نقش فلز آلومینیوم در صنعت

تولید 3600 هزارتن در سال 7/14% از تولید را در اختیار دارد. Rusky با توجه جهان را در اختیار دارد، در حال حاضر این سه گروه تولیدی جهان براساس منابع و سودآوری میزان تولی خود را كنترل میكنند.

در حوزه خلیج‌فارس دو كشور امارات متحهده عربی و بحرین با مجموع تولید یك میلیون و 50هزارتون تقریباً 5% كل تولید جهان را به خود اختصاص داده‌اند. موفقیت گذشته شركتهای Alba بحرین و Dubal  امارات متحده عربی و طرحهای توسعه‌ای این صنعت در كشورهای مذكور، كشورهای دیگر این منطقه را تشویق به سرمایه‌گذاری در این میدان صنعتی كرده است.

امارات متحده عربی درحالی حاضر 33/2% تولید جهانی را در اختیار دارد و درحال بررسی افزایش سهم خود به میزان دوبرابر مقدار فعلی یعنی رساندن ظرفیت تولیدی به 936 هزارتن در سال می‌باشد. همینطور آلومینیوم بحرین كه سهم آن از تولید جهان در حال حاضر 18/2% می‌باشد، افزایش ظرفیت خود از 500 هزارتن فعلی به 750 هزارتن در سال 2004 و یك میلیون تن در سال 2008 میلادی را دربرنامه دارد.

تمام موارد فوق اهمیت روزافزون جهانی در دستیابی و توسعه استراتژیك این فلز گرانبها را نشان می‌دهد. كشور ایران بادارا بودن معادن بوكسیتی آلومینا، منابع گازی فراوان به منظور تولید برق ارزان قیمت و نیروی كار نسبتا ارزان‌، تولید رقابتی فلز آلومینویم را داراست. اهمیت این فلز در ایجاد اشتغال مستقیم و توسعه صنایع زیردستی مرتبط برای كشوری با نیروی جوان جویای كار و تحصیل كرده امری اجتناب ناپذیر است.

مزیتهای نسبی ایران در توسعه صنعت آلومینیوم را می‌توان در عناوین زیر خلاصه نمود:

1. انرژی ارزان و قابل دسترس
2.  نیروی كار ماهر، ارزان و قابل دسترسی
3.  وجود بازار مصرف داخلی
4.  ظرفیت خالی صنایع پایین دستی
5.  هماهنگی با تقسیم‌كار جهانی بازار

در این صنعت در ایران تنها دو تولید كننده به نامهای ایرالكو و المهدی فعالیت می‌كنند كه سهم هر كدام از‌آنها در تولید داخلی به صورت زیر است:

• ایرالكو باتولید 120 هزارتن در سال (67%)
•  المهدی با ظرفیت اسمی 110 هزار تن و تولید فعلی حدود 55هزارتن درسال (33%)در اسل 1972 میلادی ایران با تولید 45 هزارتن، 30درصد تولید منطقه را در اختیار داشت. سهم ایران از تولید آلومینیوم منطقه در سال 1993 به 2/16  درصد كاهش یافت . (120 هزارتن از 740 هزارتن تولید منطقه)

سهم ایران در تولید منطقه در سال 2002 بازهم كمتر و به 2/13 درصد رسیده است. (160 هزارتن از 1210 هزارتن) رسیدن به موقعیت برتر در تولید آلومینیوم در خلیج‌فارس نیازمند تلاش بیشتری است.

با توجه به اهمیت این صنعت واین فلز در جهان در این پایان نامه طرح آلومینیوم المهدی به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. مجتمع آلومینیوم المهدی در سال 1369 تاسسیس در سال 1376 با 6 دیگ (3% ظرفیت اسمی) مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. هدف از تاسیس موسسه ساخت كارخانه تولید شمش آلومینیوم با ظرفیت سالانه 220 هزارتن قابل توسعه به 330 هزارتن در سه فاز بوده است.

پایان نامه با بكارگیری قیمتهای بازار و همچنین قیمتهای محاسباتی، ارزیابی مالی و اقتصادی باری طرح انتخابی در این انجام می‌شود و نتایج مورد بررسی قرار می‌گیرد.

واقعیت در مورد تاكید در این پایان نامه این است كه نشان دهد نرخ بازدهی داخلی (IRR) طرحها (طرحهایی كه متولی انجام آن دولت است) در بسیاری از مواقع غیر واقعی است و نظام قیمتهای بازار به دلایلی كه در پایان نامه مطرح خواهد شد پاسخگوی نیاز ارزشیابی طرحهای صنعتی نمی‌باشد و می‌ بایستی تحریف‌های موجود در بازار رفع شود.

ضرورت و اهداف تحقیق

تصمیم‌های سرمایه‌گذاری بخش اساسی فراگرد توسعه را تشكیل می‌دهد. تصمیم‌گیری منطقی درباره طرحهای سرمایه‌‌گذاری بدون تردید موجب موفقیت و تحقق اهداف توسعه اقتصادی است.

محدود بودن منابع ایجاد می‌‌كند تا از منابع محدود بصورت بهینه استفاده شده و سرمایه‌ها در مناسب ترین راه به كارگرفته شوند. عدم استفاده از سرمایه نه تنها سرمایه‌گذار را دچار فرصتهای از دست رفته می‌نماید، بلكه ممكن است او را بازیان غیرقابل جبران مواجه سازد. به منظور جلوگیری از این زیانها و استفاده بهینه از سرمایه لازم است هر طرح سرمایه‌گذاری قبل از اجرا با كمك ضوابط و معیارهای منطقی مورد ارزیابی گیرد.

مساله كمبود منابع در اقتصاد و انتخاب درست طرحهای صنعتی محتاج تحلیل علمی دراین مهم است و در اینجا است كه اهمیت ارزیابی و نقش طرحهای صنعتی در اقتصاد ملی مطرح می‌گردد. بدین جهت استفاده از یكی از روش‌های تحلیل هزینه – فایده كه برای این منظور طراحی شده است در اقتصاد ما ضروری است.

با توجه به اینكه شركت آلومینیوم المهدی در سال 1369 تاسیس شده است و در سال 1376 با 6 دیگ (3% ظرفیت اسمی) مورد بهر‌ه‌برداری قرارگرفته است و هدف از تاسیس این مجتمع ساخت كارخانه تولید شمش آلومینیوم با ظرفیت سالانه 220 هزارتن و قابل توسعه به 330 هزارتن در سال در سه فاز بوده است ولی اكنون تولید آن 55هزارتن درسال است و در ضمن با توجه به این امر كه ارز اختصاصی به این صنعت به قیمت واقعی نمی‌باشد و با توجه به اینكه تولید آلومینیوم انرژی تخصیصی به این صنعت جهت تولید برق زیر 60 هزارتن در سال تولید داشته باشد از نظر اقتصادی به صرفه نخواهد بود، هدف از این پایان نامه تحلیل عملكرد این شركت بوسیله شاخصهای مالی و اقتصادی می‌باشد، كه مشخص می‌شود آیا با وجود ارز واقعی و انرژی به قیمت واقعی و … باز هم این طرح از نظر مالی و اقتصادی مقرون به صرفه هست یا خیر.