آداب زمان خروج
دقت در زمان خروج به قصد سفر یكی از فاكتورهای مهم میباشد شخص مسافر باید در برنامهریزی خود برای مسافرت زمان مناسبی را برای سفرش برگزیند اگر به قرآن كریم رجوع كنیم كه قرآن كریم به نقش زمان توجه خاصی دارد كه این را از قسمهای متعدد قرآن به زمان، میتوان متوجه شد مانند قسم به شب «واللیل» قسم به روز «والضحی» و قسم به عصر «والعصر» كه این گونه آیات |
![]() |
دسته بندی | مطالعات خانواده |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 34 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 26 |
در روایات نیز برای زمان خروج آدابی بیان شده است مثلا سفر در روزهای خاصی از هفته یا ماه توصیه و یا نهی شده است وهمچنین به سیر در ساعاتی از شبانه روز مخصوصا شب سفارش شده است. در روایتی آمده كه حضرت رسول صل الله علیه وآله فرموده است: «علیكم بالسیر باللیل فإنَّ الارض تطوی باللیل»[1] بر شما باد كه به هنگام شب سفر كنید زیرا كه زمین در شب در نوردیده میشود. نزدیك به همین حدیث نیز از امام صادق علیه السلام نقل شده است.[2] احتمالا سفارش به سیر در شب به خاطر خصوصیاتی است كه شب نسبت به روز دارد، مثل سكون و آرامش در شب- تاریكی هوا (كه سبب دور شدن از دید دشمن میشود مخصوصا در جنگها) و نیز مساعد بودن هوا نسبت به روز.
با توجه به روایات، سفر در بعضی روزها مثل شنبه، سه شنبه و پنج شنبه، خوب است، و در روزهای دوشنبه چهارشنبه وجمعه مخصوصا قبل از ظهر خوب نیست.[3] (مسافرت قبل ازظهر روز جمعه شاید به علت ضایع شدن نماز جمعه مورد نهی واقع شده است.) و همچنین روزهای سوم، پنجم، سیزدهم وشانزدهم، بیست و یكم و بیست و چهارم هر ماه را نحس دانسته اند.[4] حال این سوال مطرح میشود كه اگر انسان در شرایطی قرار گیرد كه لازم باشد در یكی از این روزها سفر كند، در این صورت تكلیف چیست؟ در این باره روایتی وارد شده كه بر حسب آن شخصی از امام صادق علیه السلام میپرسد: آیا سفر در روزهای مكروه مانند چهارشنبه و غیر آن كراهت دارد؟ امام فرمود: سفرت را با صدقه آغاز كن و هر وقت قصد كنی راهی سفر شو……[5]
2- آغاز سفر با دعا وصدقه
بهتر است كه شخص مسافر سفر خود را با دعا واستمداد از یاری خداوندمتعال شروع كند تا حضور پرقدرت خداوند لایزال را در تمام مراحل سفر احساس كند.
بر اساس آیات قرآن كریم ونیز روایات به جا مانده از ائمه معصومین علیهم السلام، دعا و مناجات هنگام سفر جایگاه رفیعی دارد. در این مورد میتوان به دعای اصحاب كهف در آن هنگام كه به غار پناه میبردند اشاره كرد كه گفتند: «رَبَّنا و ءاتِنا مِن لَدُنكَ رَحَمةً وَهَیّ ءلَنا مِن امرنا رَشَداً» [6] (پروردگارا ما را از سوی خودت رحمتی عطا كن و راه نجاتی برای ما فراهم ساز)
ونیز آن هنگام كه حضرت موسی علیه السلام به فرمان خداوند مامور شد كه به سوی فرعون برود و او را به پرستش خدای یگانه دعوت كند چنین دعا فرمودند كه: « رَبِّ اشرَح لی صَدری وَ یَسّرلی اَمری واحلُل عُقَدةً مِن لِسانی یَفقَهوا قَولی» [7] پروردگارا سینهام را گشاده كن و كارم را برایم آسان گردان و گره از زبانم بگشای تا سخنان مرا بفهمند. و در جای دیگر قرآن میفرماید بعد از سوار شدن بر مركب نعمت پروردگارتان را متذكر شوید و بگویید «سُبْحانَ الذی سَخَّرَ لَنا هذا وما كُنّا لَهُ مُقرِنینَ» [8] در روایت نیز به استحباب دعا هنگام مسافرت اشاره شده است در روایت است كه امام صادق علیه السلام چون آهنگ سفر میكرد میفرمود: «اللهم خَلَّ سَبیلَنا و احسن تسییرنا و اعظم عافیتنا»
خدایا راه ما را امن و وبی مانع گردان وسهولت زندگی و توفیقمان درامور را كامل ساز وعافیتمان را عظیم فرمای[9] در روایتی دیگر از امام صادق علیه السلام نقل شده كه فرمود:هرگاه (خواستی) از منزلت بیرون بروی بگو «بِسمِ الله توكلتُ علی اللهِ، لا حولَ ولا قوةَ الاّ باللهِ اللهم انی اَسئلكَ خیرَ ما خرجت له و اعوذبك من شرّ ماخرجت له اللهم اوسع عَلیَّ من فضلِكَ و اتمم عَلیَّ نعمتك واستعملنی فی طاعتك واجَعل رغَبتی فیما عِندك و توفنی علی ملتك و مِلةِ رَسولك صلی الله علیه و آله»[10] صدقه دادن نیز در زمان مسافرت مورد تاكید آیات است و قرآن كریم نیز در روایات متعدد انسانها را به تصدق وانفال دعوت میكند مانند: «اَن تَصَدَّقوا خَیرٌلكم»[11]
با توجه به روایات میتوان برداشت كرد كه تاثیر صدقه آنقدر زیاد است كه باعث میشود نحوست روزهای خاص از بین برود و رفع بلا شود. چنانچه از امام صادق علیهالسلام نقل است: «تَصَدَّقَ و اخرُج أیَّ یومٍ شِئت»[12] صدقه بده وهر روز كه میخواهی سفركن.