تا چندین سال اخیر ,بستن لوله در زنان به عنوان یك روش تنظیم خانواده توسط گروههای مختلف اجتماعی محكوم شده بود. برای مثال تا سال 1969 ,كالج آمریكائی متخصص زنان و زایمان توصیه می كرد كه هر خانم 30 ساله پیش از بستن لوله ها,باید چهار بچه سالم داشته باشد. حتی امروزه محدودیتهای اعمال شده توسط دولت مركزی باعث گردیده كه نانی كه تمكن مالی لازم ندارند از بستن لوله ها بی نصیب بمانند چرا كه ممكن است بودجه سازمان ارائه دهنده این خدمات قطع شود. این محدودیتها علاوه بر نسلهای آینده در نظر نردانی كه آنها را اعمال كرده و ترویج داده اند هم مسخره بنظر خواهند رسید.

بستن لوله ها در زنان

بیش از 5 میلیون زن در ایالات متحده و در خلال سالهای دهه 1970 تحت عمل جراحی بستن لوله ها قرار گرفتند . از لحاظ پزشكی , این عمل را در حین سزارین انجام می دهند.در زنانی كه به صورت واژینال زایمان می كنند, اوایل دوره نفاس زمان دلخواهی برای بستن لوله هاست. لوله های فالوپ به طور مستقیم در زیر دیواره شكم قرار داشته و در دسترس هستند كه البته این حالت به مدت چند روز پس از زایمان وجود دارد.

بنابراین انجام عمل جراحی ساده بوده و نیاز به بستری شدن دراز مدت ندارد .وجود تمامی این عوامل باعث می شود كه انجام عمل را در این زمان كم خطر تر از هر زمان دیگر بدانیم.

بستن لوله ها بلافاصله پس از زایمان واژینال ,معایبی به دنبال دارد. از آنجا كه مادر معمولاً چند زاست ,احتمالاً بدون دریافت بی حسی مناسب برای وارد شدن به حفره صفاق زایمان نموده است.به این دلایل بعضی تمایل دارند كه 12 تا 24 ساعت صبر كنند. برای مثال در بیمارستان پاركلند به منظور كاهش دوره اقامت در بیمارستان ,بستن لوله ها در اوایل دوره نفاس در بخش جراحی مامائی و در صبح روز پس از زایمان صوت می گیرد. احتمال ایجاد خونریزی پس از زایمان در زنان چند زا بعد از 12 ساعت نخست پس از زایمان , به مقدار قابل توجهی كاهش می یابد.مسئله دیگر آنكه وضعیت نوزاد را می توان در چند ساعت پس از تولد بصورت دقیق تری تعیین نمود.

بستن لوله ها در دوره نفاس

نخستین مورد بستن لوله ها در ایالات متحده در بیش از صد سال پیش صورت گرفت كه شامل بستن لوله های فالوپ بوسیله نخ سیلیك در حد یك اینچی از محل اتصال لوله ها به رحم بود و پس از دومین عمل سزارین مادر صورت می گرفت . پس از آن میزان عدم موفقیت بالا به خاطر بستن لوله بدون رزكسیون لوله گزارش شد.امروزه روشهای متعددی جهت قطع لوله وجود دارند.

روش Irving : احتمال عدم موفقیت در این روش به كمترین حد می رسد. همانطور كه در شكل مشخص شده است لوله فالوپ را قطع نموده و از مزوسالپنكس جدا می كنند تا یك قطعه داخلی از لوله حاصل شود.انتهای دیستال بخش داخلی لوله را در داخل مجرایی در میومتر و در قسمت خلفی قرار داده  و انتهای پروگزیمال بخش دیستال لوله را در درون مزوسالپنكس جا می دهند.برای انجام این روش نیاز به میدان عمل بیشتری است.

روش Pomeroy : از میان تمامی روشهایی كه جهت قطع لوله بكار   می روند,ساده ترین روش Pomeroy می باشد.تاكید اصلی در این روش بر استفاده از نخ كاتگوت ساده برای بستن لوله تا شده می باشد زیرا كه اساس این روش بر پایه جذب فوری نخ و جدا شدن انتهاهای بریده لوله  است.

تعداد زیادی از مواد و سیستمهای تمام سرامیكی برای استفادة كلینیكی وجود دارند موفقیت طولانی مدت كلنیكی رستوریشن های باند شونده با رزین مانند لامینیت های پرسنلی اونله و اینله های سرامیكی، پروتزهای ثابت باند شونده با رزین و روكش های تمام سرامیكی به اثبات رسیده است. یك باند قوی و مستحكم توسط رزین موجب افزایشRetention شده، انطباق مارژینها را تقویت كرده، از میكرولیكیج جلوگیری
می كند و مقاومت دندان و رستوریشن را در مقابل شكست افزایش می دهد.

یك باند قوی بین سرامیك و رزین وابسته به گیرمیكرومكانیكال و باند شیمیایی به سطح سرامیك می باشد كه در این صورت نیاز به زبرسازی و تمیز كردن سطح به منظور active ساختن كافی سطح می باشد. روشهای معمول surface treatment عبارتند از: grinding، abrasion توسط وسایل الماسی rotary، gritblast كردن با ذرات آلومینیوم اكسید، اچ كردن با اسید و تركیبی از روشهای ذكر شده.

اچ كردن با محلولهای اسید هیدروفلوئوریك (HF) و یا آمونیوم بی فلوراید
می تواند سطحی زبر و مناسب برای باند آماده سازد برای این كار معمولاً از محلول HF بین 5/2% و 10% به مدت 2-3 دقیقه استفاده میشود.

همانطور كه قبلاً نیز ذكر شد اسید فلوئوریك اسید خطرناكی بوده و استفاده از این اسید و حتی نگهداری این اسید  در مطب دندانپزشكی خطرناك بوده و مضرات زیادی را هم برای دندانپزشك و هم برای بیماران بدنبال دارد. اخیراً استفاده از Silane coupling agent ها برای ایجاد باند شیمیایی بین رزین و سرامیك بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. كاربرد یكSilane Coupling agent روی سطح سرامیكی آماده شده باعث ایجاد یك باند شیمیایی كوولانسی و هیدروژنی شده و یك فاكتور اساسی برای ایجاد یك باند مناسب و كافی بین رزین و سرامیكهای Silica-based می باشد. Silaneها مولكولهای با دو گروه عاملی هستند كه به سیلیكون دی اكسید با گروههای OH روی سطح سرامیك باند می شوند. و همچنین دارای یك گروه عاملی كوپلیمریزه شونده با ماتریكس رزین می باشند. Silaneها همچنین Wettability سطح سرامیك را افزایش می دهند.

در یك مطالعه توسط Lacy et al سرامیك زبر شده توسط gritblast در صورتیكه یك Silane Coupling agent به كار نرود،retentive نخواهد بود. تعدادی از Silane ها كه دارای كربوكسیلیك اسید می باشند حتی بدون استفاده از اچ كردن باHF یك bond strength كافی حاصل می نمایند.

عملكرد اصلی این ارگانل كروی یا میله‌ای شكل كه صدها عدد از آن در یك سلول وجود دارد، فسفریلاسیون اكسیداتیو است؛ بعبارت دیگر اكسیداسیون سوبستراها به Co₂ و آب و فراهم كردن تركیب پرانرژی ATP برای سلولها؛ و به همین دلیل است كه میتوكندری را نیروگاه یا موتورخانه سلول نیز می‌نامند. بیماریهای دژنراتیو بسیار زیادی تا به امروز با نارسایی‌ها و اختلالات میتوكندری مرتبط شده‌اند. این بیماریها می‌توانند در اثر موتاسیون در DNA میتوكندری و یا DNAهسته ایجاد شوند. اولین بیماریهای میتوكندریایی كه در سطح ملكولی درك شدند؛ در یك بیمار CPEO (فلج مزمن پیشرونده عضلات چشمی خارجی) و KSS (سندرمkearns-sayre) گزارش شدند. در همان زمان wallace موتاسیونی نقطه‌ای را در ژن ND6 گزارش كرد كه با LHON (نوروپاتی چشمی ارثی لبر) مرتبط است. در سال 1990، دوموتاسیون جدید، یكی در ژن لایزیل- tRNA در سندرم MERRF و دیگری در ژن لوسیل - tRNA در سندرم MELAS گزارش شدند. طیف فتوتیپی بیماریهای میتوكندریایی از میوپاتی‌های نادر تا بیماریهای متعدد را شامل می‌شود. برخی موتاسیونهای mtDNA، علائم و نشانه‌های منحصر و ویژه‌ای دارند؛ مثل جهش‌های اشتباهی كه موجب نوروپاتی چشمی ارثی لبر می‌شوند در حالیكه بقیه تظاهرات مولتی سیستم متنوعی را شامل می‌شوند مثل جهش‌های حذفی كه موجب CPEO می‌شوند. بیماریهای میتوكندریایی بواسطه وراثت مادری، وراثت منرلی و نیز نوتركیبی‌های دوتایی نو، قادر به انتقال می‌باشند. این پیچیدگی ژنتیكی از این حقیقت ناشی می‌شود كه میتوكندری از حدود 1000 ژن كه در بین ژنوم میتوكندری  و هسته پخش شده‌اند، تشكیل شده است. علاوه بر این بیماریهای میتوكندریایی غالباً شروع تاخیری و یك دوره پیش رونده دارند كه احتمالاً از تجمع جهش‌های سوماتیك mtDNA در بافت‌های post-mitotic حاصل شده‌اند. این موتاسیونهای سوماتیكmtDNA همچنین در سرطان و پیری نیز نقش دارند. اگرچه بیماریهای میتوكندریایی هر ارگانی را ممكن است درگیر كنند اما این بیماریها غالباً CNS، عضلات اسكلتی، قلب، كلیه و سیستم‌های اندوكرین را تحت تاثیر قرار می‌دهند. علت این پیچیدگی‌های فتوتیپی، نقش مهم میتوكندری در انواع پروسه‌های سلولی شامل تولید انرژی سلولی بوسیله فسفریلاسیون اكیداتیو، تولید گونه‌های سمی فعال اكسیژن (ROS) بعنوان یك محصول جانبی در فسفریلاسیون اكسیداتیو و تنظیم شروع آپوپتوزاز طریق فعال شدن نفوذپذیری پورهای انتقالی میتوكندری (mtPTP) است. (19، 20 و 24)

رادیوتراپی بطور سه بعدی با شكستگی ها در ارتباط است جراحی با اشعه و رادیوتراپی مربوط به استرئوتاكسی، رادیوتراپی با پرتوی نوترون، رادیوتراپی با ذرات باردار- رادیوتراپی بصورت جراحی مشخص می شوند. این پیشرفت‌ها با دوز اشعه در ارتباط است كه تومورها می توانند با اشعه كم شوند و به بافت طبیعی تحویل داده شوند.

علاوه بر این، شیمی درمانی هم مهم است. این مقاله شرایطی از پیشرفت جدید را در درمان سرطان سر و گردن مشخص می كند.

مقدمه:

سرطان در منطقه سر و گردن شامل 3% سرطان هاست كه تقریباً 40000 نوع جدید در آمریكا هر ساله دیده می شود. سیگار كشیدن دلیل شایع سرطان سر و گردن است. استفاده از مدار الكلی، بهداشت دهان ضعیف فاكتورهای خطرساز هستند. این حالت بی نظمی مشخص شده كه برای مثال ژن Po₃ در موتاسیون بیماران سرطانی دیده شده. عفونت با ویروس اپشتاین- بار از انواع پاپیلوها ویروس نوع 6، 11، 16، 18 نقش را در پیشرفت بدخیم بودن سر و گردن بازی می كنند.

این بیماران باید تحت مراقبت قرار گیرند كه اعضاء این تیم با پیشنهاداتی روبرو شده اند كه می توانند مراقبت دندانی در تغذیه، روان شناسی، را به حساب آورند. هدف از این روش چند نظمی افزایش حالت كلی بدون بیماری است. در حالیكه زاد و ولد كاهش پیدا می كند. چندین پیشرفت اخیر در تكنیك اشعه ها و طرح ریزی بیماران مشاهده شده و این شیمی درمانی ادامه دارد تا در این مقاله پیشرفت های مهم بحث شوند.

رادیوتراپی (اشعه درمانی) قراردادی:

رادیوتراپی برای درمان سرطان در بیش از یك قرن كاربرد داشته است. دوز این اشعه‌ها برحسب واحد (Gy) عنوان می شود.

كه نشان می دهد میزان انرژی در بافت برای هر واحد تون J/kg چگونه است. این روش اشعه درمانی با پرتو خارجیEBRT یك مورد خطی است كه فوتون تولید می‌كند. این ماشین ها از پرتوهای اشعه x با انرژی بالا و نافذ استفاده می كنند.

اینگونه جدایی منجر به پیدایش تنش، ترس، نگرانی و فشارهای عصبی می شود كه در نهایت امراض گوناگون جسمی و روانی را بوجود می آورد.

تمرین های كششی می تواند بری همگان، زمینه ای را بسازند كه بدن از این جدایی و امراض دور بماند. این تمرین ها عضلات و مفاصل را شاداب و متحرك نگهداشته، هم آهنگی بهینه ای را بین تحرك و تنفس پدید می آورند.

 هدف از اجرای تمرین های كششی فقط این نیست كه بدن برای انوا ورزش های دیگر آمادگی پیدا كند. یك هدف مهم این است كه انسان جسم خویش را بشناسد. به نیازهایش توجه نماید، جریان انرژی را در بدن لمس كند، تنش و تنش زدایی از بدن را فرا گیرد. روش های آرام سازی بدن را با تمركز فراوان در اجرای تمرین ها دریابد و در نهایت صبور بدن و با قاعده زندگی كردن را بیاموزد، خوب تنفس كند و تغذیه ای متناسب داشته باشد.

 تمرین های كششی عملی با قاعده هستند و برای اجرای آنها همیشه وقت هست. در منزل، در دفتر، در كنار تلویزیون و هرجایی كه انسان باشد. هر آینه انسان به انجام این تمرین  ها عادت كرد و از نظام  و روش تنش زدایی جسم خویش آگاهی یافت. آنگاه رفته رفته آرامش روحی دایمی خواهد داشت و با منطق و ملایمت با درخواست ها و آنچه كه در اطرافش می گذرند و گفته و پیدا می شوند برخورد می كند.

تمرین های كششی، هر آینه درست و با تمركز بسیار انجام شوند، بدن را با برنامه ای بهینه برای تمرین ها و حركات ورزشی بدون اینكه خطری پیش آید، آماده میسازند. امروزه میلیون ها انسان در دنیا، خوبی های تحرك بدنی را دریافته اند. اكثراً مشاهده می كنیم كه مردم پیاده روی می كنند، می دوند، تنیس بازی می كنند و یا دوچرخه سواری و شنا را انتخاب می نمایند. اینان دنبال چه هستند؟ این شناخت ازكجا سرچشمه می گیرد؟

ما در پی این هستیم كه دریابیم، انسانی كه كه فعالیت بدنی دارد زندگی را احساس می كند. این افراد در برابر وقایع روزانه زندگی تحمل بیشتری دارند و مقاومت آنان در برابر امراض بیشتر است و دارای اندامی متناسب هستند. اینان بیشتر استقلال اندیشه و كمتر حالات افسردگی دارند و حتی در سنین بالای زندگی قادر به انجام كارهای تازه و مسئولیتها و تعهدهای جدید هستند.

تحقیق منتشر شده در مجله cell biology نشان می دهد كه سلولهای سرطان پستان پروتئینی به نام 180 Endo را تولید می كنند كه به upa متصل می شود. اگر این پروتئین به طریقی از بین برود، سلولها حركت بیشتری نمی كنند.

محققان تلاش كرده اند عمل upA را با استفاده از پادتن های كه به 180 Endo متصل میشوند مهار كنند و دریافتند كه این عمل موجب جلوگیری از اتصال سلولها به پروتئین upA را با استفاده از پادتن هایی كه به جلوگیری از اتصال سلولها به پروتئین upA میشود. این كشف میتواند گسترش سرطان را متوقف كرده و درمان سرطان را بسیار آسانتر نماید.

استفاده از خون اصلاح شده ژنتیكی برای مقابله با سرطان

دانشمندان استرالیایی می گویند كه تغییر ژنتیكی بیمار میتواند در مقابله با سرطان مفید واقع شود. این سلولهای اصلاح شده ژنتیكی نهایتاً به خود بیمار تزریق می شود تا موتورهای سرطانی را شناسایی و نابود كند. این روش با موفقیت بر روی موشها آزمایش دشه است و تا دو سال بر روی انسان آزمایش میشود. هدف این روش تقویت توانایی ایمنی بدن برای مقابله با سرطان است.

دكتر «جو تراپانی» استادیار این مركز می گوید: با به كارگیری این روش به جای داشتن تعداد كمی سلول تمامی سلولها میتوانند تومور را شناسایی كنند و بنابراین امكان حمله به تومور بیشتر است. تراپانی افزود: آنچه كه ما تاكنون نشان دادیم این است كه میتوان سلولها را از سیستم ایمنی بدن خود بیمار گرفت، تا آنها را درخارج بدن برای تشخیص سرطان تغییر داد و دوباره آنها را به بدن تزریق كرد.

