كندرومالایی و نقش تغذیه و ورزش در درمان آن (پزشكی)

• استخوان نازك نی در  تشكیل مفصل زانو شركت ندارند اما درست در مجاورت بخش خارجی مفصل زانو قرار دارد.
• رباط ها باندهای فیبری هستند كه دو استخوان را بهم ا رتباط و متصل می‌كنند.
• زانو 4 رباط مهم دارد كه این 4 رباط استخوان ران را به استخوان درشت نی محكم متصل می‌كنند و پایداری استاتیك مفصل زانو را تأمین می‌كنند.
• رباطهای طبیعی قدامی و خلفی سبب پایداری مفصل زانو در حركت به سمت جلو و عقب و ضربات در این جهات و نیز پایداری مفصل زانو در برابر حركات چرخشی اعمال شده به زانو می شوند.
• رباطهای جانبی داخلی و خارجی كه در طرفین زانو قرار دارند هم سبب پایداری مفصل زانو در برابر اعمال نیرو به سمت خارج و داخل زانو می شوند.

تاندونها:

• تاندونها عضلات را به استخوان اتصال می دهند.
• تاندون عضله چهار سر رانی( جلوی ران)- در پائین در جلوی زانو به استخوان كشكك اتصال می یابد و ادامه آن در پائین كشكك به استخوان درشت نی اتصال می یابد. عمل عضله چهار سر رانی باز كردن زانو می باشد.

غضروفها:

• به ساختمانهای غضروفی زانو منیسك می گوئیم كه در بین دو استخوان درشت نی و ران قرار دارند و سبب افزایش سطح تماس در استخوان فوق و افزایش پایداری زانو می شوند.

بورس‌ها:

• بورس یك كیسه كوچك حاوی مایع است كه سبب تسهیل حركات مفصلی می شوند.
• زانو سه بورس دارد كه عبارتند از: بورس كشكك (جلوی كشكك و زیر پوست) و بورس زیر كشكك و بورس غازی(Anserine) كه در سمت داخل زانو حدود 2 اینچ زیر مفصل زانو قرار دارد.

توجه

همواره باید توجه دا شت كه دردی كه در زانو احساس می شود می تواند ناشی از درد واقعی زانو باشد یا یك درد ارجاعی از ناحیه كمر، ران و یا مچ می باشد.

بدواً علل درد مزمن زانو را بطور اختصار با سه آیتم تعریف، نشانه و درمان به استحضار می رساند تا در ادامه مفصلاً و اختصاصاً از كندرومالاسی بر آن بحث شود:

آرتروزها:

تعریف: به تخریب غضروف زانو آرتروز می گویند. در فرم شدید این بیماری منیسك ها كه غضروفی اند بطور كامل از بین می روند و در استخوان ران و درشت نی به یكدیگر سایش پیدا می‌كنند.

• نشانه ها: آرتروز سبب درد مزمن زانو می  شود  كه با فعالیت زانو این درد تشدید می گردد.
• درمان: هدف از درمان در آرتروز كنترل درد است كه می تواند با تقویت عضلات حول مفصل زانو یا استفاده از داروهای ضد درد و در موارد تشدید تعویض مفصل زانو انجام می گیرد.

بورسیت:

تعریف : در نتیجه ضربات عفونت و استفاده مكرر از زانو بصورتی كه زانو به زمین فشرده شود می تواند منجر به التهاب بورس های زانو شود.

نشانه ها: شایعترین بورسی كه دچار التهاب می شود بورس جلوی كشكك است كه در افرادی كه زیاد زانو می زنند مثل خدمتكاران یا آنها كه زیاد فرش می شویند دیده می شود و منجر به درد جلوی زانو و التهاب و قرمزی می شود. همچنین التهاب بورس غازی كه در زیر و داخل زانو قرار دارد در افراد چاق و زنان شایعتر است و سبب درد قسمت داخل و پائین زانو بخصوص در شب و در  هنگام خم شدن زانو می شود.

درمان: درمان بر پایه اصول اولیه مراقبتی شامل بالا نگه داشتن، استراحت، فشار موضعی ویخ درمانی است و گاهی هم از داروی ضد درد غیر استروئیدی (ایبوبوفن و استامینوفن) استفاده می شود. در موارد شدید گاهی از تزریق كورتون به داخل بورس استفاده می شود.

عفونت:

تعریف: ورود عامل عفونی (معمولاً باكتری) به فضای مفصلی را گویند كه سبب ایجاد عفونت زانو می شود.

نشانه ها: درد شدید زانو به همراه تورم و قرمزی آن. همچنین اغلب فرد دچار تب و گاهی لرز می شود.

