نقش تصاویر ماهواره ای در اكتشاف معادن (GIS)

 فهرست
عنوان                                     صفحه
 فصل اول: كانسارهای سرب و روی
1-1 مقدمه    1
2-1 ژئوشیمی و میزالوژی سرب    2
3-1 ژئوشیمی و میزالوژی روی    2
4-1 انواع كانسارهای سرب و روی    3
     1-4-1 اسكارن    3
     2-4-1 رگه‌ای    5
              1-2-4-1 كانسارهای هیپوترمال    5
              2-2-4-1 كانسارهای مزوترمال    6
              3-2-4-1 كانسارهای زینوترمال    6
    3-4-1 استراتاباند    8
              1-3-4-1 تیپ دره می‌سی‌سی‌پی    8
              2-3-4-1 لایه‌ای    10
              3-3-4-1 ماسیوسولفاید    11
     4-4-1 کانسارهای دگرگونی    13
5-1 كانسارهای سرب و روی مهدی آباد    15    
     1-5-1 زمین‌شناسی كانسار سرب و روی مهدی آباد    15
             1-1-5-1 سازند سنگستان    16
             2-1-5-1 سازند تانت    16
             3-1-5-1 سازند آب كوه    17
             4-1-5-1 نهشته‌های كواترنر    17
فصل دوم: كلیات بر سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS
1-2 كلیات بر سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS    19
2-2 سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS    20
3-2 اهداف سیستم اطلاعات    22
4-2 عناصر و اجزای GIS    23
5-2 قابلیت های تحلیلی یك سیستم اطلاعاتی جغرافیایی    24
6-2 كاربرد‌های (GIS)    25
      1-6-2 استفاده از GIS  در برنامه ریزی شهری    62
      2-6-2 GIS در مدل‌سازی مانورهای نظامی    26
      3-6-2 GIS در برخورد با سوانح طبیعی مانند زلزله    27
      4-6-2 تكنولوژی GIS به همراه گیرنده های GPS در شرایط اضطراری نشت         
               نفت در آب دریا    27
      5-6-2 GIS در بررسی و ارزیابی فرسایش خاك    27
      6-6-2 GIS در علوم مهندسی عمران    28
7-2 GIS در اكتشاف معدن    28
      1-7-2 تعیین مكان و محدودة پی‌جویی    29
      2-7-2 تعیین مكان و محدودة اكتشاف نیمه تفضیلی    30
      3-7-2 تعیین محدودة حفاری‌های اكتشافی    38
      4-7-2 تعیین مكان و محدودة اكتشاف تفضیلی    31
      5-7-2 تعیین حمل تأسیسات و ماشین ‌آلات معدن    32
8-2 كاربرد GIS در مهندسی معدن (1)    32
9-2 كاربرد GIS در مهندسی معدن (2)    23
10-2 كاربرد GIS در مهندسی معدن (3)    34
فصل سوم: سنجش از دور
1-3 مقدمه    35
2-3 مبانی سنجش از دور    35
3-3 طیف الكترومغناطیس    37
4-3 مدارها    38
5-3 گزینش سیستم مناسب    40
فصل چهارم: نمایش داده‌ها
1-4 مقدمه    42
2-4 تعریف نقشه    42
3-4 عوارض نقشه    42
4-4 ساختار نقشه    43
5-4 مقیاس نقشه    43
6-4 سیستم تصویر نقشه‌ها    44
      1-6-4 سیستم تصویر لامیر    45
      2-6-4 سیستم تصویر UTM    45
      3-6-4 سیستم تصویر قطبی    45
7-4 نمایش داده‌های جغرافیایی    48
      1-7-4 اطلاعات مكانی    48
      2-7-4 اطلاعات توصیفی    49
8-4 رقومی كردن    49
9-4 نشان دادن عارضه‌ها بر روی یك نقشه    50
      1-9-4 عوارض فضایی    50
      2-9-4 مدل رستری یا شبكه‌ای    52
      3-9-4 مدل برداری    52
فصل پنجم: معرفی برخی نرم‌افزارها
1-5 نرم افزار Er mapper    54
2-5 نرم افزار Ilwis    55
3-5 نرم افزار Arc view    56
4-5 نرم افزارinfo Arc    57
فصل ششم: تهیه نقشه‌های پتانسیل معدن
1-6 تهیه نقشه‌های پتانسیل معدن    58
2-6 مدل مفهومی    60
     1-2-6 مرحلة 1    63
     2-2-6 مرحلة 2    64
     3-2-6 مرحلة 3    68
فصل هفتم: اكتشاف سطحی كانسار سرب و روی مهدی آباد
1-7 اكتشاف سطحی كانسار سرب و روی مهدی آباد    69
     1-1-7 مرحلة اول    70
     2-1-7 مرحلة دوم    71
     3-1-7 مرحلة سوم    75
     4-1-7 مرحلة چهارم    78
              1-4-1-7 Map list    79
              2-4-1-7 انتخاب تصویر كاذب    80
              3-4-1-7 نمونه‌گیری    80
              4-4-1-7 Classify    81
فصل هشتم: مسائل كاربردی نرم افزار ilwis
1-8  ilwis (1)  سیستم مختصات Coordineate System    91
              1-1-8 تصویرگیری نقشه    92
2-8  ilwis(2) زمینه (Domain)    93
3-8 ilwis (3) نمایش و رنگامیزی (Representation)    94
4-8 ilwis (4)  زین مرجع (Georefrence)    94
نتیجه‌گیری    96
پیشنهادات    97    
منابع    98
 

