خلاقیت در كودكان

كار و فعالیت هنری كودكان در ایجاد فرصت‌هایی بمنظور ابراز خلاقیت اهمیت حیاتی دارد.

در نظر گرفتن تنوع وسایل و امكانات دار اتاق كودك به دلیل استفادة طولانی مدت از اهمیت بسیاری برخوردار است. كودكان به نقاشی و حجم‌سازی بسیار علاقه مندند و دوست دارند وسایلی را كه در اختیار دارند رنگی كنند، مثل نقاشی كردن روی دیوارهای اتاقشان. گاهی این مسئله باعث ایجاد اضطراب و نگرانی در خانواده‌ها می‌شود: اما باید دقت كرد كه كودكان را از انجام این كار نهی نكنیم و فضای لازم را برای انجام این كار برای او فراهم كنیم.

تحقیقات نمایانگر آن است كه هوش و استعداد، خلق و خو و شخصیت، قدرت‌ها و مهارت‌ها در سال‌های اول زندگی شكل می‌گیرد. در مرحلة بعدی، رشد انسان بیشتر در جهت  كمی است تا كیفی. لذا هر قدر محیط زندگانی كودك غنی‌تر، سالم‌تر و آگاهانه‌تر باشد، هوش كودك بیشتر و رفتار او متعادل‌تر خواهد بود و در اینجا ضرورت استفاده از فضای كار و فعالیت مناسب كه كودك را به سمت و سویی مناسب سوق دهد، ضروری به نظر می‌رسد.

شناسایی مشكل:

كودكان ظروف خالی نیستند. آن‌ها عقاید و افكار و آرزوهای خود را برای آفریدن دارند. مسئولیت ما این است كه مهارتهای فعلی كودكان و درك آن‌ها را رشد دهیم و با ایجاد فرصت‌های تازه این مهارت‌ها را گسترده‌تر كنیم تا نگرش‌ها، مهارت‌ها و دانش ‌آن‌ها در زمینة تجارب گسترده و وسیع‌تر رشد كند.

برای كمك به كودكان در جهت نیل به خلاق‌ترین مرحلة ممكن برای آنها كافی نیست مهارتها را به آنها آموزش دهیم یا فرصت‌هایی برایشان به وجود آوریم تا استعدادهایشان را گسترش دهند. همچنین كافی نیست عادات خوب كاركردن را به آنها بیاموزیم. باید به آن‌ها كمك كنیم تا نقاطی را كه علایق و مهارتهایشان منطبق می‌گردند یعنی محل تقاطع خلاقیت خود را تشخیص دهند.

در این محل قلمرو مهارتهای كودك و مهارتهای تفكر خلاق وی بر روی علایق درونی وی منطبق می‌شوند. این تركیب پرقدرتی است زیرا جایی است كه كودك به احتمال بسیار زیاد خلاق خواهد بود.

كودكان به فضای كافی برای كار كردن و منابع در دسترس نیاز دارند تا بتوانند از تجاربی كه به آنان ارائه می‌شود بیشترین بهره را ببرند. فضای خانه به دلیل مأنوس بودن محیط آن برای كودك، در او احساس امنیت ایجاد می‌كند. از این رو در نظر گرفتن فضایی جهت انجام كارهای هنری، امكان رشد و پرورش خلاقیت و در عین حال ایجاد انگیزه و اشتیاق در كودك را فراهم می‌آورد.

كودكانی كه دارای فضاها و وسایل شخصی هستند، كودكان تواناتر و با اعتماد به نفس بیشتری خواهند شد. آنها یاد می‌گیرند كه وسیله مربوط به خودشان است و آنها هستند كه از آن استفاده می‌كنند، پس می‌آموزند چطور  با آن برخورد كنند و حتی چطور  در حفظ و نگهداری آن بكوشند.

مبلمان كارهنری فضایی مناسب در اختیار كودك قرار می‌دهد كه به راحتی به انجام فعالیت‌های خویش بپردازد. در اختیار قرار گرفتن این فضا شخصی برای كودك حس استقلال طلبی را در او پرورش داده و باعث  ایجاد نظم و ترتیب در امور شخصی او می‌شود.

در نتیجه طراحی مبلمان كار هنری باید به گونه‌ای باشد كه در عین رعایت اصول ارگونیكی، میل و رغبت به انجام فعالیت‌های هنری را نیز در كودك افزایش می‌دهد.

تعیین هدف:

جملة هدف: طراحی مبلمان كار هنری (نقاشی، حجم‌سازی و كاردستی) اتاق كودكان پیش دبستانی.

شرح مسئله:

بررسی نیازها و خصوصیات كودكان 4 تا 6 ساله و طراحی مبلمان كار هنری برای آنان

احتیاجات:

- استفادة شخصی كودك

- تشویق به رعایت نظم و ترتیب در امور

- ایجاد حس رضایت و راحتی

- پرورش خلاقیت

محدودیت‌ها:

- محدودیت فضای قرارگیری: یكی از محدودیت‌ها، محدودیت فضایی است. این محدودیت به علت شكل خانه‌های امروزی به وجود آمده است؛ خانه‌های كوچك با اتاق‌های كوچك.