خرناسه كشیدن در خواب را جدی بگیرید:

دانشمندان می گویند خرناسه كشیدن در برخی از مواد نشان دهنده مشكل مغزی و از دست دادن حافظه است. به گزارش ایرنا، محققان انگلیسی دریافتند یك عارضه شایع مرتبط با تنفس كه معمولاص با خرناسه كشیدن همراه است، سبب از بین رفتن سلولهای مغزی می شود. گفتنی است افراد مبتلا به این عارضه (آپنه خواب) در مقایسه با افراد سالم مقادیر كمتری از ماده خاكستری را در هیپوتلاموس مغز خود دارند.

چاقی باعث تهاجمی تر شدن سرطان پروستات می شود:

براساس تحقیقات جدید، سرطان پروستات در افراد چاق تهاجمی تر و در دمان آن نیز مشكل تر است.

دكتر «استفان جی . فریدلند» می گوید، این یافته ها می تواند توضیح دهنده این نكته باشد كه چرا مردان سیاه پوست كه عموماً استعداد چاقی دارند بیشتر از سفیدپوستان به سرطان پروستات مبتلا میشوند. وی افزود: ما دریافتیم سرطان پروستات در این مردان بیشتر با چاقی آنان مرتبط است تا نژادشان.

مردان از تمامی نژادها باید وزن خود را كنترل كنند، زیرا چاقی سبب بروز مشكلات متعدد برای افراد میشود. چاقی با خطر بیشتر ابتلا به حملات قلبی، سكته و سایر مشكلات قلبی و عروقی مرتبط شناخته شده است. مردان چاق 60 درصد بیشتر در معرض خطر عود سرطان در طی سه سال پیش از عمل قرار داشتند كه این رقم بیش از دو برابر مردان غیرچاق بود. بررسی بافت نیز نشان داد كه سرطانهای مردان چاق تهاجمی تر است.

جدیدترین روش های بیوتكنولوژیكی كه باعث توسعه دانش زیست شناسی سلولی و علم پزشكی در دهه آینده خواهد شد، بررسی موشكافانه تكنیك های لازم برای جداسازی و كشت سلول های بنیادی، به ویژه سلول های بنیادی انسانی و كاربرد آنها در درمان بیماری ها می باشد. امروزه دانش ما در این زمینه به حدی پیشرفت كرده است كه سلول های بنیادی انسانی دیگر عامل محدود كننده ای در تحقیقات زیست پزشكی نخواهد بود. درحال حاضر در كشور ما نیز تحقیقات گسترده ای در زمینه ابداع و توسعه این تكنولوژی ها در حال اجرا می باشد كه بی شك در دهه های آینده علی رغم امكان بروز بحث های جنجال برانگیز منجر به جهشی در دانش زیست شناسی سلولی خواهد شد.

علم درمان با سلول های بنیادی نویدهایی برای ایجاد روش های درمانی بر پایه سلول برای بیماری های خطرناكی چون دیابت، بیماریهای قلبی و ... با فراهم نمودن سلول های سالم برای جایگزینی بافت ها و اندام های بیمار به همراه داشته است. كمبود منابع فارسی كافی و در عین حال روان در زمینه سلول های بنیادی، ما را بر آن داشت تا با گردآوری این مجموعه بتوانیم سهمی هر چند كوچك در راستای معرفی و گسترش این دانش رو به رشد داشته باشیم. این نوشتار نظری اجمالی بر وضعیت كنونی تحقیقات روی سلول های بنیادی و درمان با این سلول ها را خواهد داشت و می تواند منبعی مفید برای اساتید و دانشجویان مقاطع مختلف زیست شناسی و علوم پزشكی و كلیه افراد علاقمند به درك یافته های جدید علمی در این زمینه باشد.

سلول های بنیادی چیست؟

مفهوم سلول بنیادی

مبحث سلول های بنیادی یكی از جذاب ترین موضوعات زیست شناسی در دورة كنونی است. با وجود پیشرفت های بسیار گسترده صورت گرفته و نیز سرعت یافتن كشفیات جدید دراین زمینه،‌مانند تمامی حوزه های در حال پیشرفت سایر علوم، هر یافته جدید چندین سؤال علمی تازه را در پی خواهد داشت. شاید بسیاری تصور كنند كه سلول های بنیادی، سلول هایی عجیب و غیر عادی هستند اما در حقیقت آنها بسیار ساده تر از سلول های دیگر میباشند.

سلول بنیادی سلولی است كه توانایی تكثیر و بازسازی خود را برای دوره های نامحدود و اغلب در تمامی طول مدت زندگی موجود زنده حفظ می كند. این سلول ها تحت شرایط مناسب و سیگنال های خاص قادرند به بسیاری از انواع سلول های سازنده بدن موجود زنده تمایز یابند. آنها نه تنها همان سلول هایی هستند كه در ساختمان رویان اولیه، منشأ تمامی سلول های بدن موجود زنده می گردند بلكه در بدن افراد بالغ نیز در برخی بافت ها بصورت پراكنده یافت شده اند و وظیفه نوسازی وترمیم بافت های بدن فرد بالغ را برعهده دارند. نمونه بسیار آشنای این روند، نوسازی مداوم سلول های خونی توسط سلول های بنیادی موجود در مغز استخوان، ترمیم لایه سطحی روده ها و لایه سطحی پوست می باشد. بنابراین بر خلاف تصور این سلول ها سلول هایی نیستند كه بطور مصنوعی تولید شوند، بلكه آنها به صورت طبیعی وجود دارند و تنها باید جدا شده و كشت داده شوند. البته باید گفت مشكلات و پیچیدگی های عمده این تكنیك مربوط به جداسازی و كشت این سلول ها می باشد. به بیان دیگر خود این سلول ها كشف جدیدی نیستند بلكه تكنولوژی تكثیر و تمایز كنترل شده آنها است كه بسیار جدید و بحث برانگیز می باشد. با تمام این اوصاف امروزه امكان برنامه ریزی مجدد برای تك تك سلول های بدنی فرد بالغ و تبدیل آنها به سلول های بنیادی در حال بررسی است.

دیابت انواع مختلفی دارد كه مهمترین آنها عبارتند‌از :

دیابت نوع 1:

در كودكان و نوجوانان دیده می شود و برای درمان آن نیاز به تزریق انسولین می باشد .

دیابت نوع 2:

شایعترین نوع دیابت است و معمولاً در افراد بالای 30 سال دیده می شود ( دیابت بالغین ) این بیماران معمولاً چاق هستند .

دیابت بارداری :

بیشتر ممكن است از ماه پنجم حاملگی ایجاد شود و اكثراً بعد از زایمان بهبود می یابد در این افراد احتمال ابتلا به دیابت در آینده بیشتر است.

چه كسانی بیشتر دچار دیابت بالغین می شوند ؟

5. افراد چاق
5. افراد كم تحرك
5. كسانی كه سابقه دیابت در یكی از افراد خانواده درجه یك ( پدر، مادر ، خواهر ،برادر ) دارند .
5. افرادی كه تغذیه نادرست دارند و بیش از حد از غذاهای شیرین و چرب استفاده می كنند.
6.  زنان حامله
5. افرادی كه دچار بیماری فشار خون بالا هستند

در صورت وجود یكی از علائم زیر آزمایش قند خون توصیه می شود .

• چاقی
• فشار خون بالا
• سابقه خانوادگی دیابت
• پرخوری ،‌تشنگی و پرنوشی، ادرار زیاد، كاهش وزن ناگهانی ، تاری دید، خارش پوست
• خانمهایی كه سابقه سقط مكرر ، مرده زایی یا زایمان نوزاد با وزن 4 كیلوگرم یا بیشتر دارند .
• كلیه زنان باردار از ماه پنجم بارداری

عوارض بیماری دیابت

همه ساله تعداد زیادی از بیماران دیابتی بر اثر عوارض بیماری جان خود را از دست می دهند یا دچار از كارافتادگی می شوند . بیماری قند اثرات نامطلوبی روی قلب وعروق ، كلیه ، چشم ، اعصاب و بسیاری از اعضای دیگر بدن دارد و می تواند موجب سكته های قلبی و مغزی ، نارسایی كلیه ، كوری ، قطع پا و .. شود .

اولین بار یك دانشمند آمریكایی به نام دكتر كولی در سال ‌١٩٢٥ آن را شناخت و به دیگران معرفی كرد . این بیماری به صورت شدید (ماژور) و خفیف (مینور) ظاهر می‌شود. اگر هر دو والدین دارای ژن معیوب باشند به صورت شدید یعنی ماژور (Major) و اگر یكی از والدین فقط ژن معیوب داشته باشد به صورت خفیف یعنی مینور (Minor) ظاهر می‌شود. تالاسمی برای كسانی كه نوع (مینور) را داشته باشند، مشكل ایجاد نمی‌كند و آنها هم مثل افراد سالم می‌توانند زندگی كنند و فقط در موقع ازدواج باید خیلی مرا قب باشند.

سازمان بهداشت جهانی تالاسمی را به عنوان شایع ترین اختلال مزمن ژنتیكی در بین 60 كشور جهان شناخته كه سالانه بر زندگی حدود 100000 كودك تأثیر می گذارد. در كشور ما نیز شایع ترین بیماری ژنتیكی تالاسمی است و آمار كشوری 22000 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور از سوی بنیاد بیماریهای خاص منتشر شده است .

 مشكلات تالاسمی ها به دو دسته ی بزرگ تقسیم میشود:   

1- مشكلات جسمی ۲- مشكلات روحی و روانی

مشكلات روحی و روانی افراد تالاسمی خود به دو دسته تقسیم میشوند :

1- مشكلات روحی و روانی ناشی از خود بیماری : مانند عدم خودباوری ، روحیه ضعیف ، افسردگی ناشی از كمخونی مزمن و ... كه راه حل اینها شركت در دوره های آموزشی و كارگاه های مهارتهای زندگی و خود شناسی است. و یا مطالعه ی كتابهای مختلف در همین رابطه مثل : كتاب های به سوی كامیابی اثر رابینز!

۲- مشكلات ناشی از برخوردهای نامناسب اجتماعی و باورهای غلط جامعه در مورد تالاسمی

مشکلات روحی روانی مبتلایان به تالاسمی:

طول بیماری و دوره درمان، بستری شدن در بیمارستان و افزایش هزینه درمانی، وضعیت روحی و آسیب های اجتماعی از جمله تنیدگی هایی می باشند كه بر روی خانــواده و فرد مبتلا به بیماری مـزمن تأثیــرمی گذارند

مهم‌ترین عامل كاهنده در كاربرد TEM مطالعه فلزات در آن سال‌ها به مشكلات تهیه نمونه مربوط می‌شد. اما امروزه با توجه به روش‌های گوناگون تهیه نمونه فلزات، این نوع میكروسكوپ‌ها جایگاه خاصی را در میان متخصصین مواد و متالوژی برای خود ایجاد نموده و باعث بروز نقطه عطف بسیاری از پژوهش‌ها و تحقیقات گشته، به آن‌ها سرعت فراوانی داده‌اند. امروزه میكروسكوپ الكترونی عبوری امكان مطالعه موارد متنوعی در مواد گوناگون نظیر ویژگی‌های ریزساختاری مواد، صفحات و جهات بلوری، نابجایی‌ها، دوقلویی‌ها، عیوب انباشتگی، رسوب‌ها، آخال‌ها، مكانیزم‌های جوانه‌زنی، رشدو انجماد، انواع فازها و تحولات فازی، بازیابی و تبلور مجدد، خستگی، شكست، خوردگی و … را فراهم آورده‌است. در كل قابلیت‌های امروزی TEM را می‌توان مرهون چهار پیشرفت زیر دانست كه دوتای آن‌ها در ساختمان دستگاه و دوتای دیگر در نحوه تهیه نمونه حاصل شده‌اند:  

- استفاده از چند عدسی جمع‌كننده

- پراش الكترونی سطح انتخابی 

- نازك‌كردن نمونه‌ها برای تهیه نمونه‌های شفاف در برابر الكترون‌ها 

- تهیه نمونه به روش ماسك‌برداری

در بررسی مواد، میكروسكوپ الكترونی عبوری دارای سه مزیت اصلی ذیل است:

1- قابلیت دسترسی به بزرگنمایی‌های بسیار بالا (حتی بیش از یك میلیون برابر) به دلیل به‌كارگیری انرژی بالی الكترون‌ها و در نتیجه طول موج كمتر پرتوها.

2- قابلیت مشاهد ساختمان داخلی فلزات و آلیاژها به دلیل قدرت عبور الكترون‌های پر انرژی از نمونه نازك.

3- قابلیت بررسی سطوح انتخابی نمونه به دلیل وجود حالت بررسی با پراش الكترون‌ها.

طب و طبابت و به طور اعم معالجات از اولین مسائلی است كه بشر برای حفظ اعتدال و توازن مزاج  در بروز امراض جهت اعاده سلامتی به آن روی آورده نسبت به وضع قوانین، امكانات، تحقیقات و گردآوی لازم ومسائل مربوطه نهایت باریك بینی و دقت را معمول داشته، زیرا به هر صورت جان آدمی گنجیه ودیعه ای است كه حفظ آن ذاتی و غریزی است .

در طی قرون و اعصار متمادی مردم به خواص درمانی گیاهان پی برده اند و دانشمندان بزرگی  در اقصی نقاط جهان، دراین زمینه تحقیق و كار كرده اند و كتا بها نوشته اندو همزمان با سایر نقاط دنیا در ایران نیز استاتید و دانشمندان بلند پایه ای چون اوبو‌علی سینا، محمد زكریای رازی، سید اسماعیل جرجانی و ابونصر موفق هروی قرن های متمادی علم پزشكی ئ درمانی جهان را تحت تاثیر قرار داده و به حدی ارتقاء علمی یافته اند كه آثار آنها به اروپا رفته وتا قرون شانزده و هفده، تعلیمات منحصر به فرد دانشگاهی را تشیكل داده وهنوز مضامین آن مورد تتبع و ترجمه و استفاده است.

فارماكوكنوزی كه معنی تحت الفظی آن داروشناسی (علم الادویه) است، جزئی از هنر و علم پزشكی به شمار می آید و آغاز آن از زمانی است كه بشر ب درمان بیماری‌ها پرداخته است. فارماكوگنوزی از تمدن های كهن، كه در آنها از اجزای حیوانات و گیاهان، محلول های شفا بخش وتهیه می كردند و آنها را برای از  بردن آلام و كاستن رنج ومقابله با بیماری ها به كار می بردند و ریشه گرفته است. منشا اولیه فارماكوگنوزی را می توان در اسرار جادوگری قبایل بشری دانست كه توانسته است دوره ثبت نشده اسرار طب انسانی را پشت سر بگذارد وسیر تكاملی خود را از مرحله بدوی تا به امروز كه عصر استفاده  از عوامل اختصاصی است به خوبی طی نماید.

با بررسی افزایش تقاضا برای بهره‌مندی از آموزش عالی در علوم پزشكی، موانع اصلی تحقق آن را می‌توان در علل ذیل عنوان نمود:

1- عدم گسترش مناسب دانشگاهها در جهان و بخصوص در ایران.

2- پیدایش رشته های نوظهور و تنوع رشته ها.

3- كاستی بودجه دانشگاهها كه تا حدی زمینه رقابت مندی را در امر پژوهش تضعیف نموده و باعث فرار مغزها می گردد.

4- نحوه پذیرش نامناسب دانشجو

5- ضعف سیستم مدیریتی و عدم كاربرد مدیریت های جدید مانند مشاركتی- راهبردی و غیره.

6- عدم انتخاب و گزینش افراد با علاقه در این رشته ها كه خود باعث آسیب جبران ناپذیر به خود دانشجویان از نظر بخصوص اختلالات روانی و افسردگی و به جامعه مصرف كننده بهداشتی- درمانی می شود.

7- جدایی از فرایند توسعه ملی و عدم شفاف سازی.

8- خصوصی سازی غیر نهادینه.

راهكارهای مهمی كه طی تحقیقات بعمل آمده می توان طرح نمود شامل:

1- توجه مجدد به ساختار نظام آموزش عالی در جهت طرح توسعه نظام علمی كشور.

2- لزوم همكارهای علمی بین‌المللی در راستای توسعه علمی.

3- پیدایی دانشگاههای نوظهور و ایجاد مفهوم جامعه یادگیرند.

4- استفاده از مدیریت راهبردی- مشاركتی و غیره.

5- آینده اندیشی بعبارتی در نظر گرفتن اولویتهای 15 گانه گروه هزاره دانشگاه سازمان ملل متحد در تحقیقات و برنامه ریزی در پیشگیری جامعه از ابتلاء به آن معضلات.

6- لزوم تغییرات اساسی و طراحی برنامه های راهبردی در تولید علم و ارتباط با فن آوریهای جدید.

7- انتخاب بهترین دانشجویان با استفاده از آزمونهای شخصیت و تستهای رغبت سنجی.

8- ضرورت استانداردسازی و ایجاد شبكه و نرم افزارهای مناسب بین دانشگاهی و مراكز بهداشتی- درمانی.

9- استفاده از روش تفكر انتقادی در مدرسین و دانشجویان جهت تولید علم و ایجاد روشهای جدید پیشگیری- در كنترل و درمان بیماریها در جامعه.

