد باید شرایط‌ی تغذیه و حفاظت از جنین فراهم شده باشد. در جانورانی كه جنین داخل«رحم» درون شكم مادر پرورش می‌یابد، این شرایط به بهترین صورت وجود دارد. جنین از طریق اندامی به نام « جفت» كه به وسیله‌ی « بند ناف» به جنین متصل است با خون مادر ارتباط دارد و مواد لازم را از آن دریافت می كند و مواد زاید را به آن می دهد.

در جانوران تخم گذار، جنین از نظر تغذیه به اندوخته‌ی غذایی داخل تخم وابسته بوده و از نظر حفاظت با توجه به نوع جانور، به پوسته‌ی سخت یا قابل انعطاف تخم متكی است.