بیماری آنفلوانزای طیور در اثر یك ویروس آنفلوانزا می تواند ایجاد گردد. ویروس این گروه از لحاظ شدت بسیار گسترده اند. برخی سویه ها (بخصوص سروتیپهای H₇ , H₅ ) بسیار بیماریزا و مسری بوده كه قادر به ایجاد مرگ و میر به میزان بیش از 90 درصد در برخی گله ها می گردند. عفونت توسط سویه H₅N₁ موردی است كه اخیراً در آسیا به انسان سرایت نموده و تعداد بسیاری را آلوده نموده است. با عفونت ویروسی بسیار حاد علائم كلنیكی ممكن است بصورت مرگ و میر بالا ناگهانی، احتمالاً با شروع تب و یا دپرس شدن شدید ظاهر یابد. علائم التهاب مخاط چشم، حركت سریع چشمها، التهاب سینوسها و سر سیانوزه متورم ممكن است در پرندگان مبتلا مشاهده گردد. شكل خفیفتر بیماری ممكن است بصورت علائم تنفسی غیر اختصاصی تظاهر كند. در گله های مادر و تخمگذار علائم بصورت كاهش شدید و ناگهانی تولید یا افزایش تعداد تخم مرغهای پوست نازك و نرم (لمبه) بروز نماید.

انتشار بیماری

پرندگان مهاجر بخصوص پرندگان آبزی، عمده ترین منابع ویروسهای آنفلونزا محسوب گردید كه موجب شروع شیوع گسترده بیماری در آسیا گردیده اند. پرندگان مهاجر با توجه به رفتار مهاجرتی آنها از طریق مدفوع، قادر به انتقال و انتشار ویروسها بطور گسترده از منطقه كشور یا قاره ای به منطقه دیگر می باشند و شیوع بیماری غالبا در نزدیكی مسیرهای مهاجرتی آنها اتفاق می افتد. پرندگانی كه مسیرهای طولانی پرواز می كنند، خسته و تحت استرس بوده و دفع ویروس در این هنگام به دلیل جستجو برای منابع غذایی در مكانهای طیور تجاری افزایش یافته و در این مواقع احتمال آلودگی پرندگان تجاری فزونی می یابد.

انتشار آلودگی به پرندگان منطقه اغلب از طریق آلودگی به وسیله مدفوع پرندگان آلوده رخ می‌دهد. تماس مستقیم با مدفوع توسط پرندگان یا انتقال بصورت غیر مستقیم از طریق پرسنل و تجهیزات به فارمهای طیور از مهمترین راههای انتقال عامل بیماری محسوب می گردد. انسان مسلما مهمترین راه انتقال بیماری در داخل مناطق تولید طیور می باشد. پرسنل از طریق لباس، چكمه، وسایل و دستها، ویروس را از یك سالن به سالن دیگر منتقل می نمایند. حشرات و جوندگان ممكن است بعنوان ناقلین مهم منطقه ای عمل نمایند. حركت در داخل منطقه پرورش طیور می تواند بسرعت از طریق ذیل صورت پذیرد:

فهرست مطالب

عنوان                                           صفحه

مقدمه ......................................

فصل اول ....................................

كلیات ......................................

تاریخچه سالمونلا.............................

شكل سالمونلا.................................

خصوصیات محیط كشت............................

خواص بیوشیمیایی.............................

ساختمان پادگنی سالمونلاها....................

اهمیت پرگنه‌های S,R در آزمایشهای سرمی.........

تغییرات پادگنی..............................

فرمول آنتی ژنتیك............................

طبقه بندی سالمونلاها.........................

طبقه‌بندی سالمونلاها..........................

طبقه‌بندی كامفم- وایت........................

حساسیت نسبت به باكتریوفاژها.................

مقاومت .....................................

سهم.........................................

بیماریزائی و مكانیسم عمل آن.................

فصل دوم.....................................

سالمونلوز در پرندگان........................

وسعت واگیری و پراكندگی سالمونلا..............

دوره بیماری.................................

اپیدمیولوژی سالمونلا.........................

راههای انتقال بیماری........................

كیفیت بیماریزائی سالمونلا....................

علائم بیماری.................................

كلیات سالمونلوز در پرندگان..................

بیماری پلوروم (اسهال سفید)..................

عامل بیماری.................................