لذا در نتیجه گیری نگارنده تصریح می كند كه با ارائه این نقطه نظر به شورای برنامه ریزی و آموزش عالی تغییر در روند محتوی و طراحی برنامه ها بعمل آید. در ضمن در ساختار دانشگاههای غیر انتفاعی مانند دانشگاه آزاد نیز در نحوه پذیرش دانشجو علاوه بر استفاده از سیستم حضوری و چهره به چهره، روش نیمه حضوری نیز امكاناتش فراهم گردد و با ایجاد گروههای آموزشی برنامه ریزی نرم افزاری و مولتی مدیا زمینه ایجاد ارتباط بیشتر با سایر مراكز بعمل آمده و علاوه بر تولید علم، به ارتقاء كیفی خدمات در بخش اشتغال دانش آموختگان نیز پرداخته شود. همچنین به فراگیری نیازهای بهداشتی درمانی، راهبردهای جدید به مراكز بهداشتی- درمانی و سایر مراكز مانند آموزش و پرورش، كارخانجات، زندانها مراكز خدماتی فراهم گردد كه باعث افزایش بودجه دانشگاه در این زمینه نیز گردد.

با نگاهی به آمار و ارقام در می یابیم كه در اكثر كشورها . امروزه ، الگوی بیماری تغییر یافته است ، به گونه ای كه بیماریهای عفونی و مرگ و میر كودكان و مادران كاهش یافته است و در مقابل مرگهایی كه در كشورهای توسعه یافته روی می دهند به دلیل مشكلات مربوط به شیوه زندگی (Life style ) بوده كه می توان از بسیاری از این مرگها از طریق افزایش كیفیت زندگی quailty of life پیشگیری نمود . اگر ما بتوانیم به افراد كمك نماییم كه ورزش منظم كرده . غذای مغذی بخورند ، نحوه مقابله با استرس را فرا بگیرند و شبكه های اجتماعی ( Social network ) را گسترش داده و شرایط اقتصادی را بهبود بخشیم ، ارزشهای زندگی را برای افراد آشكار سازیم ، می توانیم آنها در راه رسیدن به سلامتی یاری نماییم و بدین ترتیب توجه به سوی رفتار فردی جلب گردیده و رفتار فردی به عنوان علت اولیه بسیاری از بیماریهای جدید ( Modern disease ) در نظر گرفته شده و در حقیقت با تغییر مفاهیم بیماری ، سلامت ، Health promotion از پشت صحنه نیازهای سلامتی و بهداشت ، پا به عرصه حضور گذاشت .

تاریخچه

قبل از دوره رنسانس ، سلامتی و رفاه بطور ضمنی با مذهب در ارتباط بودند ، بیماری اغلب به عنوان پیامد اشتباهی در زندگی و یا تخلف از تابوهای اجتماعی
( Social taboos ) محسوب می شد ، به هر حال دوره های پزشكی اروپا
( Hippocratic  Bc 600 Medicine تا AD200 و AD 1500 modern tradition تا زمان حال ) هر یك با گشودن قید بندهای خود از ریشه های مذهبی كه در ابتدا به عنوان منبع آنها پذیرفته شده بودند ، به قدرت دست یافتند .

health promotion در پیوند با Hippocratic medicine شكل گرفت ولی نه تحت همان نام در حقیقت عبارت H.P ( از این به بعد به جای عبارت Health promotion  مخفف.H.P بكار می رود) از 1973 مطرح گردید (در معنایی كه اخیراً استفاده می شود). در همین راستا می توان از بیانیه  Mare Lalonde ( 1974 ) وزیر بهداشت و رفاه كانادا  نامه برد . كه چشم اندازی جدید به روی بهداشت و سلامتی كانادا باز نمود .

بیانیه فوق الذكر ، بیانیه ای مهم است ، چرا كه نه تنها عجیب و نادر می باشد كه وزیری نظرات خود را بدینگونه انتشار دهد بلكه وی در این بیانیه علتهای ضعف سلامتی را به گونه ای اساسی به منابع non – medical استناد داد و چهار علت زیر را مشخص نمود:

1. عدم كفایت در ارائه مراقبتهای بهداشتی اولیه واقعی
2. فاكتورهای رفتاری ( فرادی – گروهی )
3. ویژگیهای bio – physical
4. آلودگیهای محیطی

2- فسفولیپید      3- كلسترول

قسمت لیپیدی پایه تری گلسیرید و فسفولیپید اسید‌های چرب می‌باشد.

اگر چه كلسترول محتوی اسید چرب نیست اما هسته استرولی آن از فرآورده‌های تجزیه مولكولهای اسید چرب تشكیل می‌شود و به همین علت به آن خواص فیزیكی و شیمیایی مواد لیپدی را می‌بخشد.

تری گلیسیریدها به طور عمده در بدن برای تأمین انرژی برای رونه‌های مختلف متابولیك، به صرف می‌رسند و از این نظم سهم برابرری با كربوهیدرات‌ها دارند. همچنین لیپیدها در تشكیل غشاءهای سلولی و اعمال داخل سلولی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تری گلیسیریدها

تری گلسیریدها از 3 موكول اسید چرب با زنجیرة بلند و یك مولكول گلسیرول تركیب شده‌اند. وقتی مقدار ‏TG بالا می‌رود در بافت چربی رسوب می‌كند. عوامل بالا برندة تری گلیسیرید: و صرف غذاهای چرب، و صرف الكل، حاملگی، داروهای بالابرنده: كلسیته امین، انستروژن، ضدبارداری.

داروهای كاهنده، اسید اسكوربیك، آسپارژنیاز، كلوفیبرات

كلسترول:

مهمترین چربی كه باعث بیماری آرتریو اسكلروتیك عروق می‌شود كلسترول است. برای تولید استروئیدها اسید صفراوی و غشای سلولی استفاده می‌شود. بیشتر از چربیهای حیوانی بدست می‌آید. كبد كلسترول را در فرم آزاد متابولیزه كرده و فرم آزاد توسط لیپوپرتئین منتقل می‌شود. 75%كلسترول، IDL و 25%، VLDL متصل می‌شود. پائین بودن آن نشانة بیماری شدید كبدی می‌باشد چرا كه كبد مسئول متابولیزه كردن فرآورده‌های كلسترولی خوراكی است. سوء تغذیه نیز سبب كاهش كلسترول می‌شود. كلسترول به تنهایی نشانگر دقیقی از بیماریهای قبلی نیست. مقادیر كلسترول در دورفه متفاوت ممكن است متفاوت باشد. تغییرات وضعیتی و بیماریها روی آن تأثیر می‌گذارد. حاملگی سطح آن را بالا می‌برد.

17.  داروهای افزایش دهندة كلسترول: هورمون آدرنوكورتیكو تروپیك، استروئید،  بلوكه‌های آدرنرژیك، كورتیكواستروئید، اپی نفرین، داروهای خوراكی جلوگیری از بارداری، فنی تئوین، سولفونامید، دیورتیك یتازیدی، سیكلوسپورین و ویتامین D.

و یا آنانی كه با تلاش پیگیر و هیجان انگیز ترسیم نقشة تمام 000/60 تا 000/70 ژن انسان ( طرح تحقیقاتی ترسیم نقشة كامل ژنی انسان) دلبستگی دارند و بالاخره همة مردم، به این آشنایی نیاز و علاقه دارند.

بچه ها به پدر و مادرشان شباهت دارند و خویشاوندان این شباهت را می یابند و با جـملاتـی مانند : بینـی او مثل بینی پـدربزرگش نوك بالاست » در این باره اظـهار نظـر می كنند.

بیش از 4000 صفت ارثی وجود دارد كه جایگاه كرموزومی بیش از 1000 مورد آنها شناخته شده است. حدود چهار درصد نوزادان دچار یك نقص مادرزادی جدی هستند، واژة مادرزادی، علت ابتلا به نقص را بیان نمی كند و تنها به معنی وجود نقص در هنگام تولد است. حداقل یك چهارم این نـقایص بر اثر مجموع تأثیرات ژن های متعدد به اضافه یك یا چند عامل محیطی ( چند عاملی) به وجود می آید، ولی تقریباً علت نیمی از نقایص مادرزادی ناشناخته باقی مانده است.

تقریباً از هر 166 نوزاد، یك نوزاد مبتلا به یك ناهنجاری كروموزومی مانند نشانگان داون است و حدود 2 تا 3 درصد مبتلایان، دچار اختلالاتی هستند كه عامل یك تك ژن غیرطبیعی است احتمالاً 20 درصد از بیماران بستری در بیمارستان های كودكان، مشكلی دارند كه تا حدی ژنتیكی است بعد ازتصادفات رانندگی و سرطان، ناهنجاریهای مادرزادی سومین عامل شایع مرگ و میر در سنین 1 تا 14 سالگی هستند و بیش از 20 درصد مرگ و میرهای نوزادان، بر اثر نقایص مادرزادی است. بنابراین، اختلالات ژنتیكی، درد و رنج عظیمی را به بشر تحمیل كرده است.

مردم غالباً می گویند كه " سرطان درخانواده ما شایع است " یا " افراد خانواده ما همگی بر اثر حملات قلبی می میرند"

از آنجا كه بیماری قلبی و سرطان، دو علت مرگ و میر در ایالات متحدة آمریكاست، پرسش واقعی این است كه آیا خطر بروز این دو بیماری در خانواده های معینی، بیش از خطر بروز در همة خانواده هاست یا این  گونه نیست ؟

مواد و روش: دراین مطالعه توصیفی 100 بیمار اگزمای دست كه به بیمارستانهای وابسته به مركز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی ارجاع شده بودند موردمطالعه قرارگرفتند (69 زن و 31 مرد). سن این بیماران  سال بود. 60 بیمار اگزمای تحت حاد و 40 بیمار اگزمای مزمن داشتند. هیچكدام از آنها سابقه مصرف استروئید از دو هفته قبل از انجام Patch Test نداشتند. ست Patch Test از شركت هرمال خریداری شده بود و حاوی 23 ماده آلرژن بوده است.

یافته ها: 7بیمار واكنش مثبت به نیكل سولفات داشتند، 5 بیمار به پاراترت بوتیل فنول فرمالدئید رزین و نیكل سولفات واكنش مثبت داشتند. 2بیمار واكنش مثبت به پتاسیم دی كرومات، پتاسیم دی كرومات و نیكل سولفات، پنج- كلرو- دومتیل ایزوتیازولین، پارافنیلن دیامین Free Base نشان دادند. 56 بیمار باقیمانده نتایج متنوع و منحصر به فردی داشتند. افراد دارای واكنش مثبت 28نفر مرد و 58نفر زن و درگروه فاقد واكنش 3مرد و 11زن وجود داشتند (Not Significant) .

سن گروه دارای واكنش مثبت سال و سن گروه فاقد واكنش  سال بود. (P<0.04)

49نفر از واكنش دهندگان اگزمای تحت حاد و 37نفر اگزمای مزمن داشتند. درگروه فاقد واكنش 11نفر بیماری تحت حاد و 3نفر بیماری مزمن داشتند(Not Significant). 240واكنش مثبت در86بیمار مشاهده شد. بیشترین واكنش ها مربوط به نیكل سولفات (30 مورد 5/13%) و پتاسیم دی كرومات (28مورد، 7/11%) بوده است.

نتیجه گیری: باتوجه به این موضوع كه آلرژن های دخیل در اگزمای دست متعدد بوده و به آسانی شناسایی نمی شوند، انجام Patch Test دربیماران اگزمای دست تحت حاد و مزمن كمك كننده است. زیرا با انجام Patch Test آلرژن دخیل در اگزما شناسایی شده و بعد از معلوم شدن نوع آلرژن، بیمار می تواند از آن مادة خاص دوری كند كه معمولاً باعث بهبود درماتیت در فرد مزبور می گردد.

بیشتر موارد uncomplicated UTI به وسیله خانواده بزرگی از باسیل‌های هواری گرم منفی كه به عنوان آتتروباكتریاسه شناخته می‌شوند و ایجاد می‌شود این خانواده شامل Morganella، Serratia، Enterobacter، Citrobacter، Proteus،Providencia، Esherichia، Klebsiella و گونه‌های سالمونلا می‌باشد. از تمام اینها Eoli بیشترین ارگانیسم جدا شده و مسئول تقریباً 80 درصد موارد UTI می‌باشد. شایعترین ارگانیسم گرم مثبت در UTI، (staphylocoecus) استافیلوكوكوس و اتتروكوكوس (Enterococcus) می‌باشد. (1) علائم بالینی و یافته‌های كلاسیك UTI اغلب در كودكان با سن بالاتر تظاهر می‌كند ولی در كودكان كم سن و سال علائمی نظیر تب، بی‌قراری، كاهش اشتها، وزن نگرفتن، استفراغ و اسهال ممكن است تنها علائم UTI باشد (4 و 1) در كودكان بزرگتر تكرر ادرار، سوزش ادرار، احساس فوریت در ادرار كردن، شب ادراری علائم شایعی هستند.

به طور كلی UTI در كودكان ممكن است علامتدار و یا بی علامت باشد آنهایكه علامت دارند ممكن است به مثانه محدود شده باشند (سیستیت) و یا ممكن است سیستم‌های جمع كننده بالاتر را درگیر كنند (اورتریت یا پلئیت) و یا بداخل پارانشیم كلیه گسترش پیدا كنند (پیلونفریت) پیلونفریت حاد شدیدترین نوع UTI است كه نه تنها احتمال ایجاد عارضه را افزایش می‌دهد بلكه در بسیاری موارد ایجاد آسیبهای غیرقابل برگشت می‌كند. (4)

و نیز شاخصه‌های آزمونهای الكتروكوكلئوگرافی و آزمون گسیلهای صوتی ناشی از اعوجاج را نیز قبل و بعد از تابش اشعه لیزر، ثبت و بررسی نمودیم. بیماران حدود 12 جلسه تحت درمان با لیزر كم توان m.w 200 به مدت حدود 42 دقیقه  قرار می‌گرفتند و این روند درمان 2 مرتبه در هفته و به مدت 12 جلسه صورت گرفت. طول موج لیزر مورد استفاده n.m 830 بود. ارزیابیهای ادیومتری تون خالص و ادیومتری ایمیتانس و ارزیابی وزوز شامل تطابق بلندی و تعیین زیر و بمی وزوز، میزان بلندی ذهنی وزوز بر حسب معیار قیاسی- دیداری و میزان آزاردهندگی ذهنی وزوز بر حسب معیار قیاسی- دیداری و آزمون الكتروكوكلئوگرافی و گسیلهای صوتی ناشی از اعوجاج نیز قبل  و بعد از دوره لیزر درمانی ثبت و بررسی گردید. تطابق بلندی وزوز با  تغییرات آماری معناداری را در قبل و بعد از تابش اشعه لیزر كم توان نشان داد. میزان بلندی ذهنی و آزار دهندگی ذهنی نیز كاهش یافت و لی بدلیل محدود بودن تعداد نمونه‌گیری این اختلاف معنادار نبود.

مقدمه:

وزوز درك صدا یا نویز بدون حضور یك منبع خارجی واقعی می‌باشد كه این عارضه همراه با انواع گوناگون كم شنوایی می‌باشد وزوز اغلب با كم شنوایی ناشی از نویز همراه می‌باشد. مطالعات اپیدمیولویك نشان داده‌اند كه حدود 17% از جمعیت وزوز دارند در حالیكه تنها فقط 5/0 الی 6/1 % به طور شدیدی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در میان افراد با آسیب شنوایی حدود 67% از وزوز رنج می‌برند (Zenker.F 2004)

ملاتونین هورمون مترشحه اپی فیز كه از  L - تریپتوفان سنتز می شود در دستگاه گوارش وجود داشته، اثر محافظتی در برابر رادیكالهای آزاد دارد.

در این مطالعه اثر ملاتونین بر زخم معده ناشی از اتانول  ^o 96 در  Rat  های نركلستاتیك بررسی می گردد.

زخم های معده به شكل ماكروسكوپی با متد  J. Score اندازه گیری شدند. ملاتونین پس از كلستاتیك كردن حیوانات و بروز علائم كلستاز( یك هفته)، به صورت داخل صفاقی با دوزهای 1،5/2،5،10،20   mg/kg به طور وابسته به دوز زخم های ایجاد شده توسط اتانول را كاهش داد.

به نظر می رسد مهار عملكرد رادیكالهای آزاد به وسیله ملاتونین ممكن است یكی از راههایی باشد كه  اثر محافظتی خود را بر غشای معده اعمال می كند. در موشهای صحرایی كلستاتیك این اثر به نسبت موشهای غیر كلستاتیك بیشتر مشاهده شد. به علاوه ملاتونین حتی در دوزهای پائین، یك عامل مكفی در كاهش عوارض كلستاتیك است. در این مطالعه 5 گروه، كنترل، Sham، نرمال سالین + BDL، اتانول+BDL و گروه ملاتونین+ اتانول+ BDL با دوزهای مختلف مورد بررسی قرار گرفتند.

فصل اول

اهمیت مسأله

بیان مسئله

اهمیت موضوع

اهمیت مسأله:

همانطور كه می دانیم رادیكالهای آزاد به DNA، پروتئین ها و لیپیدها از راههای مختلف صدمه می زنند و منجر به صدمه به ژن ها، پروتئین های ساختمانی، آنزیمها و سطح سلولها می شوند و از این راه كلیه اعمال بدن را می توانند مختل كنند.

