تاریخ مطبوعات در اراك از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی

پیدایش ، رشد، فراز و فرود و افت و خیز مطبوعات در اراك از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی، هدف از این پژوهش گردآوری و ثبت پیشینه مطبوعاتی اراك است كه در هراستان و شهری یكی از بایسته‌های فرهنگی آن استان و شهر به شمار می‌رود. متاسفانه تا كنون در این زمینه جز مقاله محققانه اما مختصر آقای سعید رجبی فروتن با عنوان (مطبوعات استان مركزی تاكنون) كار در خور توجهی صورت نگرفته است. تحقیق حاضر نیز بر اساس منابع و ماخذ موجود و با تلاش و تكاپوی فراوان از طریق دستیابی به اطلاعات پراكنده‌ای كه نزد بعضی پیش‌كسوتان هنوز زنده این عرصه موجود بود، چرا كه اصولا دست‌یابی به پاره‌ای آگاهی‌های لازم به دلیل نبودن ماخذ و مدارك قابل اعتماد و استناد، برای پژوهندگان مقدور نگردید.

نكاتی كه پیش از مطالعه این پژوهش نیاز به یادآوری دارد به قرار زیر است:

1-از پاره‌ای نظریات كه در این تحقیق نام برده شده متاسفانه حتی یك نسخه نیز باقی نمانده و اصولا بعضی از نشریات حتی منتشر نشده‌اند و صرفا فردی به عنوان صاحب امتیاز، مجوز چاپ نشریه‌ای را گرفته اما نشریه به هر دلیل به مرحله چاپ نرسیده است كه حتی المقدور با استفاده از آگاهی‌های موجود سعی شده است شرح حال صاحب امتیاز یا هر گونه اطلاع مفید دیگر به دست داده شود.

2- تنظیم فهرست الفبایی نشریات بر اساس اطلاعات مندرج در دو كتاب زیر صورت گرفته است:

الف- تاریخ جراید و مجلات ایران، تالیف محمدصدر هاشمی

ب- چهره مطبوعات معاصر ایران، تالیف غلامحسین صالح یار

و اگر نام جریده‌ای در این ماخذ نبود، بر اساس نمونه موجود آن جریده را معرفی كردیم.

3- سعی شده است درباره هر نشریه ابتدا شناسنامه آن، در حد آگاهی‌های موجود آورده شود. سپس یك مقاله بعنوان نمونه كار و پس از آن یادداشت‌ها و توضیحات پژوهندگان. نكته در خور توجه آن است كه كوشش شده انتخاب مقالات به گونه‌ای باشد كه علاوه بر نشان دادن سبك و سیاق نوشتاری و محتوایی حاوی آگاهی‌هایی درباره روال كار و نحوه انتشار خود نشریه نیز باشد.

4- در نحوه انعكاس مقالات سعی شده است ضمن تمایز مقاله با استفاده از حروف شكسته رسم الخط نشریه نیز حفظ شود. گر چه این التزام- به خاطر رعایت امانت- پاره‌ای ناهماهنگی‌ها و حتی اشتباهات نگارشی را نیز به دنبال داشته كه به پژوهندگان نیز پوشیده نیست و امید است كه خوانندگان این نقص را بر ما ببخشایند.

5- اطلاعات و آگاهی‌هایی كه بر اساس گفتار شفاهی افراد تهیه شده و بیشتر جنبه نقل به مضمون دارد، در گیومه « » قرار داده نشده است.

اما در هر صورت نام منبع و مرجع مورد استناد ذكر شده است.