طرز واگیری بیماری پلوروم....................

انتقال بیماری...............................

علائم بیماری و دوره آن.......................

علائم روی لاشه................................

علائم بیماری در مرغهای بالغ..................

علائم كالبد گشائی............................

تشخیص پلوروم................................

كنترل و پیشگیری در جوجه ‌مرغها...............

كنترل و پیشگیری در بالغین...................

درمان ناقلین ...............................

تیفوئید مرغان...............................

عامل بیماری.................................

خصوصیات كشت.................................

خصوصیات بیوشیمایی...........................

بیماریزائی در انواع پرندگان ................

سربیماری....................................

نشان‌های بیماری..............................

آثار كالبد گشائی............................

تشخیص ......................................

كنترل و پیشگیری ............................

واكسیناسیون.................................

بیماری پاراتیفوئید پرندگان..................

شیوع، انتشار و اثرات اقتصادی بیماری 

سبب شناسی...................................

مواد لازم جهت رشد............................

شكل پرگنه‌ها.................................

خواص شیمیایی................................

مقاومت در مقابل عوامل شیمیایی و فیزیكی .....

قدرت زندگی پاراتیفوئیدها در بسر، مواد غذائی و گرد و خاك 

قدرت پایداری سالمونلا در مدفوع و وسایل آلوده جوجه كشی

مدت پایداری در خاك،‌ آب و گیاهان.............

مدت پایداری در روی پوسته تخم مرغ و محتویات آن  

مقاومت در مقابل آنتی بیوتیك و داروهای ضدعفونی  

ساختمان پادگنی..............................

فرمول پادگن و پراكندگی سالمونلاها در طیور ...

زهرابه......................................

بیماریزائی .................................

بیماریزائی در پرندگان جوان..................

بیماریزائی در پرندگان بالغ..................

واگیری پارا تیفوئید.........................

طرز انتقال بیماری بوسیله ناقلین و حاملین....

انتشار مستقیم عامل بیماری بوسیله تخمدان آلوده  

آلودگی از طریق پوسته تخم مرغ................

علائم بیماری.................................

شكل حاد بیماری در جوجه مرغها ...............

جراحات كالبد گشائی..........................

تشخیص ......................................

جدا كرد عامل بیماری و تشخیص آن .............

سرولوژی.....................................

درمان پیشگیری و كنترل ......................

بهداشت تخم مرغ و وسایل جوجه‌كشی..............

تولید تخم مرغ، جمع آوری و نگهداری آن .......

بهداشت گله مادر.............................

طرز ضدعفونی تخم مرغها.......................

تمیز نمودن ماشین و اتاق جوجه كشی............

بهداشت محیط جوجه كشی........................

شرایط بهداشتی در طول پرورش جوجه.............

آزمایشات سرولوژیكی..........................

ایمنی ساختن ................................

بیماری آریزونوز.............................

انتقال، ناقلین، مخازن.......................

درمان و پیشگیری.............................

فصل سوم.....................................

درمان سالمونلوز در طیور.....................

كنترل و پیشگیری سالمونلوز در طیور...........

واكنشهای سالمونلا در طیور....................

مقدمه

بدون شك بخشی از پیروزی‌ها و پیشرفتهایی كه در زمینة علم پزشكی، دارو سازی زیست شناسی، گیاه شناسی، جانور شناسی و صنعت تهیه و نگهداری مواد غذایی حاصل شده مدیون زحمات علمای میكروبیولوژی است. جهان امروز با مشكل كنترل میكروبهای بیماری‌زا بخصوص در كشورهای جهان سوم روبروست و دانشمندان در پی مقابله با آنها هستند.

یكی از این میكروبها سالمونلا است كه باعث بیماری عفونی سالمونلوز در انسان و حیوانات می‌شود و ضررهای اقتصادی فراوانی به نسل بشری می‌زند.

یكی از راههای شایع انتقال سالمونلا در انسان مصرف و استفاده از گوشت‌ طیور آلوده به این میكرو ارگانیسم است. این آلودگی‌ها در طیور به سالمونلا ممكن است ناشی از تیفوئید طیور، بیماری پولوروم، پاراتیفوئید طیور و آریزونوز باشد. این بیماری همواره خسارات

سنگین زیادی به اقتصاد كشور و جامعة بهداشت زده و همواره بهداشت بشری را تهدید كرده است.