در حالت عادی این نوسانات بسرعت میرا شده و دامنه نوسانات از مقدار معینی فراتر نمی رود. اما بسته به شرایط نقطه كار و مقادیر پارامترهای سیستم ممكن است این نوسانات برای مدت طولانی ادامه یافته و در بدترین حالت دامنه آنها نیز افزایش یابد. امروزه جهت بهبود میرایی نوسانات با فركانس كم سیستم، در اغلب شبكه های قدرت پایدار كننده های سیستم قدرت (PSS) به كار گرفته می شود.

این پایدار كننده ها بر اساس مدل تك ماشین – شین بینهایتِ سیستم در یك نقطه كار مشخص طراحی می شوند. بنابراین ممكن است با تغییر پارامترها و یا تغیر نقطه كار شبكه، پایداری سیستم در نقطه كار جدید تهدید شود.

موضوع این پایان نامه طراحی پایدار كننده های مقاوم برای سیستم های قدرت است، به قسمی كه پایداری سیستم در محدوده وسیعی از تغییر پارامترها و تغییر شرایط نقطه كار تضمین شود. در این راستا ابتدا به مطالعه اثر تغییر پارامترهای بر پایداری
سیستم های قدرت تك ماشینه و چند ماشینه پرداخته می شود. سپس دو روش طراحی كنترل كننده های مقاوم تشریح شده، و در مسئله مورد مطالعه به كار گرفته می شوند. سرانجام ضمن نقد و بررسی این روش ها، یك روش جدید برای طراحی PSS ارائه می شود. در این روش مسئله طراحی پایدار كننده مقاوم به مسئله پایدار كردن
مجموعه ای از مدلهای سیستم در نقاط كار مختلف تبدیل می شود. این مسئله نیز به یك مسئله استاندارد بهینه سازی تبدیل شده و با استفاده از روش های برنامه ریزی غیر خطی حل می گردد. سرانجام كارایی روش فوق در طراحی پایدار كننده های مقاوم برای یك سیستم قدرت چند ماشینه در دو مسئله مختلف (اثر تغییر پارامترها بر پایداری دینامیكی و تداخل PSS ها) تحقیق شده و برتری آن بر روش كلاسیك به اثبات می رسد.

زمینه نظری : دستگاه اندازه گیری عقربه ای یا آنالوگ از یك قاب متحرك تشكیل شده كه در داخل یك میدان مغناطیسی دائمی قرار گرفته و میزان چرخش آن را عقربه نشان       می دهد . وقتی جریان معینی از قاب متحرك حركت می كند,  قاب و عقربه متصل به آن منحرف شده و عقریه مقدار جریان را نشان می دهد . برای اندازه گیری پارامترهای مختلف مانند شدت جریان , ولتاژ , مقاومت و ... روی صفحه را طوری درجه بندی         می كنند كه میزان انحراف عقربه متناسب با جریان عبور كرده از قاب متحرك و در نتیجه متناسب با پرامتر مورد اندازه گیری باشد . و بتوان مقدار پارامتر مورد اندازه گیزی را مستقیما روی صفحه خواند .

مولتی متر عقربه ای ( آنالوگ )  Sanwa   مدل  yx360 TRE  :

مولتی متر ( Multi meter   )  یا آوومتر دستگاهی است كه به وسیله آن می توان چند كمیت مختلف را اندازه گیری كرد . و نام آن از حروف اول كلمات Amper , Volt , Ohm  گرفته شده است . تمام مولتی مترها با جزیی اختلاف مانند یكدیگر هستند . در اینجا جهت آشنایی با طرز كار و نحوه قرار دادن آن در مدارهای الكتریكی , به شرح یكی از مدل های مولتی متر می  پردازیم . در روی مولتی متر قسمت های زیر قابل مشاهده است :

1- صفحه نمایش شامل عقربه و قوس های مدرج

2- كلید انتخاب یا سلكتور ( دكمه انتخاب )

3- دكمه تنظیم كننده مكان عقربه

4- پیچ تنظیم عقربه

5- فیش های مثبت و منفی به رنگ های قرمز و سیاه

در مولتی متر مورد نظر در صفحه , برای كمیت های مختلف 9 ردیف قوس های مدرج دیده می شود كه هر ردیف به درجات مختلف تقسیم شده است .

روی صفحه و در كنار سلكتور علائم V برای اختلاف پتانسیل , A برای شدت جریان ,   W    برای مقاومت , Ac  برای جریان متناوب و Dc  برای جریان مستقیم به كار رفته است . بر روی صفحه منحنی شماره ( 1 ) برای اندازه گیری مقاومت به كار می رود . منحنی دوم در زیر آینه برای اندازه گیری ( با سه سری ( 2 ) , ( 3 ) و ( 4 ) ) ولتاژ و شدت جریان مستقیم به كار می رود . منحنی شماره ( 5 ) برای اندازه گیری ولتاژ متناوب تا حداكثر 10v به كار می رود . منحنی شماره ( 6 ) برای اندازه گیری ظرفیت خازن به كار می رود .

منحنی پنج با شماره گدذاری های ( 7 ) و ( 8 ) نیز برای اندازه گیری ولتاژ مستقیم به ترتیب تا حداكثر+25v  ,+5v   به كار می رود . با این تفاوت مه چون صفر منحنی در وسط قرار دارد , نحوه اتصال دستگاه در مدار یعنی فیش مثبت دستگاه به قطب مثبت منبع یا قطب منفی منبع تغذیه متصل شود می توان اندازه گیری را انجام داد . البته برای تغییرات ولتاژ از مثبت به منفی و بالعكس نیز قابل استفاده است .

میکرو AVR  رمز را از یک صفحه کلید ماتریسی دریافت می کند و پس از نمایش برروی صفحه نمایشگر LCD  پس از مقایسه با رمز موجود در حافظه در صورت صحیح بودن رله ای را برای یک ثانیه فعال می کند و قفل باز می گردد هر یک از این کاربرها به راحتی

می توانند رمز مورد نظر خود را تغییر دهند و رمز دیگری را جایگزین آن کنند .

یک رمز 5 رقمی نیز به عنوان رمز SUPERVISER  تعریف شده است که در صورتی که یکی از کاربرها رمز خود را فراموش کرد می تواند با وارد کردن آن سه رمز دیگر را صفر کند و کاربرها می توانند با مراجعه  دوباره رمز مورد نظر خود را وارد کنند و پیغام های میکرو نیز در هر مرحله با توجه به کلید فشار داده شده بر روی صفحه نمایشگر LCD  نمایش داده

می شود .

در این پروژه در معرفی به نحوه کار با میکرو کنترلر AVR پرداخته شده است و سپس طراحی مدار و نرم افزار قفل آمده است که در آن نحوه عملکرد مدار ، نقشه شماتیک  مدار معرفی زیر برنامه ها و در نهایت مجموعه متن نرم افزار بیان گردیده است .

مقدمه :

مختصری راجع به AVR

زبانهای سطح بالا یا همان HLL (HIGH Level Language) به سرعت در حال تبدیل شدن به زبان برنامه نویسی استاندارد برای میکرو کنترلرها (MCU) حتی برای میکروهای 8 بیتی کوچک هستند زبان برنامه نویسی C و BASIC  بیشترین استفاده را در برنامه نویسی میکروها دارند ولی در اکثر کاربردها کدهای بیشتری را نسبت به زبان برنامه نویسی اسمبلی تولید می کنند .   

ATMEL  ایجاد تحولی در معماری جهت کاهشی کد به مقدار مینیمم را درک کرد که نتیجه این تحول میکروکنترلرهایAVR هستند که علاوه بر کاهش و بهینه سازی مقدار کدها به طور واقع عملیات را تنها در یک کلاک سیکل توسط معماری RISC انجام می دهند و از 32 رجیستر همه منظوره استفاده می کنند که باعث شده 4 تا 12 بار سریعتر از میکروهای مورد استفاده کنونی باشند .

خازن های مورد استفاده در صنعت برق عموماً به یكی از دو نوع زیر تقسیم می شوند:

الف – خازن الكترولیتی – خازن روغنی

انواع كاربرد آن در لوازم خانگی

در لوازم خانگی به اشكال مختلف و در ابعادی بسیار گسترده استفاده شده ولی می توان كاربرد خازن در این لوازم را به یكی از سه نوع زیر تقسیم كرد.

الف – خازن اصلاح ضریب قدرت

ب- خازن پارازت گیر

ج – خازن های راه انداز

آشنایی با موتورهای الكتریكی

1- موتورهای یونیور سال: یونیور سال یعنی عمومی این موتورها به این جهت عمومی نامیده می شوند كه علاوه بر جریان متناوب در جریان مستقیم نیز به راحتی كار می كنند.

عامل حركت آرمیچر در واقع تئوری بیو ؟؟ است. به عقیده وی هرگاه سیم دو میدان بر یكدیگر ایجاد می گردد توانایی حركت می یابد  در صورت فراهم بودن شرایط لازم آرمیچر به گردش درآمده و می توان از چرخش آن در انجام یك عمل مكانیكی بهره ببرد.

فصل دوم : سشوار

1-2- ساختمان سشوار

1- بدنه :

بدنه سشوارها را از فلز یا پلاستیك می سازند. نوع فلزی معمولاً از جنسی استیل انتخاب می شود تا علاوهبر استحكام حرارتی بالا، زیبایی ظاهری را نیز به همراه داشته باشد اما در این نوع بدنه سشوار، همواره خطر اتصال بدنه، مصرف كننده را تهدید می كند. در سشوارهای دیگر بدنه را از پلاستیك می سازند تا در صورت برخورد سیم فاز با بدنه، مصرف كننده با خطر جدی مواجه نشود. متأسفانه جنس نامرغوب این نوع از بدنه ها، آنها را در برابر حرارت بسیار ناپایدار ساخته و پس از آن مدت محدودی تغییر شكل می یابند.

در بسیاری از كاربردهای اثرات زمان بازیابی معكوس چندان اهمیت ندارند و می توان از دیود از دیودهای ارزان استفاده كرد . بسته به مشخصه های بازیابی و روشهای ساخت ، دیودهای قدرت را به سه گروه می توان تقسیم كرد . مشخصه ها و محدودیت های عملی هر گروه كاربردشان را مشخص می كند .

1. دیودهای استاندارد یا همه منظوره
2.  دیودهای بازیابی سریع
3.  دیودهای شاتكی

دیودهای همه منظوره

دیودهای یكسو كننده همه منظوره زمان بازیابی معكوس نسبتاً زیادی دارند كه در حدودs μ 25 است و در كاربردهای سرعت پایین بكار می روند كه زمان بازیابی چندان اهمیتی ندارد (برای مثال در یكسو كننده ها و مبدلهای دیودی در كاربردهای فركانس رودی كم تا 1KHz ومبدلهای كموتاسیون خط )  .محدوده جریان این دیودها از كمتر از یك آمپر تا چند هزار آمپر و محدوده ولتاژ 50v تا حدود 5kv می باشد . این دیودها معمولاً به روش دیفیوژن ساخته می شوند . با این وجود یكسو كننده های آلیاژی كه در منابع تغذیه دستگاههای جوشكاری بكار می روند از لحاظ هزینه به صرفه تر هستند و محدوده كاری آنها تا 300A و 1000V می رسد .

دیودهای بازیابی سریع

دیودهای بازیابی سریع زمان بازیابی كوچكی (به طور معمول كمتر از s μ ) دارند . این دیودها در مدارهای مبدل dc بهdc,dc,dc به ac كه سرعت بازیابی اغلب اهمیت بحرانی ای دارد بكار می روند . محدوده جریانی كاركرد این دیودها از كمتر از یك آمپر تا چند صد آمپر و محدوده ولتاژشان از 50 v تا حدود 3kv است .

برای محدوده ولتاژ بالای 400v ،‌دیودهای بازیابی سریع عموماً به روش دیفیوژن ساخته می شوند و زمان بازیابی بوسیله دیفیوژن طلا یا پلاتین كنترل می شود . برای محدوده ولتاژ كمتر از 400 v دیودهای اپی تكسال سرعت كلید زنی بیشتری نسبت به دیودهای دیفیوژنی دارند . دیودهای اپی تكسال پهنای بیس كمی دارند كه باعث      می شود زمان بازیابی كوچكی در حدود 50ns داشته باشند .

دیودهای شاتكی

مشكل ذخیره بار در پیوند p-n در دیودهای شاتكی حذف (یا حداقل ) شده است . این كار از طریق ایجاد یك سد پتانسیل كه میان یك فلز و یك نیمه هادی متصل       می شود ، انجام می پذیرد . یك لایه فلزی روی یك لایه اپی تكسیال باریك از سیلیكون نوع n قرار داده می شوند . سد پتانسیل رفتار یك پیوند p-n را شبیه سازی می كند . عمل یكسو كنندگی فقط به حاملهای اكثریت بستگی دارد و در نتیجه حاملهای اقلیت اضافی ای برای تركیب شدن وجود ندارند . اثر بازریابی منحصراً به خاطر ظرفیت خازنی خودپیوند نیمه هادی است .

بار الكتریكی بازیابی یافته در یك شاتكی خیلی كمتر از یك دیود پیوند p-n معادل است . از انجایی كه این بار ناشی از ظرفیت خازنی پیوند است تا حد زیادی مستقل از di/dt معكوس می باشد . دیودهای شاتكی افت ولتاژ مستقیم نسبتاً كوچكی دارند .

زندگی امروز دیگر بدون شبكه وسیع انرژی الكتریكی كه با انشعابات زیاد مجتمعهای بزرگ و كوچك صنعتی و مسكونی را تغذیه می نمایند قابل تصور نیست. انرژی الكتریكی در مقایسه با  سایر انرژی‌ ها از محاسن ویژه ای برخوردار است. به عنوان نمونه می توان خصوصیات زیر را نام برد:

1- هیچ گونه محدودیتی از نظر مقدار در انتقال و توزیع این انرژی‌ وجود ندارد.

2- عمل انتقال این انرژی‌ برای فواصل زیاد به سهولت امكان پذیر است.

3- تلفات این انرژی‌ در طول خطوط انتقال و توزیع كم و دارای راندمان نسبتاً بالایی است.

4- كنترل و تبدیل و تغییر این انرژی‌ به سایر این انرژی‌ ها به آسانی انجام پذیر است.

به طور كلی هر سیستم انرژی‌ الكتریكی دارای سه قسمت اصلی می باشد:

1- مركز تولید نیروگاه   2- خطوط انتقال نیرو         3- شبكه های توزیع نیرو

معمولاً نیروگاهها با توجه به جوانب ایمنی و اقتصادی و به خصوص با توجه به نوعشان (آبی، بخاری و گازی). درمسافتی دور از مصرف كنندگان ساخته می شود. وظیفه خطوط انتقال نیرو با تجهیزات مختلف مربوطه، این است كه انرژی تولید شده را به شبكه های  توزیع منتقل نمایند.

عمل انتقال نیروهای برق با فشار الكتریكی كم امكان پذیر نیست بلكه جهت انتقال از فشار الكتریكی زیاد استفاده می شود، كه بعداً در محل نزدیكی مصرف به فشار الكتریكی كم تبدیل شده و توزیع خواهد شد. اگرچه جهت مصرف كنندگان عمده نیز امكان تغذیه با فشار كم وجود دارد ولی در این گونه موارد بهتر است كه مستقیماً انشعاب فشار قوی داد.

از نگهداری آن نهایت دقت و تلاش به عمل آید در جهان امروز خصوصاً در كشورهای پیش رفته صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در پستهای برق تحت هر عنوانی تقریبا موضوعی منسوخ و فراموش شده است .زیرا كه صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در پستهای انتقال انرژی كلا ناشی از چندعامل بوده كه ذیل به این عوامل اشاره شده است : 1-عوامل خارجی (External) :مانند برخورد صائقه به خطوط انتقال انرژی با تجهیزات موجود . 2-عوامل داخلی (I nternal) : مانند اضافه ولتاژ های ناشی از قطع و وصل مدار (Translent Dver Voltage) 3- عوامل جوی : مانند باد –باران –یخ زدگی- سرمای شدید و… 4-عوامل ناشی از بهره برداری غیراصولی : مانند عدم بازدید به موقع و اصولی از تجهیزات در حال كار, عدم توجه به عیوب و اشكالات پیش آمده و اعمال در گزارش آنها (مخصوصا در مراحل اولیه عیب) ,عدم به كارگیری مقررات و دستورالعملهای تدوین شده 5- عوامل مربوط به سرویس و نگهداری صحیح تجهیزات : مانند تاخیر در سرویس دستگاهها عدم استفاده از دستورالعملهای سازنده و…پشرفت تكنولوژی و دانش و تجربه بشری و به كار گیری حفاظت های لازم در طراحی اولیه دستگاههای برق سبب شده است كه دیگر عوامل جوی و یا عوامل داخلی و خارجی نتواند موجب صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در دستها گردد اما عدم بهره برداری و یا سرویس نگهداری صحیح هنوز در بعضی از كشورها و در برخی از بخشهای كشور ما نیز یكی او عوامل عمده در صدمه دیدن تا هنگام تجهزات و عدم استفاده كامل از عمرمفید بسیاری از این دستگاهها (مخصوصاً تجهیزات آسیب پذیر در سوئیج پستها)باشد.

