وجه تسمیه پارك ساعی

ارزیابی پارك از جهات مختلف و نتیجه این مطالعات به همراهی بررسی تعارضات موجود در پارك از جمله فعالیتهای صورت گرفته است. با توجه به نتایج حاصله از ارزیابی و بررسی تعارضات موجود از دیدگاه زیست محیطی و طراحی منظر در نهایت به ارائه پیشنهادات  اصلاحی در راه حل  و یا بهبود تنگناها و مشكلات موجود در پارك پرداخته شده است. هدف عمده از ارائه این پیشنهادات بالا بردن كیفیت استفاده از پارك، آموزش بهینه استفاده كردن پارك برای مسئولان امر، رضایت خاطر بازدیدكنندگان و ساختن محیط  زیستی سالم  و سبز بوده است.

بدان امید كه مجموعه تقدیمی‌‌كه برای نخستین بار در زمینه فضای سبز شهری در قالب پایان نامه دانشجویی در مقطع كارشناسی رشته مهندسی  محیط زیست تنظیم یافته است همواره گام كوچكی در راه اعتلای سبز بودن، سبز اندیشیدن، طبیعت گرایی و انسان دوستی  بردارد. عشق به سبز بودن، عشق به طبیعت، عشق به روشنی آبها و عشق به آفتاب پر فروغ زندگی تقدیم بر رهروان راستین سبز زیستن باد.

مقدمه

آنچه كه بررسی زیست محیطی نامیده می‌‌شود در نگاهی عمیقتر فراتر از آن است كه  بتوان در مدتی كوتاه به صورت كامل به آن دست پیدا كرد . در تهیه این پایان نامه مسائل و دشواریهای خاصی از جمله كمبود منابع كتابخانه ای، دقیق نبودن آمار و اطلاعات ارائه شده از طرف سازمانهای مرتبط و پراكندگی و عدم انسجام گزارشات موجود در ارتباط با پارك سبب گردید كه كار طولانی تر شود. همكاریهای مسئولین پارك و ارائه آماری كه به دست آوردن آنها بسیار وقتگیر و مشكل بود و از همه مهمتر كمك بی‌دریغ  آنها در مطالعات میدانی از جمله محاسن كار محسوب می‌‌گردند. در این پایا ن نامه به بررسی اجزای تشكیل دهنده پارك پرداخته شده و سپس به ارزیابی و در نهایت بررسی تعارضات و ارائه چندین راهكار اصلاحی پرداخته شده است.

فصل اول

كلیا

    1-1- هدف از انجام تحقیق

با عنایت به نیازمندیهای روز افزون جامعه به توسعه فضاهای سبز شهری لزوم آگاهی و شناخت عمیقتر  نسبت به این قبیل اماكن از كلیه جهات  بر انسانها مفروض  است. همانطور كه بر همگان واضح است شناخت و داشتن آگاهی بیشتر در بارة یك پارك سبب ایجاد انگیزه و علاقه در ارتباط با آن پارك می‌‌گردد و بازدید كنندگان امكان استفاده بهینه از پارك را می‌‌یابند و این نكته از آنجا اهمیت بیشتری پیدا می‌‌كند كه سبب ارتقاء سطح كیفی و بهبود آن می‌‌گردد. در این ارتباط هدف اساسی از كالبد شكافی و تشریح اجزای پارك ساعی به عنوان یك الگوی بارز و قابل  تعمیم در سایر پاركهای شهری در قدم اول، ایجاد شور و انگیزه  مضاعف و تشدید احساس مسئولیت‌پذیری در كلیه آحاد جامعه در امر شناخت، حفظ، نگهداری و پاسداری از این كانونها به عنوان باغها و سرمایه های ملی بوده و در قدمهای بعدی با توجه به بروز یك سلسله از توهمات نسبت به حقیقت  ذاتی و موجودیت پاركهای شهری ، ركود و یكنواختی حاكم بر جو و بافت بازدیدكنندگان و به خصوص كمبود مراكز فرهنگی و تفریحی، تشویق و ترغیب اولیای امور نسبت به  بررسیهای همه جانبه و تدوین برنامه‌های اصولی در راه غنی سازی این كارگاههای فرهنگساز كشور مطمع نظر می‌باشد. با امید به آنكه بتوان با ساخت محیطهایی هرچند كوچك در بناسازی پایه های یك جامعه سالم شریك بود.