در حال حاضر مهمترین كاربردهای آن در باطری ها، كابل ها و بلبرینگ ها می باشد. روی در سال 1746 بوسیله شیمیدان آلمانی بنام مارگراف كشف شده است. این فلز برای مدت 2000 سال بعنوان یكی از اجزاء آلیاژ برنج در اروپا و آسیا مصرف می شده است. در حدود 150 سال پیش از میلاد مسیح رومی ها از این فلز و آلیاژهای آن سكه تهیه می كردند. امروزه بیشترین كاربرد روی در صنعت گالوانیزه، تركیب آلیاژها و الكترونیك است. معمولا سرب و روی با یكدیگر و با فلزاتی چون مس، طلا و نقره همراه می باشند. همچنین كانسارهای سرب و روی با درصدهای متنوعی از این فلزات شناسایی شده اند. (4، ص 5)

2-1 ژئوشیمی و مینرالوژی سرب:

بطور كلی چهار ایزوتوپ پایدار سرب با اعداد جرمی 204،206،207 و 208 وجود دارند كه از بین آنها ایزوتوپ 208 با فراوانی 1/52% بیشترین ایزوتوپ سرب است. ایزوتوپ‌های 206،207 و 208 محصولات نهائی متلاشی شدن اورانیوم و توریم می باشند. سرب بطور كلی از لحاظ فراوانی در پوسته زمین در رتبه سی و چهارم قرار دارد، سرب دارای كلارك ^3-10*6/1% می باشد، در حال حاضر بطور متوسط حداقل ضریب تجمع سرب برای تشكیل كانسارهای اقتصادی در حدود 2000 می باشد. كلارك سرب از سنگهای باریك به سمت سنگهای اسیدی افزایش می یابد، بطوریكه میزان كلارك در سنگهای اوترابازیك ^5-10*1% در سنگهای بازیك ^4-10*8% و در سنگهای با منشأ ماگمایی اسیدی ^3-10*2% می باشد. (4)

كانی های اصلی سرب و درصد سرب در هر كدام به ترتیب زیر می باشد:

گالن با 6/86% سرب، جیمسونیت با 16/40% سرب، بولانگریت با 42/55% سرب، بورنیت با 6/42% سرب، سروسیت با 6/77% سرب و آنگلزیت با 3/68% سرب.