بازدیدهایی كه توسط كارشناسان مختلف ازپستهای برق بعضی از كشورهای صنعتی به عمل آمده است نشانگر آن است كه در اكثراین كشورها ,اپراتورهای پستها از بین افراد با تجربه كه دارای شناخت كافی از تجهیزات پستها می باشند . انتخاب می شوند زیرا كه آنها می توانند با دانش و تجربه خود و با به كارگیری مقررات و دستورالعملهای موجود از بسیاری از صدمات وارده به تجهیزات جلوگیری و در مواقع اضطراری با تصمیم گیری صحیح و به موقع در خروج دستگاههای معیوب از خارشی های گسترده جلوگیری نمایند.

كاربرد عمده این قطعات در ارزیابی عملكرد سیستم و ارائه یك فیدبك با مقدار و وضعیت مناسب است كه بدین ترتیب كنتر از سیستم متوجه وضعیت كاركرد آن و چگونگی حالت خروجی خواهد شد.

یك سنسوربنا تعریف قطعه ای است كه به پارامترهای فیزیكی نظیر حركت، حرارت، نور ، فشار، الكتریسیته، مغناطیستی و دیگر حالات انرژی حساس است و در هنگام تحریك توسط آنها از خود عكس العمل نشان می دهد.

یك ترنسریوسر بنا به تعریف، قطعه ای است كه وظیفه تبدیل حالات انرژی به یكدیگر را بر عهده دارد، بدین معنی كه اگر یك سنسور فشار همراه یك برسنریوسی باشد سسنور فشار پارامتر را اندازه می گیرد و مقدار تعیین شده را به ترانسیوسر تحویل می دهد، سپس ترنسیوسر آن را به یك سیگنال الكتریكی قابل ارك برای كنترل و صد البته قابل ارسال توسط سیم های فلزی تبدیل می كند.بنا براین همراه خروجی یك ترنسرویوسر، سیگنال الكتریكی است كه در سمت دیگر خط می تواند مشخصه ها و پارامترهای الكتریكی نظیره ولتاژ جریان، فركانس را تغییردهد، البته به این نكته مهم نیز توجه داشته باشید كه سنور انتخاب شده باید از نوع سنسورهای مبدل پارامترهای فیزیكی به الكتریكی باشد.

سنسورها و ملحقات آنها مثل ترنسریوسرها در گروه بزرگی تحت عنوان ابزار دقیق قرار داده و آنها را بر اساس نوع كاركرد، موارد استفاده و سایر مشخصات دیگر تقسیم بندی می كنند

راواحه به معرفی ابزار دقیق بكاررفته در این پروژه می پردازیم

سنسورهای بكار رفته در این پروژه عبارتند از سنسوردها ، رطوبت و فشار و یك سری محرك های شیر برقی 

در این مورد سیم كشی هوایی ارزانتر و مناسبتر است .

ولتاژهای فشار قوی در پستهای ترانسفورماتور داخل شهر معمولاً به ولتاژ 230/ 400 ولت تبدیل شده و از آنجا توسط سیم های هوایی و یا كابلهای زمینی فشار ضعیف به مصرف كننده رسانده می شود .

در شهرهای برای رعایت مسائل حفاظتی و تا قدری  مسئله زیبایی بهتر است كه از سیستم گرانتر یعنی كابل كشی زیرزمینی جهت رساندن  انرژی به مصرف كننده ها استفاده نمود . ولی در روستاها و شهرهای كوچك می توان از سیستم ارزانتری (سیم كشی هوایی) استفاده كرد . سیم كشی هوایی در داخل محلات معمولاً  برای ولتاژ 250 ولت (بین فاز و زمین ) می باشد .

در این پروژه به شرح مواد و وسائل مورد مصرف و همچنین نكاتی كه باید در سیم كشی هوایی رعایت شوند ، می پردازیم .

1. سیم های هوایی :

جنس سیمهای هوایی معمولاً از مس بوده و در مواردی نیز از آلومنیوم استفاده می شود . سیمهای آلومینیومی بایستی دارای 5/99 % درصد آلومینیوم خالص باشند .این در صد خلوص باعث جلوگیری از خورده شدن و از بین رفتن سیم می شود . به غیر از این نوع ،سیم دیگر نیز از جنس آلومینیوم و یا آلیاژ مرغوب مصرف می شود .كه به نام آلدری (aldrev) معروف است و از 7/99 % درصد آلومینیوم خالص و تقریباً 5% 0 سیلیسم و كمتر از 3% 0 آهن تشكیل شده است . استحكام، خاصیت انبساط و دوام سیم آلدری به طور نسبی بالا می باشد . این سیم در مقابل خوردگی درست مانند آلومینیوم خالص مرغوب ، مقاوم می باشد . برای فواصل زیاد تا 45 متر از سیمهایی از جنس دیگر كه قدرت تحمل آن 228 كیلو پوند می باشد ، استفاده می شود. با استفاده از برنز ، مس ، فولاد ، آلومینیوم می توان  سیمهای هوایی را با مقاطع كوچكتر از 6 میلیمیتر مربع ساخته و مورد استفاده قرار داد ، سیمهای مسی را می توان از یك رشته و یا چند رشته به هم تابیده شده جدول       (1-4)ساخته ولی استفاده از سیمهای مسی یك رشته تا سطح مقطع 16 میلیمتر مربع مجاز بوده و برای سطح مقطع بیشتر از آن بایستی حتماً چند رشته ساخته شوند . سیمهای آلومنیوم بایستی همیشه چند رشته باشند .

یا به صورتی وظیفه این شرکت حمل مواد نفتی از منابع زیر زمینی آن تحت عنوان نفت خام به پالا یشگاههای کشور می باشد که پس از انجام مراحل پالایش ودر اختیار گرفتن مواد پالایشی تحت عنوان فرآورده های نفتی شامل نفت سفید,   نفت گاز,بنزین و... در پوشش پروسه ی برنامه ریزی شده ی حمل مواد از طریق لوله و هدایت و پشتیبانی تلمبه خانه های مسیر راه به مراجع مورد نیاز حمل و تحویل شرکت پخش جهت استفاده ی مصرف کنندگان می گردد .

منطقه ی تهران خود دارای واحدهای مکانیک , برق , بهره برداری,  مخابرات اداری ومالی، تعمیرات عمومی وتعمیرات خط می باشد که شرح وظایف آن به اختصار بیان می گردد:

• واحد مالی واداری:

نقل وانتقالات پرسنلی،  محاسبات  کنترل ایاب وذهاب , مکاتبات اداری , ترفیعات , انتصابات , حقوق ودستمزد ,  پرداخت اسناد مالی و کنترل بودجه را به عهده دارد.

• واحد بهره برداری کنترل وبرنامه ریزی :

حمل به موقع مواد نفتی را به عهده دارد افراد این واحد باید آشنایی کامل با کامپیوتر وعملکرد سیستمهای کنترل پیشرفته را داشته باشند به این منظور پس از استخدام نیروی لازم آموزش لازم توسط واحدهای آموزشی  دایر خواهد شد.

• واحد تعمیرات عمومی :

موظف به نگهداری وتعمیرات ساختمان ها یا ملحقات مربوطه و سیستمهای جانبی مربوطه می باشند وهمچنین ایمنی وآتش نشانی کلیه ی سیتمها را نیز به عهده دارند.

• واحد مکانیک :

مسئول تأمین قطعات ونگهداری و تعمیرات کلیه ی موتورها و پمپها با ملحقات مربوطه در سطح منطقه اعم از تلمبه خانه ها که در مسیر لوله قرار دارند.

• واحد برق:

مسئول تأمین قطعات,  نگهداری , تعمیرات الکتروموتورها پستهای فشار ضعیف وقوی تأمین کننده ی تغذیه ی تلمبه خانه های مواد نفتی و مسیرهای ارتباطی لازم می باشد .

 - واحد مخابرات:

 مسئول تأمین ارتباط ثابت وسیار یاد شده درون صنعت می باشد.

 - تعمیرات خط:

مسئول نگهداری وتعمیرات به موقع مسیرخطوط لوله کنترل ورسیدگی حریم لوله ها با انجام بازدید دوره ای  وتعریف شده می باشد.

. بر اساس دستور قرآن «و امر هم شوری بینهم» و « شاور هم فی الامر» شوراها از اركان تصمیم گیری و ادارة‌ امور كشور هستند و شورای نگهبان از اهم این شوراهاست در چهار چوب شورا. گروهی متخصص صاحب نظر و دارای صلاحیت لازم گرد می‌آیند تا در مورد قوانین مختلف و از جمله مقررات مربوط به ادارة امور مملكت به مشاوره بپردازند.

كلمه نگهبان معرف نوع و اهمیت این نهاد است و مراقبت وحراست دائمی‌را می‌رساند. شورای نگهبان پاسدار و حافظ مستمر موازین اسلامی‌و قانون اساسی است. این شورا وظیفه ندارد كه مصلحت فرد یا جمع یا هر دو را بسنجد. و یا وضع اجتماعی را بررسی كند و ضرورتهای روز را مورد ملاحظه قرار دهد ویا مصوبات مجلس را از جهت  مفید و مضر بودن مورد ارزش یابی قرار دهد و یا تلاشی در اصلاح عبارات از لحاظ دستوری نماید  هیچ یك از این موارد به شورای نگهبان مربوط نمی‌شود تا اساس تصویب یا رد مصوبات مجلس باشد . مصلحت اندیشی و تشخیص صلاح و مصلحت در واقع كار سیاسی و در درجة اول از وظایف مجلس شورای اسلامی‌است و در حد نهائی هم به عهده تأسیس جدیدی است كه به نام مجمع تشخیص مصلحت نظام با اصلاحات اخیر در قانون اساسی ظاهر شده است.

شورای نگهبان در عین حال باید با درك درست از مقتضیات زمان ومسائل روز جهان ودور اندیشی ومتانت لازم موازین اسلامی‌را حفاظت و از قانون اساسی حراست كند .شورای نگهبان با علم به این كه احكام اسلام برای همة جهان و همه ادوار است و با شناخت زمان دقیق اجرا به آنها تحرك و جذابیت می‌دهد از چنین دیدگاهی شورای نگهبان عوامل وموجبات تزلزل اساس موازین اسلام و قانون اساسی را شناسایی می‌كند و اجازه نمی‌دهد كه شكل قانونی به خود بگیرد . در واقع اولین و اصلی ترین وظیفه شورای نگهبان، نگهبانی است و لفظ به كار گرفته شده بامعنا تناسب دارد.

امروزه جمهوری اسلامی‌ایران به جهت اتكاء به اسلام در یك موقعیت خاص جهانی قرار گرفته است هر جا سخن از اسلام به میان می‌آید بلافاصله ایران و حكومت اسلامی‌وقانون اساسی آن تداعی می‌شود.

و هر قانون و سازمان حكومتی كه ایران ارائه كند عنوان اسلامی‌می‌گیرد.

امت اسلام پس از قرنها خاموشی آهنگ انسان ساز اسلام را با تمام وجود احساس می‌كند . لازمة حفظ این موقعیت و استحكام بخشیدن به آن وتلاش در جهت بارورساختن آن اجرای قوانین اسلامی‌واقعی با تمام مشخصات اصلی آن است و مخصوصاً باید اسلام‌شناسان توجه نمایند موادی بی‌پایه و غیرمعقول و سبك به نام احكام اسلام مورد تصویب قرارنگیرد كه اسباب بی‌اعتباری مكتب الهی اسلام باشد.

شورای نگهبان و شورای نگهبان قانون اساسی هردو مفهوم واحدی دارند. قانون اساسی درهمه جا عبارت شورای نگهبان را به كار برده جز در اصل 121 كه بدون هیچ دلیل خاصی به شورای نگهبان قانون اساسی تصریح كرده است كه البته مفهوم اصلی را تغییر نمی‌دهد.

جایگاه شورای نگهبان درقانون اساسی:

درحقوق اساسی ما شورای نگهبان پدیده جدیدی است. تدوین‌كنندگان قانون اساسی درپی مرجع صالحی بودند تا با قدرت كامل از موازین اسلام و اصول قانون اساسی پاسداری كند و با این تفكر اصول مربوط به شورای نگهبان را تدوین نمودند.

فصل ششم قانون اساسی به قوة مققنه اختصاص دارد و از دو مبحث تشكیل شده است مبحث نخست با عنوان مجلس شورای اسلامی‌بیان كنندة شكل گیری و تركیب كلی مجلس است .

مبحث دوم نیز با عنوان اختیارات وصلاحیت مجلس شورای اسلامی‌ترتیب كار و چگونگی وظایف مجلس را توضیح داده است . در قانون اساسی هیچ فصل یا مبحث خاصی با عنوان شورای نگهبان دیده نمی‌شود تنها  در ذیل مبحث دوم از اصل 91 الی 99 بدون تعیین عنوان و سرفصل به شرح تشكیل شورای نگهبان و وظایف و اختیارات آن پرداخته است.

اگر این قصور به آن علت باشد كه قانون اساسی شورای نگهبان را قسمتی از قوة مقننه شناخته است باز هم اقتضا داشت كه مبحثی جداگانه از فصل قوة مقننه در برگیرندة عنوان شورای نگهبان باشد همان طور كه فصل مربوط به قوة مجریه دارای مباحثی است با عنوان ریاست جمهوری و وزراء ( مبحث اول) سپاه پاسداران ( مبحث دوم ) لازم بود كه برای فصل مربوط به قوة مقننه نیز مباحثی مانند تركیب و تشكیل مجلس شورای اسلامی‌، اختیارات وصلاحیت مجلس وشورای نگهبان در نظر گرفته شود.

در حالی كه اكنون پس از اصل 90 اختیارات وصلاحیت مجلس شورای اسلامی‌پایان می‌گیرد یكباره  و بی هیچ عنوانی از اصل 91 تا 99 به تشكیل و وضع شورای نگهبان و اختیارات آن پرداخته است و این در حالی است كه تركیب شورای نگهبان وصلاحیت و اختیارات آن به هیچ وجه در چهارچوب  اختیارات و صلاحیت مجلس نمی‌گنجد.

در قانون اساسی علاوه از 9 اصل ( 91 الی99) كه منحصراً شورای نگهبان و وظایف آنرا توصیف می‌كند در 11 اصل دیگر نیز این شورا مطرح شده ( اصول 4 و 68 و 69و72 و 108 و110 و 111 و 112 و 118 و 121 و 177 ) و بالاخره در برخی دیگر از اصول قانون اساسی نیز مانند اصول ( 6 و 12 و  59 و 73 و  77 و  78 و 82  و 83  و 85  و 105 و 115 و 116 و 119 و 123 و 126 و 138 و 139 و 170 ) اگر چه نام شورای نگهبان در آنها نیامده ولی مفاد آن به نحوی با كار این ارگان مربوط است.

محتوای اصولی كه در آنها از شورای نگهبان نام برده شده با آن كه چند اصل  آن تقریباً تكراری است در مجموع نمایانگر این معنی است كه ظریف ترین و دقیق ترین وظایف و مسئولیتها را در سازمان حكومتی بر عهده دارد.

تركیب شورای نگهبان:

شورای نگهبان ارگانی است با تركیب خاص فقیه و حقوقدان ـ تنها دو گروه به این ركن راه دارند و آن قدر هم نزدیك اند كه می‌توان برای آنها یك عنوان واحد قائل شد در جامعة اسلامی‌فقیه در واقع حقوقدان اسلامی‌در ابعاد وسیع آن است و حقوقدانی كه دارای دیدگاه اسلامی‌باشد به فقیه بودن نزدیك است . جدا شدن دو عنوان فقیه و حقوقدان در گذشته نیز به دلیل دوگانگی بافت جامعه بوده و قانون اساسی نیز به جهت ملاك زمان این وضعیت را پذیرفته و چنین تركیبی را از لحاظ تخصصی و آگاهیها برای شورای نگهبان لازم شمرده شورای نگهبان 12 نفر عضو دارد شش نفر فقیه وشش نفر حقوقدان.

هدف از تشكیل این شوراها، شركت دان مردم در ادارة امور است، از پایین ترین سطح جامعه تا بالاترین سطح آن و در تمام واحدهای سازمانی و واحدهای كار تا مردم به ادارة امور شهر و محلی كه در آن زندگی می كنند و یا سازمانی كه در آن كار می كنند علاقه مند شوند و نسبت به آن احساس شخصیت و مسئولیت كنند. علاوه بر این، از این طریق زمینة بحث و گفتگو در سطح محلی و ملی، برای همة افراد و همه گروهها فراهم می شود و مسائل و مشكلات اجتماعی بروشنی و با بی غرضی و با دیدی انتقادی مطرح، و برای آنها راه حلهای مناسب و سازنده پیدا می شود و بالاخره روابط سالم و مردمی، جایگزین روابط شخصی و بوروكراسی پیچیده و استبدادی می گردد.

بدیهی است در فضای بسته و نفوذ ناپذیر و در پشت درهای بسته، بین دستگاه رهبری و مدرم تفاهم به وجود نمی آید و گردانندگان امور نمی توانند از حدود عقاید و افكار و خواستها و تمایلات افراد آگاهی یابند. در نتیجه، مسائل در پشت هاله ای از ابهام، سوء تفاهم و ریا و تزویر باقی می ماند.