درمان: شامل تجویز آنتی بیوتیك برای از بین بردن عامل بیماری و گاهی تخلیه با سوزن مایع مفصلی است .

و امابعد: كندرومالاشی كشكك (Chondromalacia of the Patella) (نرمی غضروفی)؛

تعریف : این بیماری بیشتر در جوانان دیده می‌شود و عبارت است از نرم و قطعه قطعه شدن غضروف كشكك. علت بیماری بخوبی معلوم نیست. گاه بیماری بعد از وارد آمدن ضربه به زانو خودنمایی می‌كند. تغییرات بیوشیمی غضروف مفصلی شامل كم شدن ماده كندروئیتین سولفات بافت همبند بین سلولی غضروف را عامل آن می دانند. غضروف مفصلی شفافیت خود را از دست داده و به رنگ زرد تیره درآمده است. غضروف گاه ریشه ریشه (Fibrillation) و گاه ناهموار است و در بعضی نقاط ممكن است به كلی از بین رفته و استخوان زیر آن نمایان گردد. در موارد پیشرفته تغییرات و دژنراتیو در مفصل پیدا شده و استئوفیت در لبه های كشكك به وجود می آید.

 و یا تعریف سطحی تر آن اینكه :

سایش كشكك به قسمت داخلی یا خارجی انتهای تحتانی ران كه موجب فشار به غضروف سطح داخلی كشكك و آسیب به آن شود.

و توضیح تكمیلی اینكه:

در زیر استخوان كشكك غضروفی قرار گرفته كه با زانو مفصل می شود. در حالت طبیعی این غضروف صاف و درخشان است اما ممكن است در اثر عواملی این غضروف سائیدگی پیدا كند. این سائیدگی به دو علت است یكی اینكه با افزایش سن و فشار به غضروف مثل سایر نقاط بدن این غضروف نیز دچار سائیدگی می شود.
نوع دوم در جوانان بخصوص دختران در سنین رشد دیده می شود. با توجه به رشد سریع در این سنین اختلاف قدرت عضلات دو طرف كشكك باعث كشیده شدن كشكك به یك سمت می شود و در این حالت كشكك در مسیر طبیعی خود حركت نكرده و درد جلوی زانو ایجاد می شود. درد با چمباتمه زدن یا نشستن بی حركت تشدید می شود و حتی گاهی به درد به پشت زانو نیز تیر میكشد.

عامل نرمی غضروف:

دانشمندان آمریكایی می گویند نیروهای لغزنده كه برای سطح غضروفی بكار می روند سلولهای بافت را به تولید ملكول هایی وا می دارند كه مفصل را نرم كرده از آن حفاظت می‌كنند.

به گزارش ساینس دیلی، مطالعه انجام شده در دانشگاه كالیفرنیا بخشی از تلاش های صورت گرفته برای رشد عضروف در آزمایشگاه است كه قرار است برای تعویض غضروف صدمه دیده یا سطوح مفصلی بیمار به كار رود. محققان نشان داده اند كه نیروهای وارده بر غضروف سلول های كندروسیت موجود در آن را به تولید پروتئوگلیكان‌ها وامیدارد. این یك گام مهم به سوی رشد بافت مفصل برای پیوند است .

پروتئوگلیكان نامی است كه وجود اجزاء پروتئینی و پلی ساكاریدی را منعكس می‌كند و در واقع واحد ساختمانی بافت همبند در سراسر بدن است. سلولهای كندروسیت غضروف اشكال مختلفی از پروتئوگلیكان‌ها شامل انواعی كه باعث نرمی غضروف می شوند، را می سازند. پروتئوگلیكان‌ها به داخل مایع مفصلی ترشح می شود تا سطوح غضرف را پوشانده و آن را نرم سازد.

علائم: این عارضه بیشتر در خانم های جوان و نیز در ورزشكاران از هر دو جنس رخ می‌دهد. سایش مداوم سطوح مفصلی بین كشكك و ران سبب التهاب و تخریب غضروف مفصلی می شود كه سبب درد همراه با فعالیت و درد بدنبال شستن طولانی در زانو می شود.

یا به بیان دیگر می توان اینچنین گفت كه :

بیمار معمولاً جوانی است كه از درد متناوب زانو شكایت دارد. درد بیشتر در سطح قدامی زانو بوده و در مواردی كه بیماری از روی صندلی بلند می شود و یا در مواردی كه از پله بالا و پایین می رود شدت می یابد. گاه بیمار از سفتی  حركات زانو(Stiffness) شكایت دارد كه این سفتی بعد از مدتی راه رفتن بهبود می یابد. حركات زانو با صدا همراه بوده(Prepitntion) و در بعضی از موارد بیمار اظهار می دارد كه زانو زیر پایش خالی می‌كند.