خواص اصلی سازنده های سیمان

C₂S را حداقل به چهار شكل، در درجات مختلف حرارت تشخیص داده‌اند:

°2130ـ°1470  C₂S (a)          °675 C₂S (b)

°1470ـ°675 C₂S (a)     °820 C₂S (g)

وقتی كه شكل b به g تبدیل می‌شود حجم آن تا 10% زیاد و در نتیجه باعث خردشدن دانه ها و تشكیل گرد می‌گردد. این پدیده را پراكندگی و شگفتگی نامند كه مخصوصاً در كلنكرهائی كه C₂S (b) زیاد دارد مشاهده می‌شود.

C₂S (g) عملاً خاصیت هیدرولیك ندارد.

دانه های b كه تعداد آنها در كلنكر بیشتر است باشكال مختلف و اغلب كروی شكل است كه قطر متوسط آنها m 30 و سطح دانه های آن مخطط و یا صاف است (مخططها از تبدیل شكل a به b حاصل شده اند).

تبدیل شكل b به g را ممكن است با افزون Mn₂O₃ و B₂O₅ و As₂O₅ و P₂O₅ جلوگیری نمود. (زیرلا كه g خاصیت  هیدرولیك ندارد).

درحین سرد شدن نیز هرگاه C₂S (b) بصورت دانه های درشت باشد در °500 به g تبدیل می شود، و حال انكه هرگاه دانه های آن ریز (به قطر كوچكتر از m5) باد تا درجه حرارت معمولی به شكل b باقی بماند. زیرا در اینحالت امكان تشكیل دانه اولیه g در محیطی كه دانه ها ریز است كمتر می‌شود.

آلومینات 3 كلسیم C₃A : تركیبی است كه موجب گیرش سریع سیمان می‌شود و حرارت آبگیری آن بیش از سایر سازنده های سیمان است. دانه ها آن متبلور و شكل آنها برحسب كیفیت دانه ها درشت و مستطیل است.

بطور كلی اگر سد كردن كلنكر سریع باشد، دانه ها ریز، و هرگاه سرد كردن آهسته باشد، دانه ها درشت و مستطیل است.

آلومنیوفریت 4 كلسیم C₄AF : این تركیب عملا در مقاومت سیمان مؤثر نیست و در مایع صاف كلنكر وجود دارد.

تبصره ـ مجموعه C₃A + C₄AF را اكثر بنام سیلت Celite می نامند.

همچنین مجموعه Al₂O₃+Fe₂O₃  را اكثر بصورت R₂O₃ معرفی می‌كنند.

رل سازنده های مختلف: برای آن كه مقاومتهای سیمان زیاد باشد باید نسبت  در آن افزایش یابد. و برعكس اگر بخواهیم كه حرارت متصاعد سیمان در موقع آب زدن كم باشد (در مرود استعمال مقادیر عظیم سیمان مثل سدسازی و پل‌سازی و غیره) باید مقدار C₂S نسبت به C₃S زیاد باشد.