بیماریهای شغلی دستگاه شنوایی

بطور كلی سروصدا شایعترین عامل زیان‌آور فیزیكی در محیط كار می‌باشد.

تقریباً در تمام صنایع سروصدا را می‌توان یافت و كاهش شنوائی شغلی ناشی از صدا جزو قدیمی‌ترین بیماریهای شغلی می‌باشد چنانچه در قرن 18 میلادی رامازینی این بیماری شغلی را شناخته و به جامعه معرفی نمود.

امروزه با پیشروی سریع تكنولوژی و صنعت در جوامع  مختلف و توسعه شهرها شاهد:

تراكم وسایل نقلیه، افزایش و ازدحام جمعیت، نزدیكی فرودگاهها و ایستگاههای راه‌آهن و كارخانجات به شهرها و در مواردی احداث اماكن فوق‌الذكر در دل شهرها می‌باشیم البته اینگونه تماسهای محیطی معمولاً به اندازة‌ تماسهای شغلی شدید نیستند ولی می‌توانند بر روی سیستم شنوائی و دیگر سیستمهای بدن اثر بگذارند.

بطور كلی اثرات صدا بر روی سلامتی به 3 دسته تقسیم می‌شود.

1- آثار حاد شنوائی مانند انفجارها یا سروصداهای ضربه ای كه می‌تواند به نقص شنوائی و سرگیجه (Vertigo)بیانجامد.

2- آثار مزمن شنوائی كه با تماس مداوم و مزمن با صدای بالاتر از حد مجاز ظاهر می‌شود و شامل كاهش شنوائی حسی- عصبی و وزوز گوش می‌باشد.

3- آثار غیرشنوائی كه عبارتند از افزایش فشار خون hypertension و تشدید هیپرلیپیدی و تشدید بیماری دیابت.

بر طبق آمار    Occupateonul Safty and  OSHA   Health Adsministrationدر كشور آمریكا 30 میلیون نفر با سر و صدای بالاتر از حد مجاز یعنی 85 دسی بل كار می كنند و 17 درصد كارگران  بخش تولید دچار اختلال شنوائی حداقل می‌باشند.

در كشور ما به دلیل عدم وجود آمارهای دقیق و معتبر نمی‌توان آمار دقیقی ارائه نمود ولی مسلماً در  كشور ما تعداد بیشتری از كارگران صنایع در معرض خطرات ناشی از سر و صدا هستند. از نظر مقررات بین‌المللی OSHA حداكثر سر و صد ای مجاز در محیط كار در یك شیفت كاری 8 ساعت روزانه و 40 ساعت كار هفتگی را 90 دسی‌بل تعیین نموده است.

همچنین به ازای هر 5 دسی بل افزایش شدت صوت باید زمان مواجهه روزانه نصف شود.

نمونه‌هایی از سر و صدای محیط كار

صدا و كاهش شنوائی

سر و صدا به روی اندام كورتی گوش داخلی اثر گذاشته و كاهش شنوائی ناشی از سر و صدا noise Induced Hearing Loss (NIHL)  به علت صدمه به اپیتلیوم حسی حلزون گوش داخلی می‌باشد.

برای اندازه‌گیری آستانه شنوائی از صد سال پیش تاكنون از شنوائی سنجی با صدای خالص با Pure Tone Audiometry PTA استفاده می‌شود. از شنوائی سنجی یا صدای خالص یا PTA برای تعیین وضعیت شنوائی كارگران، شناخت افراد حساس به سروصدا، سنجش كاهش شنوائی در طول كار و تنظیم برنامه حفاظت شنوائی با HCP استفاده می‌شود.