شوراهای اداری و كارگری، در بحبوحة انقلاب و در زمانی كه پیكار بین انقلابیون و رژیم گذشته ادامه داشت، در سازمانها و مؤسسات، كارخانجات و مراكز آموزشی و محلات شهرها، به نام شوراها، كمیته ها و هیأتها به وجود آمدند و نقش آنها در ابتدا سازمان دادن و رهبری تظاهرات، راهپیماییها، اعتصابها و  به طور كلی مبارزه با رژیم گذشته بود. در آن ایام كه همه چیز از هم پاشیده بود، این شوراها شبكة عظیمی از نیروی فعال و متحرك را تشكیل می دادند و به طور موقت، مدیریت دستگاهها و سازمانهای مربوط را بر عهده گرفتند تا آنكه دولت موقت انقلابی توانست رشتة امور را به دست گیرد، چون وجود این شوراها بر اساس ضوابط معینی نبود، برای جلوگیری از تداخل و لوث شدن مسئولیتها، لایحة قانونی شوراهای محلی در 14/4/1358 و « قانون انتخابات شوراهای شهر و طریقة ادارة آن» در 14/4/1358 و تصویبنامة هیأت وزیران دربارة «اصول تشكیل شوراهای كاركنان در موسسات دولتی و خصوصی« در 15/7/1358، مدتها پیش از تصویب قانون اساس تصویب و به دولت ابلاغ شد. این مقررات قبل از آنكه به مرحله اجرا در آیند، جای خود را به قانون تشكیلات شوراهای اسلامی مورخ یكم آذر 1361 و سپس قانون  تشكیلات و انتخابات شوراهای اسلامی كشور و انتخاب شهرداران مصوب 1-2/1375 داد اولین دروه انتخاباتی شوراها در 7 اسفند 1377 برگزار گردید و به عنوان اصل مهجور قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نام برده شد اما متأسفانه به دلیل دولتی بودن كلیه امور جاری و عدم تطابق شرائط قانونی با وضعیت موجود شوراها آن گونه كه باید تاكنون در انجام وظائف محوله موفق نبوده اند كه بحمدالله در چند سال اخیر به طور محسوسی این روند رو به سوی بهبودی و كمال دارد.

مواد قانون اساسی مرتبط با شورا:

1- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با اعتقاد به اهمیت شورد و مشورت در جامعه و در اجرای دستور قرآن كریم، اصولی را به این امر اختصاص داده است كه به شرح زیر است:

اصل 7 قانون اساسی: « طبق دستور قرآن كریم(« وامرهم شوری بینهم» و « شاورهم فی الامر» ) شوراها، مجلس شورای اسلامی، شورای استان، شهرستان، شهر، محل، بخش، روستا و نظایر اینها، از اركان تصمیم گیری و ادارة امور كشورند. طرز تشكیل و حدود اختیارات و وظایف شوراها را این قانون و قوانین ناشی از آن معین می كند».

اصل 100 قانون اساسی:« برای پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همكاری مردم، با توجه به مقتضیات محل، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای ده، بخش، شهر، شهرستان یا استان صورت می گیرد كه اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می كنند.

شرایط انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان و حدود وظایف و اختیارات و نحوة انتخاب و نظارت شوراهای مذكور و سلسله مراتب آنها را باید رعایت اصول وحدت ملی و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی و تابعیت حكومت مركزی باشد، قانون معین می كند.»

و با مفهوم فرانسوی لیزاسیون[1] به معنای سیاست خارج ساختن امور از كنترل دولت كه از عصر روشنفكری و انقلاب فرانسه نشأت گرفته نزدیكی و تقرب زیادی دارد.

در نگاه سكولاریسم خرد و تجربة انسانی جایگزینی است برای دین.

آنچنان كه سن سیمون و اگوست كنت نیز در اواخر قرن نوزدهم در آثارشان به این مقوله توجه كرده اند.

الف: ادبیات سكولاریسم

1- بررسی مفهوم دنیاگرایی secularism

2- تعریف سكولاریسم

3- معانی شش‌گانه سكولاریسم

4- تفاوت سكولاریسم و سكولاریزاسیون

5- تفاوت سكولاریسم و لائیسم

1- بررسی مفهومی دنیاگرایی (Secularism)

مقطعی از قرن یا میان دور (Generation) مفاهیم تحت الفظی هستند كه برای واژه secular از ریشه لاتین seculumبرگزیده شده است. در فرهنگ تفكر اجتماعی بیان شده كه:

سكولاریسم secularism مكتبی است كه می كوشد تا مجموع اصولی برای رفتار انسانی مبتنی بر تجربه و معرفت عقلانی، در برابر رفتار مبتنی بر ماوراء الطبیعه و الاهیات ایجاد كند.

همچنین در فرهنگ علوم سیاسی، سكولاریسم را به معنای جدایی سیاست از دین، جدایی انگاری دین و دولت، اعتقاد به انتقال مرجعیت از نهادهای دینی به اشخاص و یا سازمانهای غیردینی آورده اند.

بنیان‌گذار بزرگ مكتب سكولاریسم هولیواك[2] بود كه در خانواده‌ای مذهبی از قشر صنعتگر بدنیا آمد و بعدها از حملة اعضای هیأت تبلیغی اجتماعی اوئنی شد و خود از پایه‌گذاران سكولاریسم گردید.

در زبان عربی نیز دو واژه العلمانیه و العلمانیه را برای  تبیین سكولاریسم قرار داده‌اند. اما همانگونه كه از تعداد واژگان پیداست اختلاف قرائت بحث‌های بسیاری را بین متفكران عرب پدید آورده است.

طرفداران ترجمان العلمانیه، به بعد علم‌گرایی سكولاریسم توجه و آن را مشتق از علم می‌دانند و سكولاریسم را علم‌گرایی تعبیر كرده‌اند و با این تعبیر علمانی را شامل كسی می دانند كه به امكان معرفت اخلاقی یا دینی معتقد نبوده و گرایش به الگو قرار دادن علوم طبیعی و تجربی برای انواع شناخت دارند.

طرفداران ترجمان العُلمُانیه، به بعد عالم و دنیاگرایی سكولاریسم توجه و علمانیه را مصداق نقش انسان در عالم دانسته و بر استقلال عقل در تمام عرصه‌هایی كه نماد یابد صححه می‌گذارند.

البته جان كین در خصوص این اختلاف قرائت بر این باور است كه فقدان اصطلاحی در زبان عربی برای وصف سكولاریسم، سكولاریته و سكولار باعث اختلاف شده است.

2- تعریف سكولاریسم

از سكولاریسم دو دسته تعریف ارائه شده است:

تعاریف مبتنی بر نتایج و هدفهای سكولاریسم

تعریف سكولاریسم

تعاریف مبتنی بر مبانی فكری و فلسفی سكولاریسم

مثلا ماكس وبر آلمانی معتقد است:

آنجا كه جامعة دینی از جامعه سیاسی جدا گردیده بصورتی كه دولت حق هیچ گونه اعمال قدرتی در امور كلیسا را نداشته و بلعكس كلیسا نیز حق هیچ گونه دخالتی در امور سیاسی را نداشته باشد مفهوم سكولاریسم تبلور می‌یابد.

این تعریف بر مبنای نتایج كاركردی سكولاریسم و هدفهای آن تبیین شده است در صورتیكه حلیم بركات در كتاب “المجتمع العربی المعاصر” بیان می‌كند كه:

سكولاریسم نظامی عقلانی است كه روابط بین افراد ، گروهها و موسسات را با نهاد دولت بر اساس مبادی و  احكام عمومی كه متضمن تساوی افراد جامعه در قبال آن است تضمین می كند همچنین وی نه ویژگی را برای سكولاریسم با این تعریف قائل است كه عبارتند از:

1- جدایی دین از دولت

2- طرد قوم گرایی و طایفه گری سیاسی

3- برقراری مساوات بین افراد ملت، علی‌رغم اختلاف دینی كه محاكم مدنی عمومی آن را تضمین می كند.

4- تساوی بین زن و مرد در قانون و احوال شخصی

5- منشاء قانونگذاری، جامعه است كه بر اساس نیازها و مشكلات قانون وضع می‌كند.

6- حاكمیت و مشروعیت حكومت از ملت است.

7- منزلت داشتن فرهنگ علمی و عقلانی

8- به رسمیت شناختن حقوق مذاهب و قومیت‌های دینی گوناگون

9- آزادی دین از سیطرة دولت و دولت از سیطره دین

ب: زمینه‌های پیدایش سكولاریسم

1- زمینه‌های فكری:

A – نهضت علمی

B – علم و فن‌آوری

2- وقایع اجتماعی

3- زمینه‌های فرهنگی:

A  - كلیسا و عملكرد آن

B – نهضت اصلاح دینی

(Reformation)

معانی شش گانه  سكولاریزاسیون

آقای شاینر در مقاله‌ای به نام The sociology of Religion به شش معنی از سكولاریزاسیون اشاره می‌نماید كه عبارتند از:

1- افول دین:

در این تعریف جامعة بی‌دین جامعه‌ای است كه نمادهای مورد قبول گذشته و نهادها و عقاید پیشین، اعتبار و نفوذ خود را از دست داده و در نقطة اوج دنیایی شدن قرار گرفته‌اند.

2- سازگاری با این جهان:

در این معنی گروه مذهبی یا جامعه‌ای كه بطور دینی شكل یافته توجهش را از ماوراء برگردانده و بیشتر به این جهان متمایل است.

نقطة اوج سكولاریزاسیون در این معنی عبارتست از جامعه‌ای كه بوسیله وظایف عملی این جهانی پرشده و گروه دینی آن، از دیگر گروه‌های اجتماعی متمایز نباشد.

3- عدم دل مشغولی به دین:

در این شكل جامعه خود را از درك مذهبی كه قبلاً هویت آن را شكل داده مجزا كرده تا خود را به صورت واقعیت مستقل رسمیت بخشد و در نتیجه مذهب را به زندگی خصوصی محدود كرد.

در نقطة اوج چنین جامعة سكولاریستی در جامعه فقط ادیانی در محدودة گروه‌های دینی حضور داشته و ادیان حاضر نیز با خصلت كاملاً درونی كه تقریباً خنثی بوده و بر نهادهای اجتماعی بی‌تأثیر است و كنش‌های جمعی نیز تأثیر‌پذیری از آن ندارد.

هانا آرنت در كتاب “بین گذشته و آینده”، دنیایی شدن را به جدایی دین و سیاست تعریف كرده است.

4- جابجایی عقاید و نهاد دینی:

معرفت، الگوهای رفتاری و ترتیب های نهادین كه جنبه‌های از نیروهای الوهی هستند و به ضرورت در محدودة وابسته به دین، در معنای چهارم رفته رفته به جنبه‌هایی از عقاید و تجاربی تبدیل می شوند كه از مفهوم مقدس خود تغییر یافته، به مفهومی صرفاً انسانی تبدیل می‌شوند.

نقطه اوج این نوع از فرآیند سكولاریزاسیون، زمانی است كه دین به طور كامل شخصی می‌گردد و جامعه‌ای وجود داشته باشد كه همة كاركردهای پیشین نهادهای دینی را زدوده و جایگزین گردد.

5- تقدس زدایی از جهان:

زمانی كه انسان و طبیعت، موضوع تبیین علی و عقلانی و دخل و تصرف قرار می‌گیرند جهان به تدریج از ویژگی‌  قدسی خود تهی می‌ شود غایت این معنی عبارتست از جامعة جهانی كاملاً عقلانی شده كه در آن پدیده‌های فوق طبیعی یا حتی رمز و رازها نقشی ندارند.

اریك كالر می‌نویسد كه سكولاریزاسیون آن است كه انسان از دین مستقل شده و با عقل زیسته (تجربه) و طبیعت عینی و فیزیكی مواجه است.

6- حركت از جامعة مقدس به جامعة دنیایی:

مفهوم كلی تغییر اجتماعی، این است كه از میان دوره‌های متوالی بر متغیرهای متعدد تأكید می‌كند.

به اعتقاد هاواردبكر در این شكل از  سكولاریزم كه جامعه مقاومتی در برابر این تغییر نمی كند و بعبارت دیگر جامعه هر گونه پایبندی‌اش به ارزش‌ها و عملكردهای سنتی را رها كرده و دگرگونی را می‌پذیرد و همه تصمیم‌هایش را بر اساس عقل فایده گرا اتخاذ می كند.

البته برنارد میلاند نیز معتقد است در این شكل از  سكولاریسم جامعه از سمت هنجارها و حساسیت هایی كه بطور سنتی پذیرفته به سوی علایق و عادت‌های مادی خودش حركت می‌كند.

البته تعریف میلاند فقط شامل ارزش‌ها و هنجارهای دینی نمی‌شود بلكه كلیه هنجارها و ارزش‌های اجتماعی را در بر می‌گیرد.

تفاوت سكولاریسم با  سكولاریزاسیون:

سكولاریزاسیون را فرآیندی از كاهش و افت فعالیتهای دینی، باورها و روش‌های اندیشه دینی و نهادهای دینی كه بطور عمده همراه با تحول اجتماعی بطور ناخودآگاه یا آگاهانه صورت می‌پذیرد دانسته اند در صورتیكه سكولاریسم یا اصالت دنیاگرایی، ایدئولوژی بوده و اعتقاد به امور و مفاهیم ماوراء الطبیعه و حتی كاركردهای آن را در همه اشكال طرد و تخطئه می‌نماید و از اصول غیردینی و ضد دینی به صورت مبنای اخلاق شخص و سازمان‌ اجتماعی حمایت می‌كنند.

سكولاریزاسیون ایدئولوژی نیست بلكه روندی اجتماعی است كه شدت و ضعف آن بسته به عوامی است.

تفاوت سكولاریسم و لائیسم:

اگر چه واژه لائیك و سكولار تقریباً مترادف بوده و مفاهیمی نسبی‌اند كه شامل طیف وسیعی از الحاد تا پذیرش دین بعنوان یك نهاد را در بر می‌گیرند ولی لائیسم در اصل به معنای آیینی است كه می‌خواهد بنیادهای اجتماعی و تأسیسات اجتماعی را از تسلط مذهب خارج كند.

بعبارت دیگر سكولاریسم به جدایی دین از سیاست قائل بوده و دین را در حد یك نهاد اجتماعی می‌پذیرد.

اما لائیسم كلاً منكر آن است.

ب: زمینه‌های پیدایش سكولاریزم

1- زمینه‌های فكری

A – نهضت علمی

B – علم و فن‌آوری

2- وقایع اجتماعی

3- زمینه‌های فرهنگی

A – كلیسا و عملكرد آن

B – نهضت اصلاح دینی

از سه هزار سال پیش از میلاد مسیح آبادیهای شمالی این سرزمین كه كشورهای عراق، سوریه، فلسطین، لبنان كنونی كه هلال خصیت نامیده می شد، یعنی سرزمین هلالی بار آور، مورد توجه عربها بادیه قرار گرفت، و برنشان این كوچهای پیاپی دراز تاریخ ساكنان این سرزمین  توانستند با كوچهای پی در پی، دولتهای سامی نژاد قدیم چون اگر، بابل و دولتهای آرامی و كنعاتی  فنیقی و بحرانی را در هلال پیدار سازند، اكنون از این رو تیرهای سامی نژاد مزبور ناگریز در جستجوی چرا گاه و آب با حواشی خود از آنجا به سرزمینهای آباد شمالی كوچ نمایند. بنابراین عراق و سوریه و فلسطین كه شبه جزیره عربستان در مسان آنها واقع و دریا یا كوهستان یابند میانه آنها نبود از روزگار دیرین كوچگاه عربها بوده است.[1]

از جمله قبایلی كه در اواخر سلسله اشكانی و اوایل روزگار ساسانیان به ایران آمدند یكی طوایف بنوالعلم بوده كه به داخل ایران مهاجرت كرد، این قبیله در پیش از اسلام در ایالت خوزستانی در هویزه و مناذركبری در شمال غربی اهواز مسكن داشتند و از بومیان آنجا به شمار می رفتند و در هنگام حمله اعراب به ایران به یاری هم فراوان خود برخاستند با مهمانداران ایرانی خویش جنگیدند و چون عربها بر خوزستان دست یافتند. به بصره كه شهری جدید الاحداث بود كوچیدند[2] در زمان ساسانیان در ایان پادشاهی  اردشیر اول (41- 266) قابل ازد در كرمان تحت فرمانروایی ایران سكونت اختیار كرده بودند البته در بحرین نیز قبایل بنی تمیم و عبد القیس زیر نفوذ ایران بودند، در حیره نیز تنوفیان بر بخش بزرگی از عربستان حكومت داشتند و عموماً خراجگذار دولت ایران به شمار می رفتند و در واقع رغیب ایران بودند، بنابراین از روزگار دیرین ایران به درجات مختلف با اعراب  نزدیكی  و مناسبات دوستانه داشته است.[3] ولی با این حال، ایرانیان حتی المقدور از مهاجرت اعراب به ایران جلوگیری می كردند و در این زمان عشایر بسیاری از اعراب صحرانورد دو روی به مهاجرت آورده و به مرزهای ایران نزدیك شده بودند و اگر جلوگیری ساسانیان از ایشان توسط دولت دست نشانده حمیره نبود در اندك زمانی سراسر عراق و خوزستان و پارسی را عشایر عرب فرا می گرفتند، چون این عشایر فقیر در مرزهای ایران خطر بزرگی برای كشور به شمار می رفتند، شخص یاران ساسانی همواره مراتب جلوگیری از ایسان بودند. حتی پادشاهان عرب حیره كه تحت حمایت ایران بودند وظیفه مهم ایشان نگاهداری مرزها و دوراندن آن عشایر عرب از خاك ایران بود، چنانكه همین وظیفه را عنانیان پادشاهان دست نشانده روم در مرزهای سوریه انجام می دادند.

