تفسیر سوره آل عمران

آیه 1 و2: الم* الله لا اله الا هو الحی القیوم

با گفتن «الف» اشاره به این نمود كه در همه حالات، تو را كفایت می كند، زیرا تو در اسارت غفلت بوده و صلاح و رشد خود را نمی توانی پیدا نمایی و او نقایص تو را برطرف كرده و یاری او تو را كفایت می نماید، پس بدون درخواست تو- بلكه بدون اینكه از حالت خبر داشته باشی- تو را كفایت می نماید، بدون اینكه بفهمی و به تو عطا می نماید، بدون اینكه درخواست نمایی.

«لام»، اشاره به لطف او به توست در نهان سر و درون تا جایی كه محل منت را بر تو آشكار نمی نماید، مكانی كه تو را در آنجا تثبیت و پابرجا نموده است. و «میم» اشاره به موافقت جریان تقدیر الهی با متعلقات خواسته ؟؟ اولیاء الهی است، لذا در دنیا چیزی حركت نمی‌كند و ذره ای ظاهر نمی شود، مگر اینكه مورد رضایت آنهاست، تا جایی كه اگر فردی در مورد سخن خداوند یعنی «كل یوم هو فی شأن[1]» بگوید: مقصود از شأن در این آیه، محقق كردن مراد و مقصود اولیاء الهی است، سخنی دور از حقیقت بیان نكرده است.

و گفته می شود: از قلبت- با شنیدن این حروف مقطعه كه برخلاف عادت مردم در محاوره و گفتگوست- كه قلب از موهومات و معلومات خالی شد و سر و باطن از امور عادی و معهود پاك شد، این اسم یعنی «الله» بر قلب مقدس از هر بیگانه و باطن پاك شده از هر كیفیتی، وارد می گردد، پس فرمود: «الم الله لا اله الا هو الحی القیوم» او، كسی است كه كار لهو نمی كند تا شما را از یاد ببرد و كار سهو نمی نماید تا از انجام كارهایش جا بماند، لذا او در همه احوال، مراقب سر و باطن شماست، اگر در خلوت باشید، مراقب شماست و اگر در میان مردم هم باشید، باز مراقب شماست و به طور خلاصه- در هر حالتی كه باشید- او علاقمند به شماست.

(قسمتی از) آیه3: نز علیك الكتاب بالحق

ای محمد (ص) تو نمی دانی كه كتاب چیست و قصه دوستان را نمی دانی، اما خداوند از روز ازل تو را اختیار نمود و به تو امری را القا كرد كه منشأش عجیب، برهانش آشكار و محل و مكانش عزیز است.

(ادامه) آیه3: مصدقاً لما بین یدیه

یعنی آنچه را كه به تو وعده داده، در كتاب، بر زبان انبیاء (ع) محقق نموده است.