1-2- پیشینه تحقیق

پارك ساعی تهران تنها یادگار ایده درختكاری در تپه های شمالی شهر  تهران می‌‌باشد كه توسط مرحوم مهندس ساعی در چندین دهه پیش ارائه گردید. در آن زمان هیچگونه بررسی و یا تحقیق بیشتری در ارتباط با شرایط آن موقع پارك صورت نگرفته بود و بعدها پس از تحویل پارك به شهرداری تهران در چگونگی بهره برداری از پارك تغییراتی صورت گرفت و بنابراین تنها آمار و ارقام تقریبی از آن در صورتجلسه های موجود ثبت گردیده است.بررسیهای گسترده تر  در ارتباط با این پارك‌ تنها گزارشات پراكنده ای را از وضعیت پارك در سازمانهای مرتبط از جمله شهرداری منطقه 6 و سازمان پاركها و فضای سبز شهر تهران نشان می‌‌دهد كه آن  هم به صورت دستنویس های غیر رسمی‌‌می‌‌باشد و سایر اطلاعات در حد نقل  قول مسئولین سازمانهای مذكور 
می‌‌باشد در این میان تنها گزارش رسمی‌‌موجود گزارش نگرشی بر پارك ساعی تهران می‌‌باشد كه با همكاری اركان مختلف موجود در شهرداری منطقه 6 تهیه و تنظیم گردیده است كه مربوط به سال 77 می‌‌باشد. لذا آنچه در این مجموعه خوانده می‌‌شود نتیجه یك بررسی كلی و تدوین اطلاعات مختلف از منابع گوناگون دولتی و خصوصی موثق می‌‌باشد و جا دارد كه در اینجا از كلیه افرادی كه با دادن اطلاعات هرچند جزئی گره ای را از مسائل موجود در گردآوری مطالب بازنموده‌اند قدردانی گردد و این مجموعه كه در قالب پایان نامه كارشناسی رشته مهندسی محیط زیست  با دیدی كاملاً منطبق بر واقعیتهای موجود و مبانی محیط زیست برای اولین بار تنظیم شده است تقدیم  به جامعة سبز دوستداران محیط زیست می‌‌گردد . با امید به آنكه  این تجربه بهره آوری برای تهیه مونوگرافی های مشابه دیگر برای سایر پاركها گردد.

1-3- روش كار و تحقیق

در تمام مراحل انجام تحقیق  از دو روش مطالعات میدانی و كتابخانه ای استفاده گردید.

مطالعات كتابخانه ای

در این مرحله از بررسیها ابتدا با توجه به موضوع پایان نامه به كتابخانه های مربوط رفته و فهرستی از كتابها و مجلات و گزارشاتی را كه مربوط با  عنوان بودند تهیه گردید و سپس از بین فهرست آنهایی را كه صددرصد مرتبط با موضوع بودند جدا گردیده و بقیه آنها به عنوان فهرست تكمیلی كنارگذاشته شده است. با مطالعه مطالب موجود به جمع بندی پرداخته و سپس فهرست جدیدی از مطالب موجود در پروژه ایجاد گردیده است. آنگاه با نظر و راهنماییهای استاد راهنما مطالبی كه هسته اصلی پایان نامه را تشكیل می‌‌دادند جدا وسپس نوشته شده است و بعد با توجه به كم و كاستیهایی كه در ادای مطالب برای هسته  اصلی وجود داشت به پیدا كردن مطالب تكمیلی پرداخته و در فهرست تكمیلی این مطالب پیدا و سپس یادداشت گردیده است. هنگامی‌‌كه مطالب نوشته می‌‌شد نقشه ها ، جداول ، اشكال و عكسهای لازم برای توضیحات بیشتر و تفسیر بهتر نیز جمع آوری می‌گردید.آنگاه به تكمیل نقشه ها و جداول پرداخته شده و سپس با توجه به اطلاعات موجود و لازم و سر فصلهای موجود در فهرست مطالب به ارزیابی پارك پرداخته شده است . برای این مرحله از كار ارزیابیهای گوناگون درمنابع مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است و آنهایی كه به واقعیتهای موجود در این زمان نزدیكتر بود انتخاب و با عنایت به نوع امكانات و ضوابط زیست محیطی موجود تغییر و سپس بیان گردیده است . در مرحله بعد به بررسی تعارضات موجود در پارك پرداخته شده است كه برای این كار از كتب و مجلات طراحی و صاحبنظران در این رشته استفاده  گردیده است. و سپس با نگاهی به محدودیتها و كمبودهای موجود در پارك چندین پیشنهاد اصلاحی برای استفاده بهینه از پارك ارائه گردیده است.

مطالعات میدانی

برای جمع آوری اطلاعات كتابخانه ای از كلیه سازمانهای مرتبط با موضوع از جمله شهرداری منطقه 6 تهران ، سازمان پاركها و فضای سبز شهر تهران ، سازمان نقشه برداری كشور، سازمان حفاظت محیط زیست و دفتر مدیریت و پیمانكاری موجود در  پارك بازدید به عمل آمده است. همزمان با انجام كار مذكور برای پیدا كردن اطلاعات تكمیلی از افراد حقیقی معرفی شده از جانب این سازمانها نیز استفاده شده است و سپس با كمك عوامل اجرایی  پارك به تهیه و اجرای نقشه فضای سبز موجود در پارك با نظارت مستقیم استاد راهنما پرداخته شده است و برای برخی از آماربرداریها و اندازه گیریهایی كه مقدار دقیق آن در دسترس نبود نیز از افراد مختلفی كه كارسازبودند استفاده شده است. در برخی مراحل نیاز به بررسی آراء و نظرات بازدیدكنندگان احساس می‌‌شد كه با استفاده از این نظرات و با توجه به كمبودهای موجود به ارائه پیشنهادات اصلاحی پرداخته شده است كه در بخش پیشین به آن اشاره گردید.

به طور كلی تهیه این مجموعه تلفیقی از مطالعات كتابخانه ای و میدانی به صورت همزمان بوده است كه در تنظیم این پایان نامه هر دو به یك اندازه دخیل بوده اند و یكی مكمل دیگری محسوب می‌‌شود. جدول شماره 1 زمانبندی انجام پروژه را نشان می دهد.