3-1 ژئوشیمی و مینرالوژی روی:

روی دارای 5 ایزوتوپ پایدار است كه اعداد جرمی آن 64، 66، 78، 80 می باشد كه در این میان بیشترین ایزوتوپ آن ایزوتوپ 64 با فراوانی 9/48% می باشد. روی از لحاظ فراوانی در رتبه بیست و سوم پوسته زمین قرار دارد. كلارك روی تا حدودی بیشتر از سرب می باشد، میزان كلارك روی ^3-10*3/8 و ضریب تجمع آن برای تشكیل كانسارهای اقتصادی 500 می باشد. میزان كلارك روی از سنگهای ماگمائی با منشأ بازی به سمت سنگهای ماگمایی با منشأ اسیدی افزایش پیدا می كند. میزان كلارك در سنگهای اولترابازیك ^3-10*3% در سنگهای بازی ^3-10*3/1% و در سنگهای اسیدی ^3-10*6% می باشد. میزان كلارك در سنگهای اسیدی خیلی نزدیك به میزان كلارك در پوسته است. كانی های اصلی روی و درصد روی هر یك به صورت زیر می باشد:

اسفالریت با 67% روی، ورتزیت با 63% روی، اسمیت زونیت با 52% روی، همی مورفیت با 7/53% روی. (4)

4-1 انواع كانسارهای سرب و روی:

بطور كلی انواع كانسارهای سرب و روی عبارتند از:

3-1) اسكارن

3-2) رگه ای

3-3) استراتاباند

3-4) دگرگونی

1-4-1 كانسارهای اسكارن:

چنانچه در دگرگونی مجاورتی موادی از توده نفوذی به سنگ میزبان افزوده شود، كانسارهای اسكارن پدید می آید. بطور معمول كانی های منطقه اسكارن متنوع و فراوانند. اسمیرنف این كانسارها را با توجه به مبانی مختلف به پنج گروه تقسیم كرده كه در این میان به رده بندی بر مبنای تركیب سنگ های دربرگیرنده توده نفوذی اهمیت بیشتری داده زیرا به اسكارن آهكی، اسكارن منیزیتی و اسكارن سیلیكاته اشاره می كند.

امروزه این كانسارها را كه از دیدگاه اقتصادی مورد توجه بسیاری از زمین شناسان قرار دارند بر مبنای نوع غالب و چیره و با ارزش موجود در آنها تقسیم بندی می كنند كه در حقیقت دنباله رده بندی این كانسارها بر پایه نوع سنگ در بر گیرنده توده نفوذی است.

اینودیك بورت كانسارهای اسكارن آهكی را به پنج گروه اسكارن های آهن، تنگستن، مس، سرب، روی و قلع تقسیم كرده است. نكته قابل توجه این است كه بر عكس كانی های موجود در اسكارن ها كه تركیبی پیچیده و متنوع دارند، كانه ها ، بطور معمول، سولفورها و اكسیدهایی با تركیب ساده هستند. از مهمترین سولفورهای موجود در اسكارن ها اسفالریت و گالن را می‌توان نام برد. (4، ص 23)

كانسارهای اسكارن بیشتر به شكل ورقه، عدسی و یا رگه وجود دارند و دارای ضخامت چند ده متر و وسعت چندصد متر می باشند. در هر صورت مورفولوژی سولفیدهای سرب و روی بر روی تركیب اسكارن آهكی تأثیر گذاشته و آنها را بیشتر پیچیده می كند. ماده معدنی در این موارد بیشتر به شكل عدسی، ستونی و یا پاكتی شكل دیده می شود. شكل كانسار چندین صدمتر در طول و در امتداد گسترش پیدا می كند؛ همچنین ضخامت آن نیز 1 تا 10 متر و یا بیشتر می‌تواند وجود داشته باشد.