ولی با این حال اعراب از ضعف دولت ها استفاده كرده به ایران هجوم می آوردند و دست به قتل و غارت می زدند چنانچه شاهپور دوم ( ذوالاكتاف) اعراب بنوتغلب و بنوبكر را كه باعث خراجی ایران شده بودند گوشمالی داد و همچنین در زمان خسرو اول (انوشیروان) دسته ای از قبیله لیزایاد از فرات گذشته در عراق و جزیره به تاخت و تاز و چپاول پرداختند و جنگی با ایرانیان كرد، مردمی انبوه را بكشند این جنگ در تاریخ عرب به نام دیر الجماجم معروف است زیرا آن واقعه در نزدیكی دیری رخ داد كه تازیان از كمر كشتگان پشته ای ساختند، خسرو انوشیروان سپاهیان را به دفع ایشان فرستاد و ایشان را هلاك كرد.[4]

حملات عرب پس از اسلام:

قرنها به این سان گذشت و اعراب پیوسته به انبوهی شمار و سختی معیتشان می افزود و ناگزیر بودند موانع ایران ورودی و مصر را از پیش برداشته و برای رسیدن به زندگی بهتر راه مهاجرت را بر روی خود باز كنند. در این هنگام پیغمبر اسلام (ص) لوای دعوت بر افراشت و اعراب را به پذیرش این اسلام دعوت نمود.

و این، پیدایش اسلام در جزیره العرب قطعاً مهم ترین رویداد هزاره اول تاریخ مسیحیت بوده این حادثه نه تنها نقشه جغرافیایی شرق را عوض كرد همچنین سرنوشت و میسر زندگی كم تر از نیمی از بشریت را تغییر داد و به تاریخ جهتی نو بخشید، اسلام اعراب را از قید عادت و غرائز بیابانی و نیمه وحشی به ویشان رهایند و آنان را تحت یك برادری جامع جهانی و نظم اجتماعی در آورد و از آنان افراد خوبی ساخت، این سازنده ترین خدمت: این این است، شود و هیجان برخاسته از تبلیغ مذهبی كه در تغییر روحیه درنده خویی آنان بكار رفت، اعراب آن را برنامه توسعه طلبی شان دانستند و در نظر آنان اشغال فیزیكی سرزمین را مقدمه ضروری گسترش ایشان بود.[5] 

اما در انجام این مقصود مشكات فراوان وجود دانست چون از یك طرف روحیها متصرفات خود را تا شمال غربی و ایرانی ها دامنه نفوذ خویش را تا جنوب غربی و مشرق عربستان توسعه داده بودند و این امر مسلم بود كه اگر حضرت رسول و جانشینان وی در صدد بسط نفوذ اسلام  بر می آمدند در نواحی مزبور با منابع رولیتن روم و ایران اصطحكاك پیدا می كردند، بالنتیجه بین مسلمین و قواء روم و ایران محارباتی به وقوع پیوست.[6] برخوردهای تا زان با ایرانیان و تاخت و تاز آنها به این سرزمین گر چه به دست آویز دین وزیر لوای اسلام بوده اما انگیزه اصلی آن برای بیشتر ایشان همان بود كه همواره ملتهای تازه نفس پر جمعیت و فزاینده و تنگدست و بد خاك را به تجاوز به سرزمینهای آباد بر می انگیز و آن همانا به دست آوردن گشایش و آسایش در زندگی است، ظهور اسلام این امر طبیعی ( مهاجرت مردم تازه نفس و گرسنه از سرزمین خشك و بی حاصل به سرزمینهای حاصلخیز ) را سامان داد.[7] سلطه تازیان باری انحطاط دولت ایران و روم كه در این زمان به متنهای خود رسیده بود كار حمله و مهاجرت عربها را به آن كشور آسان كرد.[8]

و این انحطاط در ایران به این شكل بود كه ظهور این حنیف اسلام و بعثت پیامبر اكرم (ص) و هجرت آن حضورت از مكه به مدینه ( 622م.) مصادف بود با دوران پادشاهی خسور دوم ( پرویز) و جنگهای وی با هر مل امپراطور روم كه از سال 63 تا 627 طول كشید و پس از كامیابی  مقدماتی به شكست ایرانیان و خلع خسرو از سلطنت پایان یافت، این جنگهای بیست و چهار ساله دولت نیرومند ساسانی را به ضعفی عظیم دچار كرد و هرج و مرج دربار ساسانی بعد از خلع خسرو پرویز نیز به حدی بود كه هر پادشاه سپس از سلطنتی كوتاه بر اثر مرگ با قتل  یا خلع به پادشاهی دیگر تبدیل می یافت و هیچكس را برای اطلاح اوضاع فرصتی نبود، مخارج كمر شكن دربارها مایه تحمیل مالیات سنگینی بر مردم شده بود كه طبعاً می بایست به وسیله  طبقه دوم یعنی كشاورزان و پیشه وارن پرداخته شود. طبقات عالیه و روحانیون از رفتار خود مردم را به ستوه آوردند، اختلاف دینی میان پیروان زردتشت و مزدك و مانی و بود او عیسی در موانع مختلف مملكت به نهایت رسیده بود و با چنین وضع خلاف و دشمنی در میان طبقات ممتاز یعنی طبقه حاكمه كشور نیز به شدت جریان داشت و آثار  انقراض و پریشانی دولت كهن ساسانی هویدا بود.[9]

بنابراین یاران در اواخر دوره ساسانی مساعد هر گونه اقدامی بود و این واقعیتی است كه كلیه ایران شناسان داخلی و خارجی بر آن اتفاق نظر دارند.

مسائلی كه ذكر شد تاب و توان مردم ایران را ربوده بود، و همگی ناراضی به نظر می رسیدند و روح آریائی در جستجوی آزادی فكر دو اندیشه و جسم او در طالب عدالت اجتماعی و مساوات بود یعنی دقیقاً همان چیزی كه دولت ساسانی با آن شدت بیگانه بود. در آن طرف اعراب كه اینك اندیشه سیاسی یافته و با دستاویزی بسیار موثر به نام اسلام به اتحاد نسبی قبیله ای رسیده بودند در همان روزهای اولیه كسب قدرت و تثبیت خلاقیت عربی به تدارك تحقق آمال دیرینه خویش پرداختند[10].

اعراب با سلاح جدید خودسری نام داشت همه مردم روی زمین را به یكتا پرستی و برابری و برادری می خواند و این ندای توحید  و مساوات و عدالت طبقه مظلوم و محروم اجتماع را كه بیش از دیگر طبقات بودند به خود جلب كرد، آنان كه راه نجاتی یافته گروه گروه به این جدیدی در آمدند و طومار رسم كهن را در هم نوردیدند، پیغمبر اسلام همه اعراب جزیره العرب را چه در داخل و چه در خارج از مرزهای عربستان با هم متحد ساخته و به این مبین اسلام درآورد. و وعده ایشان به قوم خود این بود كه اگر دین وی را بپذیرند عراق و ایران و سوریه از آن ایشان خواهد شد. بنابراین اعراب مسلمانیكه در تنگی  معیشت می سوختند به امید اینكه اگر فاتح شوند سرزمین های سر سبز و خرم عراق و ایران و سوریه و مصر را تصرف خواهند كرد و اگر كشته شوند تهیه شده و به بهشت جاویدان رخت خواهند بست دعوت آن حضرت را لبیك گفته، تا در زمان جانشینان او به كشور گشایی بپردازند.

پس از رحلت آن حضرت جانشینان پیامبر كه خلفای راستین بودند  شیوه وی را در اتحاد قبایل ادامه داده ولی چون كشور حیره در شمال شرقی جزیره العرب زیر سیطره ایرانیان بود و از میان بردن آن دولت بدون مداخله حامیانشان یعنی ایران عملی نمی گردید بالطبع پای دولت ایران را به میان كشید از بدبختی ایرانیان از بین رفتن دولت حیره كه دروازه ایران محسوب می شد به آسانی امكان پذیر نمی گشت.[11]

اما به هر حال متأثر از شیوه ها و روشهای نوین تولید و توزیع ، مبادله و مصرف و نیز تحت تأثیر عوامل خارجی و داخلی رشد ، چالش های جدیدی را ایجاد كرد تكامل نیافتن نظام سرمایه داری در ایران به دلیل موانع متعدد ساختاری درونی ، افزایش بهای نفت در دهه پنجاه و اصلاحات ارزی كه خود حاصل پایان عمر هم نشینی نظام سرمایه داری با نظامات آن پیشین بود تأثیرات دامنه داری بر الگوی شهرنشینی و شهر در ایران داشتند . از یك سو استقرار صنایع و كارخانجات در محدودة بلافصل شهرها و عمدتاً كلان شهرها و رواج نسبی روابط سرمایه داری سوداگر و وابسته در آن و از طرف دیگر بی نیاز شدن شهرها از بازار روستاها و قطع ارتباط تاریخی شهر و روستا موجب تقویت نقش و جایگاه شهرها شده و از سوی دیگر اصلاحات ارضی موجب تخریب بنیانهای زیست و معیشت روستاییان گردیده و اینها بر روی هم نامعادله ای ساختند كه حاصلش مهاجرت گسترده روستائیان به شهرهای بود كه بنیانهای تولید آن به درجه ای از كمال نرسیده بود كه قدرت جذب انبوه مهاجران را داشته باشد . انبوه مهاجرین جذب شده به شهرها نیاز به سر پناه و مسكنی داشتند كه با توجه به وضعیت درآمدی خود قادر به تأمین آن نبوده و در عمر كمتر طرح و برنامه ای نیز به تأمین مسكن برای آنها توجه می شود . آنها كه نمی توانستند در بازار رسمی زمین و مسكن نیاز خود را برآورده سازند ، در بازار غیر رسمی زمین و مسكن گونه ای متفاوتی از سرپناه را تقاضا می كردند كه در سالهای دهه پنجاه آلونك نشینی ، زاغه نشینی و حاشیه نشینی را شكل دادند . این مجموعه های سكونتی حاشیه ای كه در بافت درونی یا حاشیه ای شهرها به ویژه كلان شهرها ایجاد می شوند . به تدریج جای خود را به مجموعه های سكونتی جدیدی دادند كه در خارج از محدوده قانونی كلان شهر و در حریم استحفاظی آن شكل گرفته و در عین مشابهت با آنها متفاوت بودند ؛ امنیت در تصرف و فقدان خطر و تهدید تخریب ، مكان گزینی در حوزه عمل كلان شهر و در طول محورهای عمده منشعب از كلان شهر و نیز در نزدیكی مكانهای عمده صنعتی و اشتغال عملاً بستری را فراهم ساخت كه جمعیت انبوه مهاجر ساكن در محدوده كلان شهری به سمت آنان سرازیر شده و پدیده ای جدید را در نظام و مكان كلان شهری شكل دهنده این پدیدة جدید كه با مشخصه هایی چون خودرو بودن و بی اعتنایی به ضوابط و مقررات شهر سازی و ساختمانی ، اتكاء به حریم وارده خود جوش مردمی تأثیر ناپذیری از مدیریت و كنترل های دولتی و رسمی و امثال آنها شناخته می شوند ، « سكونت گاههای خودرو » نامیده شده اند . آنها نه جزئی وابسته به كلان شهر كه سكونتی گاهی با  استقلال نسبی از آن هستند كه حداقل در ابتدا پایه های شغلی و معیشتی خود را در كارخانجات و صنایع پیرامون جستجو كرده و سپس و با تأمین خدمات و زیر ساخت ها در مراحل بعدی رشد به درجه ای از استقلال خدماتی می رسند و توسط نهادهای رسمی به عنوان شهر به رسمیت شناخته می شوند و در هر حال در سالهای اخیر به عنوان نوعی الگوی سكونت جدید ، ما بین شهر و روستا ـ در منطقه كلان شهری مطرح شده اند كه در مورد تهران حدود 20 درصد جمعیت منطقه شهری را در خود جای داده اند .

این پدیده رو به گسترش كه با چالشهای نظری ـ كارشناسی و اجرایی متفاوتی مواجه بوده و هست ، نیازمند بازشناسی و كالبد شكافی است تا با شناخت ساز و كارهای شكل گیری و تحول و عوامل مؤثر در آن تحت مدیریت هدایت و نظارت در آید و تا جایی كه امكان دارد بسامان شده و برنامه دار گردد .

بیان مسئله

افزایش سریع و گسترده جمعیت شهرهای جهان سوم كه غالباً در حوزه مناطق كلان شهری به وقوع پیوسته است طی سه دهه گذشته موجب بروز عوارض متعدد شهری شده است كه از آن میان پدیده سكونت گاههای بی ضابطه و حاشیه ای به دلیل ارتباط مستقیم با یكی از نیازهای پایه ای انسان ( مسكن ) اهمیت خاصی دارد كه برابر اطلاعات موجود بین نصف تا جمعیت شهرهای جهان سوم را در خود جای داده اند . این در حالتی است كه بخش قابل توجهی از جمعیت شهری اضافه شده جهان سوم نیز در سكونت گاههای غیر رسمی اسكان می گزینند .

در 1985 بیش  از 000/1000 نفر در قاهره ، 000/500 نفر در بانگوی افریقای مركزی و 000/740 نفر در لوزاكای زامبیا در سكونت گاههای غیر رسمی و مناطق حاشیه ای ساكن بوده اند .

بر مبنای بررسی های طرح مجموعه شهری تهران در طول سه دهه گذشته جمعیت شهر تهران 3/2 برابر اما جمعیت منطقه شهری 8/7 برابر شده است كه خود به مفهوم اسكان جمعیت به مراتب بیشتر در حوزه كلان شهری ( منطقه پیرامون تهران ) است .

ضرورت ، اهمیت و اهداف پژوهش

با توجه به روند رو به رشد پدیده حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ ایران به ویژه تهران كه مشكلات متعددی را در زمینه های اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی باعث شده است و از آنجا كه این پدیده به قدر كافی مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته و اتخاذ شیوه های درست برخورد با این پدیده مستلزم تحقیقات جامع و فراگیری است كه كلیه ابعاد و جنبه های پدیده حاشیه نشینی را مورد بررسی و دقت نظر قرار دهد ، تحقیق حاضر در راستای ارائه شناخت دقیق و درست از این پدیده و در نتیجه برخورد صحیح با آن ضرورت می یابد . طرحهای شهری و شهرسازی و به ویژه ضوابط و مقررات شهرسازی و ساختمانی آنها هنگامی كه با ویژگیها و مشخصات این سكونت گاهها در مراحل مختلف رشد انطباق نداشته موجب ایجاد بحران و اختلال در روند دگرگونی آنها شده ضمن اینكه از سازماندهی مطلوب آنها بازمانده ، پتانسیل ها و ظرافیت های موجود در آنها را نیز به محدویت و تنگنا تبدیل كرده است و در بهترین حالت به تكثیر آنها در گسترش در پهنه منطقه كلان شهری منجر شده است .

و مطابق ماده 98 دبیر كل در تمام جلسات مربوط به سازمان انجام وظیفه  می‌كند و گزارش سالانه مربوط به روال كار سازمان را به جمع تقدیم می‌كند. ماده 99 اشعار می‌دارد:

«دبیر كل می‌تواند نظر شورای امنیت را به هر موضوعی كه بعقیده او ممكن است حفظ صلح و امنیت بین المللی را تهدید می‌كند جلب نماید».

بنابراین طبق این ماده می‌توان به وسعت عمل دبیر كل پی برد. بعبارت دیگر دبیر كل در این زمینه به ابتكار خود و در فرصت مناسب می‌تواند، شورای امنیت را مجبور به بررسی موضوعی نماید كه مخل نظم و امنیت بین المللی می‌باشد.

ماده 100 منشور در خصوص استقلال عمل اعضا از كشورشان می‌باشد. این ماده بیان می دارد كه: «دبیر كل و كارمندان ملل متحد در انجام وظایف خود از هیچ دولت یا مقام خارج از سازمان كسب دستور نخواهند كرد و دستوراتی را نخواهند پذیرفت. آنان فقط مسئول سازمان هستند و از هر عملی كه مناقی موقعیتشان بعنوان مامورین رسمی بین المللی باشد خودداری خواهند كرد...»

بدین ترتیب دبیر كل سازمان شخصی مستقل است كه در اجرای وظایفش منابع ملی خود را در نظر نخواهد گرفت. بالاترین مقام سازمان به معنای با نفوذترین كارمندان می‌باشد. به عالیترین رتبه و مدیریت را دارا می‌باشد. بنابراین از روی انتظاراتی به مراتب بالاتر می‌رود. هرگاه كه بحرانی در جهان اتفاق می‌افتد، چشمها به دبیر كل سازمان ملل دوخته و امیدها به وی بسته می‌شود.

