حافظه

به نظر این دسته فرد ابتدا باید چیزی را یاد بگیرد، آنگاه آنرا حفظ كند و در موقع معین بخاطر آورد و بالاخره تشخیص دهد كه این امر را در گذشته آموخته است. حافظه از یادگیری جدا نیست و از جهتی عین یادگیری می باشد. خصوصیت عمده حافظه حفظ و نگهداری است. یادآوری، تشخیص و اجرا، آثار و نتایج حفظ می باشند. آنچه درباره یادگیری گفته می شود در مورد حفظ نیز قابل بحث می باشد روی این اصل نمی‌توان این دو جنبه از فعالیت ذهن را جدا از هم فرض نمود.

چنانچه در مورد یادگیری بیان نمودیم ثورندایك و پیروان او یادگیری را نتیجه ارتباطات عصبی می دانند و اصل تمرین و تكرار را پایه و اساس این جریان قرار می دهند.

بعضی از روانشناسان حفظ را نیز نتیجه برقراری ارتباطات عصبی فرض می كنند و تحقق آنرا نتیجه تمرین و تكرار می دانند. بنظر این عده یادگیری و حفظ یك جریان است. همانطور كه دیدیم تمرین و تكرار شرط اساسی یادگیری نیست. ممكن است امری را یكمرتبه انجام داد یا مطالعه كرد و آنرا یاد گرفت و بدون تكرار و تمرین بعد از زمان طولانی آنرا بخاطر آورد و دوباره انجام داد. با اینكه در جریان حفظ و یادگیری دستگاه عصبی دخالت كامل دارند و وقتی پوشش مغزی دچار لطمه و آسیب شود عمل یادگیری و حفظ را م ختل میسازد معذلك نمیتوان تغییرات عصبی را پایه و اساس حفظ و یادگیری قرار داد.

آن دسته از روانشناسان كه پایه و اساس یادگیری را تداعی معانی یا برقراری عكس العمل مشروط می دانند حفظ را نیز نتیجه همین جریان فرض می كنند. به نظر ایندسته مشابهت و مجاورت، اساس حفظ را تشكیل می دهند. یادآوری و تشخیص نیز در اثر تداعی واحد بدون اراده یا از طریق ایجاد نداعیهای متعدد و با دخالت اراده انجام میشود.

پیروان گشتالیت عقیده دارند وقتی در جریان یادگیری كل موقعیت و كل موضوع مورد توجه شخص یادگیرنده باشد جریان یادگیری و حفظ به نحو كامل انجام میشود.

چنانچه خواهیم دید عوامل مؤثر در یادگیری در جریان حفظ و یادآوری نیز تأثیر دارند. خلاصه آنچه سبب یادگیری میشود در حفظ و یادآوری نیز تأثیر دارد روی همین زمینه این دو  جریان از هم جدا نیستند.

انواع حافظه

Garrett مؤلف كتاب روانشناسی عمومی دو نوع حافظه را مورد بحث قرار می دهد:

1- حافظه زبانی Verbal كه حفظ و یادآوری نامها و تاریخها و مانند اینها را انجام میدهد.

2- حافظه عضلانی یا عملی كه طرز كار و روش انجام امری را كه در گذشته فرد آموخته است حفظ می نماید؛ مثلا طرز ماشین نویسی، رانندگی ، شنا كه فرد در گذشته آموخته و بعداز مدتی متار كه دوباره انجام میدهد. در هر دو مورد فرد عكس العملهایی را كه در گذشته آموخته است دوباره به وجود می آورد.

Sperling مؤلف كتاب روانشناسی ساده شده آنچه را كه مربوط به طرز كار و روش انجام امری است به عادت ارتباط می دهد و  حفظ و یادآوری اینگونه امور را نتیجه تشكیل عادت تلقی می كند به نظر او كار حافظه كسب و حفظ كلمات، علامتها و تجربیاتی است كه فرد از روی آگاهی تحصیل می نماید.