اگزمای دست، یك بیماری بسیار شایع در كلینیك های پوست می باشد. بطوریكه شیوع حدود 4/5% را برای آن در نظر می گیرند (1). اگزمای دست را به دو گروه تماسی و آتوپیك تقسیم كرده و گروه تماسی نیز به دو زیر گروه تحریكی و آلرژیك تقسیم می شود (1). علل متعددی باعث بروز این بیماری می شوند. درست است كه شرح حال و معاینه فیزیكی در تشخیص عامل اتیولوژیك این بیماری بسیار كمك كننده می باشد ولی به علت گستردگی عوامل و مواد موجود در محیط زیست انسانها این عوامل معمولاً به آسانی شناسایی نشده و افراد بیمار مدتهای مدیدی از مشكل مزبور رنج می برند. این موضوع بخصوص در نوع آلرژیك تماسی قابل اهمیت می‌باشد. هر تغییر در شیوه زندگی و كار افراد معمولاً مسئله ای بغرنج است لیكن این امر بسیار قابل قبول تر از تحمل درد و عذاب بیماری پوستی مذكور می باشد (2).

در Patch Test از مواد آلرژن مختلف استفاده می شود. این مواد مختلف توسط نوار پلی‌اتیلن كه كمتر آلرژن است به پوست قسمت فوقانی پشت چسبانده می‌شود(3).

بعد از معلوم شدن نوع آلرژن در Patch Test، بیمار می تواند از آن ماده خاص دوری كند كه معمولاً باعث بهبودی درماتیت در فرد مزبور می گردد. البته بعضی از انواع درماتیت مزمن كاملاً بهبود نمی یابد ولی بدنبال اجتناب از ماده آلرژن از شدت بیماری كاسته می شود (2).

در ایران كلیه توصیه های پزشكی برای این بیماران از اطلاعات مطالعات خارجی بدست آمده، واضح است كه طرز زندگی ایرانیان و مواد موجود در محیط و عادات فردی ایرانیان با افراد ساكن در كشورهای دیگر می تواند متفاوت باشد. برای مثال: درمانهای طبی گیاهی در ایران مانند حنا، رنگهای طبیعی و مواد دیگر… می توانند از عوامل اتیولوژیك فرضی این بیماری مطرح گردند (4). لذا برای كمك به شناسایی عوامل مذكور و بهبود كیفی سطح زندگی این بیماران در ایران مطالعه توصیفی بررسی نتایج Patch Test در بیماران اگزمای دست طراحی شد. امید است كه تحقیق مزبور راهگشای بهبود زندگی و تسكین آلام این بیماران شده باشد.

بازنگری منابع و اطلاعات موجود:

اگزمای دست بیماری چند فاكتوری است كه در پاتوژنز آن عوامل موثر اندوژن و اگزوژن موثر می باشد. تشخیص عامل ایجاد كننده این درماتوز معمولاً مشكل بوده و هزینه‌های گزافی را به كلینیك پوست و بیمار متحمل می سازد(2). زنان بخصوص زنان خانه دار بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند(5).

یكی از فاكتورهای موثر در ایجاد این بیماری كاركردن با دست در محیطهای مرطوب و با مایعات می باشد. نواحی گرفتاری پوست دست در افراد مختلف بسیار گوناگون بوده ولی گرفتاری قسمت Dorsal دست بسیار شایع تر است. این مسئله خصوصاً در انواع درماتیت تماسی آلرژیك بیشتر مشهود است. به نظر برخی محققین انجام Patch Test باید یكی از بررسی های روتین اگزمای دست قرارداده شود(2و6).

چرا كه وجود حساسیت به فلزات در فرد مبتلا به اگزمای دست بسیار شایع بوده و 89% افراد مبتلا به اگزمای دستPatch Test مثبت به نیكل داشته اند. حساسیت به مشتقات رزین نیز در بیماران مبتلا به اگزمای دست بسیار شایع بوده و در صورتی كه بدنبال پوشیدن دستكشهای لاستیكی علایم اگزمای دست در بیمار تشدید یابد احتمال حساسیت به مشتقات رزین خصوصاً در بیماران مبتلا به درماتیت آتوپیكی بیشتر می‌باشد(2).

برای انجام Patch Test از مواد آلرژن مختلف استفاده می شود. این مواد مختلف توسط نوار پلی اتیلن كه كمتر آلرژن می باشد بر روی پوست بدن قرار داده می شود. هر ماده آلرژن در محفظه ای مدور بر روی نوار قرار داده می شود كه شكل محفظه اثر مواد آلرژن را از اثر مواد محرك متفاوت می سازد.

نوار پلی اتیلن علاوه بر آلرژن نبودن، باعث تغییر ماهیت مواد آلرژن بكار رفته نیز نگشته و مواد آلرژن را نیز به خود جذب نمی نماید. معمولاً در هر خانه نوار پلی اتیلن یك قطره (25 میكرولیتر) ماده آلرژن ریخته می شود و هرگز مواد آلرژن نباید در داخل خانه‌های نوار از پیش آماده و ذخیره گردند چرا كه احتمال تغییر ماهیت این مواد در هنگام تماس با هوای آزاد و نور وجود دارد. معمولاً بهترین محل برای انجام
Patch Test قسمت فوقانی پشت بیمار بوده و در هنگام چسباندن نوارها نباید به مناطق خط وسط و یا اسكاپولا، چسبانده شوند.

البته از قسمت خارج بازو نیز می توان به این منظور استفاده كرد. ولی نكته قابل توجه در هنگام چسباندن نوارها این می باشد كه در صورت چرب بودن پوست با پنبه آغشته به اتانل چربی پوست پاك گردد. نوارها 48 ساعت پس از چسباندن برداشته شده و خواندن آنها 72 ساعت پس از چسباندن صورت می گیرد. در بعضی مواقع بازخوانی نوارها پس از 1 هفته از شروع تست بسیار با ارزش بوده و گاهی از Reading Plate برای خواندن نتایج بهره گرفته می شود. در حین انجام تست بیمار نباید تركیبات كورتیكواستروئید مصرف نماید و از تابیدن نور مستقیم خورشید به محل چسباندن نوارها نیز باید دوری كند.