تفسیر سوره ( شعرا )

بخش دوم :

بررسی آیات سوره مباركه شعراء

( از نظر مباحث تربیتی )

بسم الله الرحمن الرحیم

1- طلسم: طا – سین - میم

روایات متعددی از پیامبر اكرم (ص) یا بعضی از صحابه در تفسیر "طسم" نقل شده كه همه نشان می دهد، این حروف علامتهای اختصاری از نامهای خدا، یا نامهای قرآن، و یا مكانهای مقدس و یا بعضی از درختان بهشتی و مانند آن است. (تفسیر نمونه – مكارم شیرازی).

2- تلك آیات الكتاب المبین ( این آیات كتاب مبین است.)

اصل تعقل.

نكته تربیتی: توصیف قرآن به مبین كه در اصل از ماده بیان است اشاره به آشكار بود عظمت و اعجاز آن می باشد كه هر چه انسان در محتوای آن بیشتر دقت كند به معجزه بودنش آشناتر می شود. از این گذشته قرآن بیان كننده "حق" از "باطل" و آشكار كننده راه سعادت و پیروزی و نجات از گمراهی است.

4- ان نشا تنزل علیهم من السماء آیه فظلت اعنا قهم لما خاضعین.

( اگر ما اراده كنیم از آسمان بر آنها آیه ای نازل می كنیم كه گردنهایشان در برابر آن خاضع گردد.)

اصل عدل – روش انذار

نكته تربیتی:

اشاره به اینكه ما این قدرت را داریم كه معجزه خیره كننده، یا عذاب شدید و وحشتناكی بر آنها فرو بفرستیم كه همگی بی اختیار سرتعظیم در برابر آن فرود آورند و تسلیم شوند. ولی این ایمان اجباری ارزشی ندارد، مهم آنست كه آنها از روی اراده و تصمیم و درك و اندیشه در برابر حق خاضع گردند.

5- و مایا تیهم من ذكر من الرحمان محدث الاكانواعنه معرضین.

( و هر ذكر تازه ای از سوی خداوند رحمان برای آنها بیاید، از آن اعراض می كنند.)

اصل عنایت و اصل جمل عامل انكار

نكته تربیتی:

تعبیر به "ذكر" اشاره به این واقعیت است كه قرآن بیدار كننده و آگاه كننده است، در تمام آیات و سوره هایش، اما این گروه از بیداری و آگاهی فرار می كنند.

و تعبیر به "الرحمان" اشاره به این است كه نزول این آیات از سوی پروردگار از "رحمت عامه" او سرچشمه می گیرد كه همه انسانها را بدون استثناء به سعادت و كمال دعوت می كند.

6- فقد كذبوا فیسا تیهم انباء ماكانوا به یستهزئون.

( آنها تكذیب كردند، اما به زودی اخبار آنچه را به استهزاء می گرفتند به آنان می رسد – و از مجازاتش با خبر خواهند شد-)

اصل عدل – روش انذار

نكته تربیتی: انذار به معنی آگاهاندن نسبت به امری است كه در آینده رخ می كند و مایه زجر وعذاب او خواهد بود. انذار روشی مبتنی بر اصل عدل است. طبق اصل عدل، خداوند آدمیان را به سبب بدكرداری، دچار مجازات و عذاب می سازد، اما مقتضای عدل آن است كه پیش از وقوع مجازات آگاهی كافی نبست به آن ایجاد شود. بر اساس روش انذار، باید صبری با آگاهی مناسبی كه از اعمال متبری و آثار مترتب بر آن دارد، او را نسبت به عواقب اعمال نامطلوبش آگاه كند و وی را از آن برخور دارد.

7- اولم یروا الی الارض كم انبتنا فیها من كل زوج كریم.

( آیا نگاه نكردند، چه بسیار گیاهان از انواع مختلف، نر و ماده، زیبا و جالب و پرفایده در آن آفریدیم).