كورت والدهالم دبیر كل اسبق سازمان ملل در این رابطه گفته است:

(تحرك و توانایی سازمان ملل برای رفع درگیری‌ها تا حد زیادی به كاردانی دبیر كل و همكارانش بستگی دارد. دبیر كل می تواند جریانات سیاسی را به سویی هدایت كند كه از بروز درگیری‌ها جلوگیری كند و برای پاره ای از مسائل راه حلهای صلح آمیزی ارائه نماید. زیرا برای مشكل‌‌ترین مسائل هم می‌توان در نهایت به تضمینی همگانی دست یافت. این امور می‌تواند مهمترین وظایف بن باشد)[1]

در واقع می‌توان گفت حساس‌ترین تست در سازمان ملل متحد، مقام دبیر كل سازمان می‌باشد سیاستهای دبیر كل در تمام سازمان اجرا می‌گردد و تمام اركان سازمان علوم به رعایت آن می‌باشند، قسمت دوم ماده 100 منشور نیز به همین موضوع اختصاص یافته و مربوط به كروم تبعیت اركان و اعضاء از دستورات دبیر كل می‌باشد.

مبحث اول اشغال فلسطین و خاویر برزدوكوئیار انجمن دبیر كل سازمان ملل)

واوهایم در مورد كسالت اوتانت (سومین دبیر كل سازمان ملل) در كتاب خاطراتش هنگام توضیح جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل كه در سال 1976 و در زمان دبیر كلی وی روی داد اظهارات نظر می‌‌كند كه:

(بی‌تردید كلی از شكست خوردگان جنگ شش روزه، سازمان ملل متحد بود كه

گروه‌های صلح آن در فاصله بین سالهای 1956 تا 1966 بین قوای اسراییل و مصر حائل بودند بر اثر شار رئیس جمهور مصر،  جمال عبد الناظر، دبیر كل پیش از من، اوتانت، این نیروهای صلح را در مه 1967 فرا خواند.

چند روز بعد  جنگ آغاز شد، تعداد زیادی از دولتها، سازمان ملل متحد و دبیر كل آن را مسئولین این واقعه دانستند.

در گفتگو با اوتامت متوجه شدم كه این ؟؟؟ تا چه موجب نارحتی او شده است... او هرگز نتوانست آن تجربه غم انگیز سال 1967 را از وجدان خود بزداید و من معتقدم كه این ناراحتی وجدان از عوامل بیماری ست و مرگ زودرس او در نوامبر سال 1974 بوده... اوتانت پس از مذاكره‌ای مفصل با «رالف پانچ» عالی ترین آمریكایی در دبیرخانه سازمان ملل، تصمیم به فراخواندی نیروهای صلح سازمان از حرز مصر و اسرائیل گرفت)[2]

در دسامبر 1981 اسراییل جولان را اشتغال نموده بوده تشنج در جنوب لبنان به اوج خود رسیده بود. در سوم ژوئن اسرائیل بهانه‌ای برای حمله به جنوب لبنان یافت.

سنیتراسراییل در انگلستان توسط گروه ابونزال مورد حمله قرار گرفت و به شدت مجورح شده روز بعد هواپیماهای اسرائیل جنوب لبنان را گلوله باران كردند.. در سحرگاه شش ژوئن 1982 نیروهای اسرائیلی به جنوب لبنان حمله كردند.

( در كوئیار كه از آغاز ماجرا احساس می‌كرد كه حمله اسراییل قریب الوقوع است از طرفین خواست تا ؟؟؟ بین سابق را كه توسط حمله هوایی اسراییل به جنوب لبنان شكسته شده بود رعایت نمایند. ضمناً از پزریدنت متیران رئیس جمهور فرانسه كه در این زمان میهماندار سران هفت كشور فرصتی به خواست تا از سران این كشورها بخواهد تا در استقرار صلح در جنوب لبنان دخالت كنند و دی را یاری نمایند.

دان هفت كشور صنعتی غرب تنها دور روز بعد طی نامه رسمی به دوكوئیا اطلاع دادند كه از تلاشهای وی برای آتش بس حمایت خواهند كرد و این نامه در ساعت پیش از آغاز جمله سراسری اسراییل به لبنان بدست دو كنیار رسید.[3]

زمانی ‌كه طرفین منازعه احساس می‌كنند كه دبیر كل در عمل از توانی و حمایت كافی برای جلوگیری از جنگ برخوردار نیست، به اشغالگری ادامه خواهند داد.

در پی اتفاقات و حوادث مختلف دیگری كه همزمان با انتخاب دكوئیار بوقوع پیوست وی گزارش مفصلی به مجمع عمومی گذریم نمود. وی در این گزارش بیان نمود.

(من در این بخش از گزارش سالانه خود به مجمع عمومی از نقش و بیان معمولی علمكرد های سازمان ملل در سال گذشته در می گذرم و توجه را به مشكلات اساسی كه باعث عدم كارآیی و امكانات سازمان ملل كه برابر منشور جهت حفظ صلح جهانی به وجود آمده و نجفی برای گفتگوهاست معطوف می‌كنم...

نقش و توانایی سازمان ملل در چنین جهانی واقعاً چیست؟ منشور ملل متحد پس از 6 سال جنگ و انهدام بوجود آمده است. من پاره‌ای در مواقع احساس می‌كنم كه فاصلی كمتر از تدوین كنندگان آن كه در پایان یك تراژدی بزرگ زندگی می‌كردند، آن را جدی می‌گیریم. در نتیجه من معتقدم اولین گام مهم این است كه ما آگاهی‌ها و تعهدات دولتها را نسبت به منشور سازمان ملل افزایش دهیم...

ما سازمان ملل را زمانیكه در همه جا آماده می‌شویم جدی می‌گیریم. من مایلم كه تاكید كنم كه ما باید به طور جدی راههای عملی و امكانات سازمان ملل را به عنوان یك نهاد داخلی در جهانی چنین طوفانی و تا آرام گسترش دهیم.)

مبحث دوم:  اشغال لبنان و كورتوالدهام (چهارمین دبیر كل سازمان ملل)

كورت والدهایم دبیر كل چهارم سازمان ملل متحد و رئیس جمهور اتریش در كتاب خود تحت عنوان كاخ شیشه‌ای سیاست درباره فعالیت ها و خاطراتش در دوران دبیر كل توضیح داده است. در این كتاب وادلهایم در فصل چهارم درباره قضیه اشغال لبنان و فعالیتهای خود گفته است.

او چنین می‌‌گوید:

(اوضاع انفجاری و نامطمئن خاور نزدیك، قبل از شروع خدمت من، سازمان ملل متحد خود را به خود مشغول داشته بود و عملاً در تمامی دوران خدمت من نیز با آن درگیری بودیم...

سازمان ملل در این مورد بار دیگر ثابت كرد، هر جا كه لازم باشد، اگر اختیارات لازم را گرفته باشد تا به سرعت اقدام می‌كند، نخست تصمیم داشتیم نیروی چهار هزار نفره تشكیل دهیم ...)

وادلهایم در ادامه توضیح می‌دهد كه نیروهای سازمان ملل در آن زمان متعلق به دو كشور ایران و اتریش بودن و تاكید می كند كه دولت شاه ایران كمكهای فراوانی را در عملیات سازمان ملل انجام می‌داده است.

دراین مقاله می كوشیم درابتدا شناخت مختصری از نظریه های دولت در علم سیاست عرضه داریم و درادامه به مقایسه دولت رضاشاه با مدلهای ارائه شده بپردازیم .

الف) این كشورها نسبت به موضوعات بین المللی حساسیت كمتری دارند .

ب) روابط دیپلماتیك و اقتصادی این كشورها كم است .

ج) این كشورها نسبت به سیاست های نظامی قدرتهای بزرگ تمایلی نشان         نمی دهند.

اتخاذ این سیاست درصورتی امكان پذیر است كه كشور پذیرنده این سیاست به لحاظ اقتصادی احساس نیاز به كشورهای دیگر نكند . ضمنا كارائی این استراتژی به هنگام پراكندگی قدرت نظام بین المللی می باشد .

2- استراتژی بیطرفی : Neutrality

اتخاذ این سیاست ، براساس قرارداد یا توافق قدرتهای بزرگ امكان پذیر می گردد .

مانند توافق قدرت های بزرگ رد كنگره وین دایر بر بیطرفی سوئیس . البته برخی كشورها هم هستند كه بدون تعهد قدرتهای بزرگ ، عملكرد بیطرفانه ای درسیاست خارجی دارند .

دولت های بیطرف نقشی انفعالی در سیاست بین المللی دارند و به نوعی طرفدار وضع موجود می باشند . این سیاست در شرایط پراكندگی قدرتهای جهانی كارائی دارد .

3- استراتژی عدم تعهد :  Non-alignment

استراتژی عدم تعهد بدون تضمین به یك كشور خارجی و براساس ابتكار رهبران سیاسی یك كشور اتخاذ می شود . این استراتژی یا نشانه هایی نظیر عدم واگذاری پایگاه نظامی ، وابستگی نظامی و تعهد به قدرت های بزرگ قابل شناخت هستند .

دولتهایی كه این سیاست را برمی گزینند ، برخلاف دولت های بیطرف ، نقش فعالی درصحنه بین المللی دارند و سعی می كنند وضع موجود را به نقد و پرسش بكشند .

توفیق این سیاست منوط به برقرار سیستم دوقطبی می باشد و با نیازهای كشورهای درحال توسعه سازگاری دارد .

4- سیاست اتحاد و ائتلاف :  Alliance

این سیاست به هنگامی توسط یك كشور اتخاذ می شود كه آن كشور به تنهایی نتواند از منافع ملی خویش دفاع كند . بنابراین سعی می كند با همكاری كشورهای دیگر از كشور خود حراست نماید .

هدف از ائتلاف دولت ها ، افزایش نفوذ دیپلماتیك و ایجاد بازدارندگی در برابر خطرات می باشد . این سیاست درچارچوب نظام دوقطبی ، كارآیی بیشتری دارد .

دولت

اشكال دولت :

به طوركلی ، دولت ها را می توان به دو صورت دموكراتیك و دیكتاتوری مورد مطالعه قرارداد . نمونه دولت دمكراتیك ، دولت كثرت گرا است و دولت های مطلقه ، اقتدارگرا ، پاتریمونیال ، بناپارتی و توتالیتر از مصادیق دولت دیكتاوری می باشند . در زیر به ساخت و ماهیت هریك از دولتهای فوق الذكر ، توجه می كنیم :

1- دولت كثرت گرا :

دولت كثرت گرا به معنای متعارف كلمه واجد حاكمیت نیست زیرا خود تركیبی از گروههایی است كه خودمختاری و استقلال نسبی آنها به عنوان جزئی از مفهوم دولت كاملا شناسایی شده است . به عبارت دیگر ، این دولت ، به عنوان دولتی تعریف می شود كه در آن هیچ منبع و مرجع اقتدار واحدی وجود ندارد كه ازهمه جهت صالح و فراگیر باشد . بنابراین وظیفه گروه حاكمه نه اعمال قدرت نامحدود ، بلكه تنظیم روبط میان گروهها و افراد به منظور تأمین عدالت ، نظم و آزادی است . برخی از صاحب نظران ، دولت های دو یا چند حزبی را دولت های كثرت گرا می دانند .

2- دولت اقتدارگرا :

درمورد مفهوم و ماهیت اقتدارگرایی دربین صاحت نظران همداستانی وجود ندارد .

برخی اقتدارگرایی را مرادف با همه نظامهای استبدادی ملایم و فراگیر می پندارند . عده ای به اقتدارگرایی معنایی محدود می بخشند و تصریح می ورزند كه دولت اقتدارگرا دولتی است كه علاقمند به ورود گروههای غیرحاكم به درون دستگاه حكومت نیست . به نظر آنها این دولت ، خود را محق به مداخله در زندگی خصوصی شهروندان نمی داند .

دربرخی از نظریات ، براین نكته اشاره می شود كه دولت اقتدارگرا ، همان دولت استبدادی ملایم است كه در آن احزاب سیاسی مجاز به فعالیت آزادانه نخواهند بود . البته درچنین نظامی ، مقابله بین جناحهای قدرت طلب برای افزایش قدرت خویش وجود دارند .

صاحب نظران متأخر اعتقاد دارند كه این نظامها ، قابلیت استحاله به نظامهای لیبرال را دارند .

3- دولت مطلقه :

دولت مطلقه در دو سطح كلان و خرد ، قابل طرح و بررسی است :

درسطح كلان ، دولت مطلقه را باویژگیهای زیر باید شناخت :

الف) شخص حاكم ، با دولت یكسان تلقی می شود . دولت متعلق به شخص حاكم می باشد .

ب) شخص حاكم ، با دولت یكسان تلقی می شود . دولت متعلق به شخص حاكم می باشد .

ج) شخص حاكم مدعی است كه براساس حكم و حمایت خداوندی حكومت می كند .

د) دستگاه های رسمی این را تبلیغ می كنند كه تصمیمات شخص حاكم درجهت پیشبرد نفع و مصلحت دولت است .

درسطح خرد ، نكات روشن تر و دقیق تری از این دولت را می توان دریافت نمود . چه در این معنا ، دولت مطلقه واژه ای است كه درمیانه سد ، شانزدهم در اروپا رایج شد و منظور از آن حكومتی بود كه در انتقال جامعه از نظام فئودالیته به نظام سرمایه داری اولیه نقش اساسی داشت . این دولت در اروپا برخوردار از ویژگیهای (تمركز و انحصار درمنابع قدرت دولتی . تمركز وسایل اداره جامعه ، پیدایش ارتش جدید ، ناسیونالیسم و تأكید برمصلحت ملی) بوده همچنین این دولت ، اصلاحاتی را در حوزه های اقتصادی ، اداری ، دیوانی و مالی انجام داد .

4- دولت بناپارتی :

ایده دولت ، دراندیشه ماركس ، بیش از هرنظریه پرداز دیگر مطرح است . ماركس ، دركتاب هیجدهم برومرلوئی بناپارت ، پس از اشاره به كودتای بناپارت درسال 1851 ، درمورد علائم بناپارتیسم می گوید : بناپارتیسم عبارت از «سیاست مانور میان طبقات و استمداد عوام فریبانه از تمام طبقات جامعه برای پرده پوشی از دفاع از منافع استثمارگران می باشد» . به نظر ماركس ، استقرار این دولت در زمانی است كه بورژوازی خود را در خطر ببیند و قادر به مقابله با مبارزات پرولتاریا نباشد .

5- دولت پاتریمونیال :

این دولت یكی از اشكال دولت سنتی موردتوجه ماكس وبر می باشد ، از دید وبر، دولت پاتریمونیال واجد ویژگیهای زیر است :

الف) دستگاه حكومتی دراین نظام ملك خصوصی فرمانرواست . او می تواند آن را بفروشد و یا میان وارثان خود تقسیم كند .

ب) اعضای اجتماع در این نظام رعایای شخص فرمانروایند .

ج) در این نظام ، قوانین غیرشخصی مكتوب وجود ندارد و جای آن را فرامین فرمانروا گرفته است .

د) این نظام با ساختهای اقتصادی مختلف می تواند همزیستی داشته باشد . و درعین حال رشد آن منوط به توسعه تجارت است .

برخی از صاحب نظران متأخبر ، الگوی مسلط رهبری در خاورمیانه را به دلایل زیر واجد خصوصیات پاریموینالی می دانند :

1- شخصی بودن سیاست :

دراین منطقه به رغم وجود موسسات رسمی ، سازوكار تصمیم گیری شخصی است .

2- تقرب :

 نزدیكی به حاكم ، موجد كسب موقعیت سیاسی مهم می شود .

3- غیررسمی بودن :

تصمیم گیری غیرشفاف و درپشت پرده صورت می گیرد .

4- توجیه دینی :

با اتكاء به نوعی عقیده مذهبی ، حقانیت دولت توجیه می شود .

5- لیافت نظامگیری :

 ارتش نماینده اراده حاكم و حاكم فرمانده كل نیروهای مسلح است .

6- دولت :

موسولینی رهب رفاشیست ایتالیای دهه 1920 و 1930 ، با بیان این نكته كه همه چیز باید درخدمت دولت باشد . واژه توتالیتاریزم را ابداع كرد .

برخی از صاحب نظران ، اعتقاد دارند كه درحقیقت دولت توتالیتر ، شدیدترین و فراگیرترین دولت استبدادی است . این دولت ، علاوه برمداخله در زندگی عمومی شهروندان ، در زندگی خصوصی آنان دخالت می كند . این صاحب نظران ، ویژگیهای دیگری را هم برای این دولت درنظر می گیرند :

1- دخالت و یا نظارت دولت دراموراقتصادی

2- استفاده فراوان از ابزارهای تبلیغی

3- وجود جو شدید اختناق و رعب و وحشت درجامعه .

نمونه بسیار معروف دولت توتالیتر دولت فاشیستی است . دراین دولت ، رهبر نقش تعیین كننده ای در اداره كشور دارد و با اتكاء‌به یك حزب ، از فعالیت آزادانه احزاب سیاسی دیگر جلوگیری می كند . همینطور این دولت ، دارای گروههای پایه ای مبتنی برطبقات متوسط سنتی است و استفاده از وسایل تبلیغی خشونت دولتی در آن رواج شدید دارد .